De Negatieve Inkomstenbelasting (NIT- Negative Income Tax) is een progressieve inkomstenbelasting waarbij mensen beneden een bepaald inkomensniveau overheidshulp krijgen in plaats van belasting moeten betalen. Deze negatieve belasting zou voor iedereen gelden en alle andere overheidshulp, die zich meestal richt op een specifieke inkomensgroep, zou worden afgeschaft.
Een nadeel hiervan is dat het systeem iets meer administratieve lasten met zich mee zal brengen. Je moet namelijk (eigenlijk maandelijks) je inkomen doorgeven aan de belastingdienst die al dan niet moet uitkeren. Terwijl bij een basisinkomen iedereen het geld krijgt, en je achteraf kan controleren hoeveel belasting iemand had moeten betalen (net als nu). Minder verschillen in uitbetaling zijn (veel) minder kosten.
Een NIT zonder het afschaffen van de andere regelingen is zinloos. Het enige dat dat tot gevolg zal hebben is dat het minimumloon afgeschaft wordt en niemand zich daar druk over maakt, omdat de staat het compenseert. Het zal dus leiden tot een groter deel van de winsten naar het bedrijfsleven, hun aandeelhouders en de 1%.
Bij het UBI heeft iedereen een minimum en betaal je een belasting over elke euro die je meer verdient door werk.[1] Met een basisinkomen hoeft iemand maar een klein baantje te zoeken om op een redelijk inkomensniveau te komen. Het basisinkomen biedt zo grote voordelen: geen groot, bureaucratisch controle- en uitvoeringsapparaat meer en een van de grote bezwaren tegen het huidige stelsel van sociale zekerheid verdwijnt als sneeuw voor de zon.
Het UBI werkt op individueel niveau in plaats van het niveau van het huishouden en geeft iedereen geld. Het UBI schept daardoor minder ongelijkheid. Bij een Basisinkomen worden eigen inkomsten worden niet ingehouden, de armoedeval (wat je ook aan eigen initiatief ontplooit, de revenuen zie je nooit terug) wordt ontweken. Het geldt immers voor iedereen, ook voor de echtgenote van de specialist met een topinkomen, die er nooit en te nimmer over zou denken betaalde arbeid te verrichten.
Het NIT kan in theorie worden geïndividualiseerd voor elk lid van het huishouden, maar dat lijkt rommelig, en zorgt weer voor meer papierwerk. Onder het NIT, betekend het belasten van het huishouden dat de hoogste kostwinner het grootste deel van de NIT geld zou ontvangen. Dit werkt weer in het nadeel van degenen (meestal vrouwen) die het huishouden doen en voor de kinderen zorgen, om zelfstandig te kunnen opereren en daardoor vastzitten aan een huwelijk voor inkomen . Bij het basisinkomen krijgt iedereen geld, ongeacht of ooit gewerkt is. Bij het andere systeem is dat geld alleen weggelegd voor mensen met een arbeidsverleden. Als je dan tegelijk die som als tax credit geeft, wordt het (ongevraagde) inkomen van de vrouw van de specialist in het voorbeeld immers een compensatie voor het inkomensverlies van haar echtgenoot.
Er is een tijdsverschil tussen het betalen van de huishoudelijke belastingen en het terugontvangen van het NIT-geld. In een bepaald sociaal systeem, als er geen ander “vangnet” is kan deze vertraging kan leiden tot wanhoop. Het UBI voorkomt dit, en het lijkt dan ook beter op de bestrijding van armoede dan het NIT in dit verband.
De NIT houdt echter zonder aanvullende maatregelen de grootst mogelijke armoedeval in. Elke verdiende Euro van een aanvaarde kleine baan zou immers worden wegbelast, een marginale wig van honderd procent. Hoewel
deskundigen zeggen dat hier eenvoudig wat aan te doen valt, staat dit bezwaar voorlopig als een huis. Ook betekent negatieve inkomstenbelasting dat het stelsel van sociale zekerheid grotendeels blijft bestaan.
Wanneer je een nieuwe baan wilt proberen, of gewoon na het verliezen van je baan, worden de werkloosheidsuitkeringen onderbroken en krijg pas later je geld bij een NIT. Economen ontzien deze factor dit sociale aspect in hun vergelijkingen, maar maatschappelijk werkers zullen dit zeker kennen als de ‘werkloosheidsval. ” Het UBI zou dit dilemma aanzienlijk verlichten.
Conclusie:
Over het algemeen, is er tussen basisinkomen (UBI) en negatieve inkomstenbelasting (NIT) weinig verschil, behalve de controle, administratie en naijlen van het NIT.
Tot nu toe is in het algemeen dat de conservatieve types liever een spreken over Negative Inkomstenbelasting (NIT), terwijl de meer liberale en groene en linkse libertariërs het Universele Basisinkomen (UBI) voorstaan.
Noten:
[1] Er zijn ook voorstellen voor een Onvoorwaardelijk Basisinkomen waar de loonbelasting helemaal wordt afgeschaft. De inkomsten van loonbelasting zijn immers maar een klein deel van de totale belastinginkomsten. http://basisinkomenvoordummies.nl
Bronnen:
The post Universeel basisinkomen (UBI) ten opzichte van de negatieve inkomensbelasting (NIT) appeared first on Nederlandstalig Netwerk Basisinkomen.