Gratis geld voor iedereen. En nog vijf grote ideeën die de wereld kunnen veranderen

 

gratis geldOp de eerste dag van de Week van het Basisinkomen komt het boek uit dat Rutger Bregman heeft geschreven over zijn ideeën.

15 september is het eerste boek beschikbaar dat De Correspondent gaat uitgeven: Gratis geld voor iedereen. En nog vijf grote ideeën die de wereld kunnen veranderen,

Het probleem is niet dat we het niet goed hebben, het probleem is dat we niet weten hoe het beter kan.

Dat is de stellige overtuiging van Rutger Bregman, onze correspondent Vooruitgang. Sinds de lancering van De Correspondent schrijft hij over de noodzaak van utopisch denken. In deze tijd, met koopkracht als laatste ideaal, schetst hij nieuwe vergezichten. Van een basisinkomen voor iedereen (Waarom we iedereen gratis geld moeten geventot een werkweek van vijftien uur, (De oplossing voor bijna alles: minder werkenvan een wereld zonder grenzen (Waarom we alle grenzen moeten openzetten) tot een wereld zonder armoede. (Het tijdperk van feitenvrije ontwikkelingshulp is voorbij)

Jullie verslonden zijn stukken en deelden ze met talloze vrienden. The Washington Post vertaalde en publiceerde (‘Free money might be the best way to end poverty’) zijn verhaal over het basisinkomen. In totaal zijn Rutgers verhalen op decorrespondent.nl nu door 1,3 miljoen mensen gelezen. Een ongelooflijk aantal.

Begin dit jaar vertelde Rutger dat hij de zes grootste ideeën die hij in zijn tuin  (Bekijk Rutgers tuin) ontwikkelde, verder zou willen uitwerken in een boek. Toen dachten wij: laten we dat dan zelf uitgeven. Want een boek is een logische volgende stap in het journalistieke proces dat we voor ogen hebben, namelijk dat een correspondent zijn tuin gebruikt om samen met leden (Zie hier bijvoorbeeld een gastbijdrage van een De Correspondent-lid in Rutgers tuin) ideeën te bespreken en die vervolgens te verwoorden in diepgravende artikelen. Of in een documentaire, zoals Rutger samen het VPRO-programma Tegenlicht in februari de uitzending De Noodzaak van een Utopie maakte.

Het boek is te koop in de kiosk van de correspondent. €7 voor een DRMvrije e-book PDF en/of €18 voor een echt papieren boek

https://decorrespondent.nl/1520/Goedkope-en-deelbare-ebooks-voor-iedereen-De-Correspondent-geeft-haar-eerste-boek-uit/42853360-7b7ab634

Dit zeggen anderen over Rutgers boek:

Adriaan van Dis: ‘Houd de geest lenig, schuif het denkraam open en betreed de utopie van Bregman. Utopie? Nee, een werkelijkheid waar ik morgen in wil leven.’

Daan Roosegaarde: ‘Investeren in nieuwe dromen, dát is ons nieuwe kapitaal. Bregman begint alvast.’

René Gude, Denker des Vaderlands: ‘Moet de wereld slecht zijn om ‘m te kunnen verbeteren? Dan hebben we een probleem, want er gaat objectief veel goed. Rutger Bregman laat zien hoe je aan vooruitgang kunt werken in een samenleving die al veel bereikt heeft.’

Het bericht Gratis geld voor iedereen. En nog vijf grote ideeën die de wereld kunnen veranderen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Alles draait om zelfbeschikking – Semler en Basisinkomen

Semco-stijl

Ricardo SemlerOp 24 juni 2014 was Ricardo Semler op uitnodiging van De Baak in Nederland. Iemand uit de denktank van de Vereniging Basisinkomen vroeg zich af of er overeenkomst is tussen de ideeën van Semler en het basisinkomen. Een verkenning.

In de aflevering van Tegenlicht (4 februari 2013)[1]  zien we werknemers om 11.00 uur ’s morgens in hun hangmat liggen, niet omdat ze niets te doen hebben maar omdat ze daar gewoon even zin in hebben en gehoor geven aan hun behoefte om even tot zichzelf te komen. Een eind verderop zien we kinderen van een basisschoolklas op democratische wijze besluiten wat ze die dag gaan doen. Het is allemaal de invloed van Ricardo Semler, de succesvolle ondernemer van het Braziliaanse bedrijf Semco en de oprichter van de democratische school Lumiar.

Het is al weer ruim 15 jaar geleden dat ik het boek “Semco-stijl” van Ricardo Semler las. Ik heb het er weer eens bij gepakt en ik ben wederom verrast over wat er in staat. En dan bedoel ik niet letterlijk de inhoud maar de hoeveel elementen die ik in mijn dagelijks leven inmiddels heb geïmplementeerd. Ik was haast vergeten dat het boek mij indertijd zo heeft geïnspireerd. De manier waarop Semler aankijkt tegen de mens, zijn ideeën over democratie, hoe hij denkt over samenwerken en het functioneren van organisaties was nieuw in de vorige eeuw, maar heeft mij gegrepen op zo’n manier dat ik niet meer op een andere manier zou kunnen leven.

De Semco-stijl
Semco-stijlRicardo Semler nam op 21-jarige leeftijd de machinefabriek over van zijn vader, nadat hij ernstig met hem in conflict was gekomen. Ricardo vroeg zich namelijk af waarom organisaties zo saai zijn en concludeerde dat mensen daar helemaal niet gelukkig van worden en ongemotiveerd raken en daar wilde hij wat aan doen. Zijn vader was een stuk traditioneler en was het derhalve niet eens met zijn nieuwe stijl van leidinggeven. Het conflict eindigde in het vertrek van zijn vader.

Het bedrijf Semco onderscheidt zich van andere bedrijven door de managementstijl die uitgaat van de kernwaarden ‘openheid’, ‘vertrouwen’ en ‘liefde’. Werknemers worden als volwassenen beschouwd en als gelijken behandeld. Iedereen krijgt het vertrouwen en volledige openheid ten aanzien van de bedrijfsvoering. Mensen zijn vrij om hun eigen werktijden in te richten en bepalen zelf hoe ze hun werk doen op een manier die bij ze past. Controle is niet nodig, want het wordt op democratische wijze door de werknemers onderling afgesproken. De enige voorwaarde is dat het werk op het overeengekomen tijdstip klaar is. Zelfs het salaris wordt door de medewerkers zelf bepaald en iedereen deelt mee in de winst.

Geen controle
Een belangrijke verandering die Semler doorvoerde is dat de Tayloriaanse manier van werken, ieder verantwoordelijk voor een klein stukje van het proces, werd afgeschaft ten gunste van de zelfsturende teams. Hierdoor wordt de verantwoordelijkheid in het proces veel lager in de organisatie neergelegd en ontstaat ruimte voor eigen inbreng. Het is de filosofie van Semler dat als mensen de vrijheid krijgen ze zich vanzelf daarnaar gedragen en meer verantwoordelijkheid nemen voor hun handelingen. Daar past volgens hem ook geen controle bij.

springende_vrouwDit gezegd hebbende is direct de brug geslagen naar het onvoorwaardelijk basisinkomen. Door het basisinkomen wordt de eigenzeggenschap van mensen gestimuleerd. Met een basisinkomen krijgen mensen meer vrijheid om hun leven in te richten zoals ze dat zelf het liefste willen.
Het basisinkomen maakt arbeid en inkomen los van elkaar en geeft de keuzevrijheid om het werk te doen wat bij je past op het moment dat het voor jou schikt en op de manier waarop jij dat prettig vindt. Zonder bureaucratische rompslomp en zonder controle. Dat ligt helemaal in lijn met de boodschap van Semler die luidt:
Geef mensen zelfbeschikking en ze zijn gelukkig!

Taak voor de politiek
Het wordt hoog tijd dat onze politiek de ogen en oren openzet voor de boodschap van de meest succesvolle ondernemer van Zuid-Amerika Ricardo Semler. In het interview[2] dat Tegenlicht had met Semler begin 2013 zegt hij zelf dat Nederland, samen met de Scandinavische landen, bij uitstek geschikt en volwassen genoeg is om een post-kapitalistisch systeem zonder controle op te zetten. De kenmerken van het basisinkomen stemmen wonderwel overeen met deze gedachte.

Semler is het levend voorbeeld van mensen de vrijheid geven en zichzelf overbodig maken. Zodra burgers als mondig en volwassen worden beschouwd en ze de vrijheid krijgen dan gaan ze zich vanzelf als verantwoordelijke burgers gedragen. Dus als onze overheid haar zaakjes zo inricht als Semler dat heeft gedaan wordt het leven van onze overheid een stuk makkelijker en de burgers een stuk gelukkiger. Waar wachten we nog op?

Het volledige interview is hieronder[3] te bekijken.

 

Jolanda Verburg
http://jolandaverburg.blogspot.nl/2014/07/alles-draait-om-zelfbeschikking.html

 

[1] http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2012-2013/Semler.html

[2] https://www.youtube.com/watch?v=lLGQ3f3qb_M

[3] https://www.youtube.com/watch?v=USC1RE8jE50

Het bericht Alles draait om zelfbeschikking – Semler en Basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Reactie op Bregmans “Moet je een bedelaar geld geven?”

bedelaar

bedelaar

14 juli 2014 publiceerde Rutger Bregman weer eens artikel in “De Correspondent”, dat uit mijn hart gegrepen is. Titel: “Moet je een bedelaar geld geven?”

De strekking ervan is, dat van Mexico tot Zuid-Afrika en van India tot Brazilië uit onderzoek keer op keer blijkt dat gratis geld helpt. “Het is zelfs een van de best onderzochte vormen van armoedebestrijding. Tal van studies van over de hele wereld laten zien dat het zowel op de lange als op de korte termijn, zowel op grote als op kleine schaal, een zeer succesvol en efficiënt instrument is. Natuurlijk, mensen met geld maken zich nogal eens druk of mensen zonder geld wel met geld kunnen omgaan”. Maar is dit ‘verspilling’ – “een dakloze die een pakje Marlboro koopt, of de welgestelde die de helft van zijn eten weggooit en de meeste kleren in zijn inloopkast nooit draagt? Hoe het ook zij: de meeste armen weten dondersgoed hoe ze hun geld moeten besteden.

Onderzoekers van de Wereldbank rapporteerden onlangs dat in 82 procent van de onderzochte gevallen (in Afrika, Latijns-Amerika en Azië) de alcohol- en tabaksconsumptie zelfs daalt als je armen gratis geld geeft. Sterker nog, in Liberia onderzocht Blattman wat er gebeurt als je 200 dollar geeft aan de minst verantwoordelijke armen die je maar kunt vinden: alcoholisten, drugsverslaafden en criminelen in sloppenwijken. Drie jaar later bleek dat ze hun geld hadden besteed aan voedsel, kleren, medicijnen en het opzetten van nieuwe bedrijfjes. ‘Als zelfs deze mannen hun gratis geld niet verspillen’, schreef Blattman, ‘wie zou het dan nog wel doen?’ Armen in rijke landen misschien? In 2007 experimenteerde New York nog met cash tranfers voor arme gezinnen. Toegegeven, het experiment was nogal bureaucratisch opgezet, met maar liefst 22 verschillende handelingen waarmee iets kon worden verdiend (denk aan: je kind naar school sturen, naar de tandarts gaan, een examen halen). Toch leverde het programma een paar mooie resultaten op: armoede en honger namen af, er werd meer gespaard, er werd beter gepresteerd op de middelbare school en ouders gingen meer werken. De hoofdonderzoeker concludeerde dat gratis geld ook in rijke landen ‘een verschil kan maken in de levens van arme gezinnen.’

Geld is flexibel. Geld is efficiënt. Het leukste aan geld is dat je er dingen mee kunt kopen die je nodig hebt, in plaats van dingen waarvan experts denken dat je ze nodig hebt. Talloze hulporganisaties en overheden denken nog dat zij het beste weten wat goed is voor hun armen. Dan investeren ze bijvoorbeeld in scholen, zonnepanelen of koeien. En natuurlijk, een koe is beter dan geen koe. Maar wat mag het kosten? Blattman verwijst naar een Rwandese studie die schat dat het doneren van één zwangere koe, inclusief koeienmelkcursus, zo’n 3000 dollar kost. Dat staat in Rwanda gelijk aan vijf jaarinkomens. Of neem de wirwar aan cursussen die aan armen wordt aangeboden in opkomende landen: steeds blijkt dat ze veel kosten en weinig opleveren, of het nu gaat om leren vissen, lezen of ondernemen.

Ook westerse overheden geven graag spullen, bonnen of cursussen, om te voorkomen dat arme mensen domme dingen kopen. Maar uit steeds meer onderzoek blijkt dat deze paternalistische aanpak niet deugt. Mexico experimenteerde onlangs nog met gratis geld in plaats van voedselbonnen. En waar werd dat geld vervolgens aan uitgegeven? Je raadt het al: voedsel. Er was wel één belangrijk verschil: van iedere peso aan voedselbonnen ging 20 cent op aan bureaucratie. In het het geval van de cash transfer was dat slechts 2 cent.

Toch blijft de vraag staan: moet je geld geven aan bedelaars? Natuurlijk, een paar euro voor een dakloze in Nederland is niet vergelijkbaar met de grootschalige onderzoeken naar het effect van cash tranfers. En het lijkt me ook een beter idee om geld te geven op basis van objectieve gegevens, in plaats van op hoe zielig iemand er toevallig uitziet.

Maar het werk van wetenschappers als Blattman zet wel aan het denken. Zou het niet een goed idee zijn om ook in Nederland te onderzoeken wat er gebeurt als je armen zomaar geld geeft? En dan zonder het hele bureaucratische en betuttelende apparaat dat we de verzorgingsstaat noemen?” Tijd voor een experiment concludeert RB dan ook.

Hij suggereert er een in de vorm dat een fonds, bank of andere geldschieter zo’n experiment zou kunnen financieren. “Dat zou een mooi staaltje maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn.”

Meerdere vormen van experiment met gratis geld, zoals Rutger Bregman het noemt, oftewel cash transfer, oftewel een Onvoorwaardelijk Basisinkomen zijn mogelijk. Het best gedocumenteerde en wetenschappelijk opgezette experiment is volgens mij tot nog toe dat wat in India onder begeleiding van Guy Standing in samenwerking met SEWA (Self Employed Women’s Association) is uitgevoerd en gepubliceerd.

Hopelijk zullen we in staat zijn in Nederland een even goed experiment op te zetten en uit te voeren. Ok hoop ik, dat alle mensen die op een experiment met het basisinkomen uit zijn dit op dezelfde manier zullen willen doen en de krachten zullen willen bundelen.

Zie voor heel het oorspronkelijke artikel met bronververmeldingen: “https://decorrespondent.nl/1434/Moet-je-een-bedelaar-geld-geven-/80967784260-f5fbc5f7

Het bericht Reactie op Bregmans “Moet je een bedelaar geld geven?” verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.