Macron: hoop voor serieuze aandacht voor basisinkomen

Macron in 2016: Basisinkomen is een interessant idee. Het gaat er niet om of we pro of contra zijn, het gaat erom dat we dit verder moeten gaan onderzoeken. Waarom? Omdat het betekent dat het iedereen de mogelijkheid geeft om een startpunt in het leven te hebben. Dit is het idee van basisinkomen.

Net na de eerste ronde van de Franse Parlementsverkiezingen (Assemblée Nationale). Tijd voor Christina Lambrecht om een interview met Emmanuel Macron van onder het stof te halen….over Basisinkomen natuurlijk. Hieronder volgt haar tekst die eerst is geplaatst op Facebook.

Toen de huidige jonge Franse President Emmanuel Macron nog Minister van Economie was in Frankrijk onder de regering Hollande, sprak hij zich positief uit over het Basisinkomen.
Macron had toen ook in zijn portefeuille de digitale agenda, net zoals bij ons Alexander De Croo van de OpenVLD.

Elke Europese lidstaat heeft nu wel zo’n digitale Agenda…want digitalisatie, automatisatie, spitstechnologie worden zo stilletjesaan de grote spelverbrekers in de verkiezingsbeloftes van onze beleidsmakers : werk voor iedereen, jobs, jobs, jobs….en die oude arbeidsmarkt wordt grondig dooreengeschud.

In een interview op de populaire radio- en tv-show Bourdin Direct, zei Emmanuel Macron, toen nog Franse minister van Economie, dat hij geloofde in de beginselen van het basisinkomen en hij vond dat het onderwerp verder diende onderzocht te worden:

“Basisinkomen is een interessant idee. Het gaat er niet om of we pro of contra zijn, het gaat erom dat we dit verder moeten gaan onderzoeken. Waarom? Omdat het betekent dat het iedereen de mogelijkheid geeft om een startpunt in het leven te hebben. Dit is het idee van basisinkomen. Er is ook het idee om een basiskapitaal te hebben [een eenmalige betaling aan iedereen] voor alle personen van een bepaalde leeftijd. ”

En hij ging verder met:
“Uiteindelijk verwijst het naar de filosofie die we hebben van onze maatschappij.
Persoonlijk geloof ik in vrijheid, ik geloof in openheid (…). Ik denk dat de rol van de staat is om op elk moment gelijke kansen aan iedereen te bieden: op school, bij het starten van een beroepsleven en wanneer er levensongevallen optreden, door middel van sociale ingrepen en sociale uitkeringen en onderwijsbeleid voor werklozen (…). Maar ik geloof dus niet in egalitarisme, wel geloof ik in gelijke kansen; en het idee van basisinkomen of basiskapitaal voor iedereen gaat in deze richting en daarom ben ik erin geinteressseerd. ”

Het interview werd live op 20 januari 2016 uitgestuurd.
https://soundcloud.com/…/emmanuel-macron-le-revenu-universe…

Maar nog maar pas op 19 januari 2016, had de Franse Assemblée Nationale verschillende amendementen afgewezen die de overheid verzocht een uitgebreide studie over basisinkomen uit te voeren om de haalbaarheid ervan te beoordelen en verschillende manieren te onderzoeken om deze te implementeren…..

De amendementen werden voorgesteld door het socialistische parlementslid Delphine Batho en haar republikeinse collega Frédéric Lefebvre in het kader van een lopende studie over de zogenaamde ‘Digitale Republiek’ en waren bedoeld als follow-up van een belangrijk rapport over de transformaties van “Werken in het digitale tijdperk.”

Luc Belot, rapporteur voor het wetsvoorstel, en Axelle Lemaire, minister van digitale zaken, zeiden echter dat ze open waren voor het idee.
“Het idee is zeer verleidelijk en kan consensus vinden in alle politieke partijen – zolang we niet in de details gaan, “zei de minister.(mijn mening: typisch iets voor de politiek- “zolang we maar niet in details gaan…” kunnen we blijven palaberen)
“In werkelijkheid zou dit soort unieke veiligheidssokkel kunnen leiden tot het verwijderen van vele voordelen, zoals subsidies voor studenten, familie en huisvestingsvoordelen en andere.”
(mijn mening: bangmakerij)
“Aan de andere kant kan men ook de mogelijkheid overwegen dat basisinkomen andere sociale uitkeringsregelingen kan aanvullen. Het debat is dus oneindig.”
(mijn mening: ook weer typisch voor de politiek: het hete kooltje naar voren schuiven, richting anderen…het debat is oneindig….)
om dan toch nog eraan toe te voegen:
“Je hebt gelijk deze vraag vandaag voor te leggen.
IN FEITE VOLGT DIT ONDERWERP EEN ZEKERE NATUURLIJKE GANG VAN DE GESCHIEDENIS”
(mijn mening: mooie slogan om de pil van het verwerpen van de amendementen over het basisinkomen beter te laten slikken)

Zoals steeds in de politiek, ook bij ons….zowel de minister en de rapporteur hebben toen de parlementsleden verzocht de wijzigingen te verwerpen omdat “het onderwerp” buiten het kader van de besprekingen viel….
De parlementsleden werden uitgenodigd om basisinkomen terug op te nemen in het werk van een andere parlementaire werkcommissie onder leiding van Christophe Sirugue, die de taak had om een uitgebreide evaluatie van het welzijnssysteem in Frankrijk op te stellen.

Maar intussen waren er verkiezingen in Frankrijk…..

Macron won vorige maand de presidentsverkiezingen en heeft  op 11 Juni 2017 een brede meerderheid in de wacht gesleept voor het Assemblée Nationale.
“Daarmee kan hij de door hem beloofde hervormingen makkelijker door het Assemblée loodsen. “De Franse stemmers hebben vandaag laten zien dat zij haast wil maken met deze grote hervormingen”, zei een regeringswoordvoerder kort na de eerste gewogen uitslagen.”
De overwinning is hierdoor nog niet gegarandeerd want pas volgende week is er een definitieve tweede ronde. En hopelijk zit dan bij deze grote hervormingen ook het Basisinkomen…..want als het regent in Frankrijk druppelt het in België….

Intussen bij ons in België: blijf Nele Lijnen steunen in haar inzet voor het basisinkomen!
Nele Lijnen is zowel actief in de Belgische politiek als Volksvertegenwoordiger voor open VLD, senator van Open Vld, alsook Eerste Schepen in Hechtel-Eksel.
Lees haar boek: en steun haar via deze petitie: https://www.winforlifeboek.be/petitie-win-for-life-boek

Alleen allemaal samen kunnen we er komen !
Hoe sterker de basis voor het idee, en dat zijn wij allemaal, hoe meer daadkracht voor de politieke enkelingen die politieke moed hebben en niet zomaar alles voor zich uitschuiven!

Vrije vertaling met eigen input en mening: Christina Lambrecht
http://basicincome.org/…/french-minister-of-economy-macron…/
Geplaatst door Reyer Brons, 13-6-2017

Het bericht Macron: hoop voor serieuze aandacht voor basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen is de oplossing

De belastingdienst tegenover de burger! Beiden hebben kopzorgen door de toeslagen.
Gelukkig is er een oplossing voor: De invoering van een Universeel Basisinkomen (UBI) dat hoog genoeg is voor een onbekommerd bestaan.

Joop Böhm, een van de leden van de Vereniging Basisinkomen, is onvermoeibaar in het schrijven van brieven aan kranten, politici en opiniemakers om het basisinkomen onder de aandacht te brengen.

Op 8 juni verscheen een uitgebried artikel in de Telegraaf Kopzorgen door Toeslagen over één van de punten waar Nederland dicht bij een administratieve chaos is.
In het artikel wordt o.a. Vermeend geciteerd met de uitspraak …. dat het nog een flinke klus wordt om die weer van alle toeters en bellen te ontdoen. Zijn eigen belastingstelselherziening van 2001 valt daarbij in zijn ogen in het niet. „Het is een onuitvoerbaar stelsel geworden, dit stelsel is er nog erger aan toe dan de fiscale regels die ik op de schop heb genomen.”
Joop klom in de pen en schreef een ingezonden brief, die op 9-6 is geplaatst met als heldere titel: Basisinkomen is de oplossing. Zie ook de vele reacties die er op zijn gekomen via internet, zowel positief als negatief.

Hieronder de tekst van zijn brief

Wat U Zegt: Reactie op “Kopzorgen door toeslagen” Telegraaf 8-06-17

Het is “tekenend” voor de situatie: De belastingdienst tegenover de burger! Beiden hebben kopzorgen door de toeslagen. Willem Vermeend stelt terecht: “Het is een onuitvoerbaar stelsel geworden.” Leo Stevens legt de vinger op de zere plek: “Het is te ver afgedreven van waar een belastingstelsel voor bedoeld is: burgers naar draagkracht laten betalen voor het laten draaien van de overheid.”

Gelukkig is er een oplossing voor: De invoering van een Universeel Basisinkomen (UBI) dat hoog genoeg is voor een onbekommerd bestaan.

Zoals de rekenmeesters van het CPB hebben bespeurd “blijkt het vrijwel onmogelijk om flink te snoeien in de toeslagen, zonder dat gezinnen op de een of andere manier hard in hun koopkracht worden geraakt. Zelfs al wordt geprobeerd hen met bijvoorbeeld lagere belastingen te compenseren.” Dat is des poedels kern! Men moet niet de belastingtarieven verlagen om de koopkracht aan te zwengelen, maar de koopkracht stimuleren door een negatieve  belasting in te voeren die aan de burgers kan worden uitbetaald. Een UBI voor iedereen. Die toeslagen kunnen dan vervallen.

Met zo’n UBI plaatst men niet de belastingdienst tegenover de burger, maar schaart  men de belastingdienst aan de zijde van de burger. En zo hoort dat in een democratisch land!

Joop Böhm, ingezonden brief in De Telegraaf 9-6-2017

Het bericht Basisinkomen is de oplossing verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Discussie Basisinkomen en Robotisering op BNR nieuwsradio

Bij BNR Gangmakers van 7 juni 2017 een discussie over basisinkomen en robots.
Voorzitter Vereninging Basisinkomen Alexander de Roo is een van de vier deelnemers!

De opmars van robots blaast discussie over het basisinkomen nieuw leven in.

Wat verandert het basisinkomen aan de arbeidsrelatie – worden werknemers kritischer? En kunnen de lonen omlaag als in de basisbehoefte is voorzien?

Maarten Bouwhuis, met

– Alexander de Roo (Vereniging Basisinkomen)
– Bart Drenth (MKB Amsterdam)
– Tom Stuij (Mondial Movers)
– Pieter Molijn (Molijn Training)
luister hier: https://www.bnr.nl/player/archief/20170607 1903151620

Het bericht Discussie Basisinkomen en Robotisering op BNR nieuwsradio verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

OECD creëert verwarring over Basisinkomen

Een paar OECD economen hebben zich geschaard in het koor van de critici op het basisinkomen. Dat doen ze door het compliceren van de probleemstelling en de oplossingsgevolgen. De tactiek helpt om tegenstanders met onzekerheden op te zadelen, extra onderzoek en uitleg te laten geven en de duidelijke vraagstelling te vertroebelen.

In mei publiceerde de OECD (OESO) een beleidsnota over de toekomst van werk met als titel Basic income as a policy option: Can it add up?
In de brief worden doorrekeningen gepresenteerd voor vier landen (Finland, Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk). Hier kun je deze nota (PDF) lezen.
Het leidde in Nederland al snel tot enkele oppervlakkige artikelen

Dit inspireerde Rutger Bregman op 31-5-2017 tot een venijnig commentaar in de Correspondent met als titel Luie journalistiek van Elsevier en het Financieele Dagblad over het basisinkomen.
De kern van zijn kritiek is als volgt:
Maar wat stond er eigenlijk in het rapport zelf? Simpel:

  • De OESO had eerst bedacht dat een echt basisinkomen niet kan, omdat het tot hogere belastingtarieven zou leiden.
  • Vervolgens had de denktank een kleine toelage ook maar gewoon een ‘basisinkomen’ genoemd. (Voor Italië ging de OESO bijvoorbeeld uit van 158 euro per maand.)
  • Daarna bedacht ze dat dit minuscule ‘basisinkomen’ gefinancierd moest worden door de huidige inkomensondersteuning uit te smeren over iedereen.
  • En voilà, de onvermijdelijke conclusie: ‘het basisinkomen’ zou de armoede niet verminderen.

Even voor de goede orde: er is sinds de achttiende eeuw niemand geweest in de hele beweging voor het basisinkomen die ooit voor deze variant heeft gepleit. Feitelijk gezien is dit niet eens een basisinkomen, aangezien een echt basisinkomen je per definitie uit de armoede zou moeten helpen.

Uiteraard is deze kritiek ook een beetje snel en lui, dus tegenstanders van het basisinkomen zullen niet meteen overtuigd raken. Daarom een poging de OECD-nota voor de Nederlandse situatie te interpreteren.

Berekeningen voor Nederland

Wat willen deze OECD-auteurs eigenlijk?
Gelijkblijvend inkomen en gelijkblijvende inkomensverdeling (blz. 3 bovenaan). De kosten voor sociale zekerheid, AOW en kinderbijslag moeten naar het basisinkomen dat over alle inwoners verdeeld moet worden. Dat is een perfecte stropop voor een tegenstander.

Voor Nederland betekent het de uitkeringen sociale zekerheid van € 88,7 mld. (AOW/ANW, WW en bijstand, arbeidsongeschikt en overig) verdelen over 13,26 mln. mensen (78% van 17 mln. is boven de achttien).
Dat levert een individueel basisinkomen op € 6.689 per jaar, € 557 per maand. Beduidend lager dan de € 1.100 per maand, € 13.200 per jaar, wat gezien kan worden als laagste leefbaar individueel inkomen. Dat inkomen is afgeleid van een leefbaar bijstandsinkomen in 2014 volgens Nibud voor een gezin van iets meer dan € 1.800. De Vereniging Basinkomen noemt dit een bescheiden basisinkomen.
Voor zo’n bescheiden basisinkomen in de Nederlandse situatie is een nationaal bruto-inkomen nodig van € 178,4 mld. Dat is € 103,9 mld. meer. Dat zou een geweldige stimulans voor de economie kunnen vormen. Blijkbaar is men daar bang voor.
Die angst is er niet als het in het financiële circuit blijft zoals QE (kwantitatieve geldverruiming) van de ECB. Dat kost in de EU 80 mld. per maand en werkt niet.

Worden de uitkeringen voor de Zorg bij de € 88,7 mld. geteld, dan hebben we het over nog eens € 67,4 mld. (AWBZ, Zvw, overig als WMO) dan betreft het in totaal € 156,2 mld. Wordt dat door dezelfde 13,26 mln. mensen gedeeld, dan levert dat een individueel basisinkomen op van € 11.772 per jaar, € 981 per maand.
Dan gaat wel het argument op dat als mensen ook maar iets bijzonders hebben, ze meteen in de problemen zitten. Voor € 67,4 mld. kan dat zoals nu totaal voorkomen worden. Waarschijnlijk is het zonder problemen wel mogelijk een deel van dit bedrag te besparen omdat voor veel mensen het uit te keren bedrag hoger is dan wat ze nu krijgen via de sociale zekerheid. Cijfers die het mogelijk maken dat door te rekenen kennen wij echter niet.

Een extra begrotingstransfer kan gevonden worden in de uitgaven in natura die nu gedaan worden door overheidsinstellingen of instellingen zonder winstoogmerk aan huishoudens. Het betreft sociale woningen, huisvestingstoelagen, kinderdagverblijvenberoepsopleiding en kortingen op vervoerstarieven. Als dit soort overheidsbemoeienis allemaal overboord gezet wordt met de idee dat mensen dat allemaal zelf moeten kunnen betalen uit hun budget, dan veranderd er weer veel. Het geld voor de behoeftigen verdelen over iedereen zodat iedereen meer te besteden heeft, leidt tot een toename van de middelen voor het basisinkomen van € 74,5 mld.
Dat betekent dat € 230,6 mld. verdeeld kan worden over de 13,26 mln. medeburgers die dan elk € 17.390 per jaar, € 1.449 per maand, tot hun beschikking krijgen.
Daar moet dan nog wel belasting van afgenomen worden voor een corrigerende herverdeling, hoewel daarover de meningen verschillen. Het begint dan meer en meer te lijken uit het likken uit de maatschappelijke honingpot. Azijn bestaat niet, hooguit voor anderen en dat is dan hun probleem.

Die € 230,6 mld. voor het basisinkomen is beduidend meer dan € 178,4 mld. die nodig is om € 1.100 per maand Bi te betalen. Waaruit bestaat dan de azijn? Wat is het zuur? Het zuur is dat alle mensen middelen ontvangen om problemen op te lossen, ook zij die helemaal geen problemen hebben. Niet erg solidair.

Maar goed, OECD mikt op een kostenneutraal basisinkomen. Dan begint men dus met toeslagen voor mensen met een beperking en voor huren. De belastingen mogen niet omhoog omdat niemand dat wil. Andere belastingen dan die op inkomen blijven buiten zicht. Mogelijke kostenbesparingen worden niet meegnomen.
Dat betekent dat volgens het OECD model de laatste stap niet gezet kan worden. Dat is op zich een goed idee. De ruimte voor een basisinkomen moet in de economie gevonden worden niet in alleen in het opnieuw ordenen van de administratie!
De OECD lijkt daarmee gevangen te zitten in haar eigen hypothesen en vooronderstellingen over werk stimulansen. Dat zou ook gemakzucht kunnen zijn!

Als we het verhaal van OECD zouden mogen categoriseren, moeten we het benoemen als het compliceren van de probleemstelling en de oplossingsgevolgen. Die tactiek helpt om tegenstanders met onzekerheden op te zadelen, extra onderzoek en uitleg te laten geven en de duidelijke vraagstelling te vertroebelen.

Hoe dan wel?

Basisinkomen wordt wel een belangrijk onderwerp als zelfs een OECD zich er mee bezig houdt. Als de OECD nu nog oplossingsgericht gaat denken, niet conservatief, dan heeft de basisinkomenbeweging er wat aan. Nu is het vervelende ruis die andere tegenstanders graag versterken.

Oplossingsgericht denken kan overigens prima. Christina Lambrecht wijst er in haar reactie via Facebook op dat de OECD ook bekend is door de Better Life Index.
De Better Life Index meet behalve het inkomen, ook de gezondheid van de bevolking, de veiligheid, de kwaliteit van de huisvesting en nog een handvol andere aspecten. De factoren zijn voor het bevredigen van de behoeften van de mensen van groot belang en dat is waar het volgens de OESO voor de welvaart van mensen om gaat.
Dat spoort totaal niet met de beleidsnota over basisinkomen.

Chrstina vervolgt haar betoog op Facebook:
Door te kiezen voor fiscale neutraliteit en te waarschuwen voor de daling van de bestaande sociale bescherming in deze studie van het basisinkomen, maakte de OESO een politieke keuze om vooral niets te veranderen, en dat is ver van zijn eerste prospectieve missie.

Het basisinkomen is geen vervanging van het sociale zekerheidssysteem maar is er een aanvulling op en verandert deze van een compenserende in een emanciperende vorm!

We kunnen alleen maar betreuren dat de economische experts van de OESO vooral een boekhoudkundige en onvolgroeide visie van de menselijke samenleving hebben, een menselijke precaire samenleving die afhangt van de hulp van een paternalistische en welwillend staat.

Maar laten we hopen dat er nog steeds een andere manier mogelijk is en dat het basisinkomen niet alleen als een zeer nuttige utopie gezien wordt, maar ook als een dringende noodzaak in deze veranderende wereld voor individuele emancipatie van de mens.

Daarom nodigen wij de OESO uit om de versie van haar studie m.b.t. het basisinkomen te willen herzien en meer ambitieuzere aannames wil uitwerken, en vooral de eendimensionale financiële wereld durft te verlaten waaraan ze teveel vasthangt, en zich echt open durft te stellen voor de sociale, economische en maatschappelijke aspecten van het universele basisinkomen, waarbij de toekenning van een universeel, individueel en onvoorwaardelijk sokkel-bedrag het voor iedereen mogelijk zou maken om de “financiële basisvrijheid” van keuze te hebben.

Wij ondersteunen deze oproep van Christina van harte!

Reyer Brons en Johan Horeman, 7 juni 2017
Met citaten van Rutger Bregman en Christina Lambrecht.

Zie ook een gedegen weerwoord (in het Engels) van Scott Santens: Eating food will fail to reduce malnutrition, new report warns – How to recognize when an anti-UBI title is “fake news”

Het bericht OECD creëert verwarring over Basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen, soorten en terminologie

Basisinkomen, wat is het, moet er een bijvoeglijk naamwoord voor staan en welke termen zorgen er voor verwarring in de discussie? Een persoonlijke poging tot verheldering.

Definitie en kenmerken

Mijn definitie:
Een basisinkomen is een periodiek bedrag voor iedere burger, dat voldoende is om volwaardig van te leven, zonder dat daar een verplichting tegenover staat en ongeacht het inkomen, vermogen of de samenstelling van het huishouden.

Als aanvulling op deze definitie het volgende:
Het onvoorwaardelijk basisinkomen heeft de volgende kenmerken: universeel, individueel, onvoorwaardelijk en hoog genoeg om een volwaardig bestaan te kunnen leiden.

  • Universeel: elk persoon, ongeacht leeftijd, geslacht, afkomst, woonplaats heeft recht op basisinkomen.
  • Individueel: basisinkomen wordt per persoon uitgekeerd, en dus niet op basis van een gezin of huishouden.
  • Onvoorwaardelijk: basisinkomen is een mensenrecht zonder verplichting tot tegenprestatie en zonder toets op inkomen en/of vermogen.
  • Hoog genoeg: het bedrag moet hoog genoeg zijn om een waardige levensstandaard mogelijk te maken, die overeenkomt met de sociale en culturele standaard.

Deze definitie en omschrijving worden gehanteerd in de Vereniging Basisinkomen. De internationale definities van UBIE en BIEN lijken hier sterk op, maar fijn slijperij om de puntjes op de i te zetten vindt in al deze organisaties zo nu en dan ook plaats.

Een inhoudelijk sterk lijkende, maar iets andere geformuleerde  definitie staat op Wikepedia:
Een basisinkomen is een inkomen, gegeven of gegarandeerd door de overheid aan elke burger/inwoner, ongeacht over welke overige inkomsten of vermogen deze beschikt.

Ruimer gebruik term basisinkomen

De term basisinkomen wordt in discussies in Nederland  vaak gebruikt voor ideeën die niet voldoen aan de criteria (voor iedereen, individueel, onvoorwaardelijk, hoog genoeg).

Dat mag, want er is geen taalpolitie, maar het geeft wel verwarring

Een paar voorbeelden:

  • Bij de experimenten in gemeenten wordt niet voldaan aan het criterium voor iedereen. Men beperkt zich toch een kleine groep, die dan vooral uit bijstandstrekkers bestaat. Beter is om hier te spreken van regelarme of regelluwe bijstand.
    Breed geaccepteerd is overigens dat voor kinderen andere bedragen kunnen gelden dan voor volwassenen, en dat regelingen nodig zijn rond migratie.
  • Veel actuele voorstellen (bijvoorbeeld van de Vrijzinnige Partij, de Jonge Democraten en FNV–uitkeringsgerechtigden) zijn zo laag dat aanvullingen per huishouden (of voor alleenstaanden) nodig zijn. Dat staat op gespannen voet met het criterium individueel.
  • Ook aan  het criterium onvoorwaardelijk wordt vaak niet voldaan.
    Zie als voorbeeld de gemeentelijke experimenten die zeer sterk zijn ingebed aan in een complex van regels
    Een ander voorbeeld is het participatie-inkomen zoals bijvoorbeeld Raymond Gradus dat verdedigt, dat alleen beschikbaar is voor mensen die een aantoonbare tegenprestatie leveren of een opleiding volgen.
    Een derde voorbeeld is de beperking tot wie het nodig heeft, wat betekent dat er een toets moet zijn op inkomen en/of vermogen.
  • Ook aan het criterium hoog genoeg (minstens € 1.400) wordt vaak getornd, soms met de betaalbaarheid als overweging, soms als eerste stap naar een toereikend basisinkomen.
    Een bedrag van circa € 800 of minder (ongeveer de AOW voor samenwonenden) zou je een beperkt basisinkomen kunnen noemen, een bedrag rond de € 1.1.00 een bescheiden basisinkomen (bijvoorbeeld petitie basisinkomen2018).

 

Bijvoeglijke namen voor de term basisinkomen

Heel gangbaar  is het basisinkomen zoals aan het begin van deze tekst is omschreven, aangeduid wordt als onvoorwaardelijk basisinkomenzie bijvoorbeeld de zin na de definitie op Wikepdia. Dat is een beetje merkwaardig omdat daarmee één van de vier criteria extra benadrukt wordt en het roept dan ook meteen vragen op, bijvoorbeeld of de onvoorwaardeljjkheid ook moet gelden zonder te letten op leeftijd en/ of migratie.

Sommigen kiezen daarmee een ander voorvoegsel, zoals algemeen, universeel of onafhankelijk. Maar helaas roept dat den meteen weer nieuwe vragen op.

Zelf geef ik er daarom meer en meer de voorkeur aan een voorvoegsel te vermijden en waar nodig uit te leggen wat de term betekent. Dat is minder werk dan eerst uitleggen wat het voorvoegsel wel en niet betekent!

Uiteraard is soms een voorvoegsel nodig om uit te leggen dat het niet om het echte basisinkomen gaat, zoals in beperkt basisinkomen of de soms (bijvoorbeeld in discussies binnen de PvdA) gebruikte term voorwaardelijk basisinkomen of de door de Basisinkomen Partij gebruikte term leefbaar basisinkomen.


Overzicht termen en hun betekenis

Hierna volgt (in een soort harmonica een overzicht van verschillende termen rond het basisinkomen met hun betekenis, waar relevant met een aanduiding van het belangrijkste verschil met de definitie die uitganspunt is in deze bijdrage.
Ik houd me aanbevolen voor correcties en toevoegingen in dit overzicht (via het contact-formulier).

Basic income (volgens BIEN)

basic income is a periodic cash payment unconditionally delivered to all on an individual basis, without means-test or work requirement (bron BIEN).
Opvallend is de term cash payment, waarmee expliciet afstand wordt genomen van varianten van basisinkomen in natura (voedselbonnen, gratis zorg en OV etc.)
Ook is er in de definitie geen indicatie over de hoogte.

Basic income (volgens UBIE)

An Unconditional Basic Income (UBI) is an income unconditionally granted to all members of a political community on an individual basis, without means test or work requirement. Unlike existing minimum income schemes in European countries, UBI is universal, individual, unconditional, and high enough to ensure an existence in dignity and participation in society (bron UBIE).

De tekst is aan de lange kant, maar in essentie identiek aan de definitie in deze bijdrage.

Basic income guarantee

Term die  met name in de Amerikaanse literatuur gebruikt wordt. Meestal laat men dan in het midden hoe en door wie het basisinkomen wordt betaald.
Zie voor een voorbeeld in Nederland de benadering van Michiel van Hasselt onder duaal basisinkomen.

Basisbeurs

Een basisbeurs is een vorm van studiefinanciering met vrij weinig voorwaarden.
Is in 1986 ingevoerd, maar sinds 2015 niet meer beschikbaar voor nieuwe studenten.

Basisbaan

Een basisbaan is een ‘normale’ baan  waarvoor ten minste het minimumloon wordt betaald. De overheid moet deze banen zelf scheppen of werkzoekenden detacheren bij private bedrijven. Feitelijk komt dit laatste erop neer dat aan de werkgever een loonkostensubsidie wordt verstrekt om het verschil tussen het loon en de productiviteit van de medewerker te overbruggen.

Dit idee wordt o.a. geopperd door Paul de Beer (Basisinkomen, basisbaan of gewoon armoede bestrijden?). De PvdA heeft in de geest hiervan het scheppen van 100.000 publieke banen in he verkiezingsprogramma 2017 opgenomen.

Basisinkomen (volgens deze bijdrage)

Een basisinkomen is een periodiek bedrag voor iedere burger, dat voldoende is om volwaardig van te leven, zonder dat daar een verplichting tegenover staat en ongeacht het inkomen, vermogen of de samenstelling van het huishouden.

Basisinkomen (volgens Rutger Bregman)

Het basisinkomen is een individueleonvoorwaardelijke toelage voor iedereen – arm of rijk, jong of oud, werkloos of overwerkt. Het zou genoeg moeten zijn om van te (over)leven en je mag helemaal zelf weten wat je ermee doet. De enige voorwaarde is, kort samengevat, dat je hart klopt. Het idee is in het verleden geopperd door linkse én rechtse denkers, van dominee Martin Luther King tot econoom Milton Friedman  (bron Rutger Bregman)

Let wel: het basisinkomen is niet hetzelfde als ‘het communisme’ – waarbij alles door iedereen wordt gedeeld. Het is slechts een vloer in de inkomensverdeling, waardoor niemand onder de armoedegrens leeft. Daarbovenop mag je onbeperkt geld verdienen.

Het basisinkomen is ook niet hetzelfde als de bijstand, omdat het onvoorwaardelijk is (er is bijvoorbeeld geen sollicitatieplicht) en universeel (ook mensen mét een baan hebben er recht op).

Basisinkomen (volgens Wikepedia)

Een basisinkomen is een inkomen, gegeven of gegarandeerd door de overheid aan elke burger/inwoner, ongeacht over welke overige inkomsten of vermogen deze beschikt (volgens Wikepedia).

Basisinkomen in natura

Als producten of diensten goedkoper of zelfs gratis worden, kan het bedrag voor het basisinkomen minder hoog zijn.
Sommigen pleiten daar expliciet voor, bijvoorbeeld Marcel de Jong: Basisinkomen in natura.
Gevolg van deze keuze is dat expliciet besloten moet worden wat gratis wordt, met het risico dat wat echt gratis is kans loopt verkwist te worden en dat de vrijheid van de burgers er niet door toeneemt.
BIEN heeft mede daarom de term cash payment in de definitie staan.

Beperkt basisinkomen

Basisinkomen tot circa € 800, als term geïntroduceerd in de nota Basisinkomen: haalbaar en betaalbaar (variant A).

Bescheiden basisinkomen

Basisinkomen tot circa € 1.100, als term geïntroduceerd in de nota Basisinkomen: haalbaar en betaalbaar (variant B)

Duaal basisinkomen

Dit begrip wordt gehanteerd door Michiel van Hasselt (boek: Democratie doe wel – BASISINKOMEN.NL, januari 2016, notitie: Doe wel: Duaal BASISINKOMEN.NL, mei 2016):
Een basisinkomen is een vast maandinkomen, dat de overheid verstrekt of garandeert zonder daar voorwaarden bij te stellen.
Het duale van deze definitie zit in de zinsnede “verstrekt of garandeert”. Er kunnen twee verstrekkers zijn: de overheid zelf of een andere instantie die door de overheid is aangewezen om basisinkomens te verstrekken.
In zijn model BASISINKOMEN.NL zijn het zowel de werkgevers alsook de overheid zelf die het onvoorwaardelijk basisinkomen verstrekken.

Het aantrekkelijke van deze benadering is dat de geldstromen via de overheid veel kleiner zijn dan bij andere benaderingen.
Problematisch is wel dat het werken met twee verstrekkers compliceerde problemen op het grensvlak tussen die wijzen van verstrekking oplevert.

Garantie-inkomen

Basisinkomen zoals bedoeld in deze bijdrage, uitgevoerd door de bellastingsdienst.
Deze kan de uitbetaling van het basisinkomen verrekenen met de uit andere inkomsten verschuldigde belasting.
Voordeel is het minder rondpompen van geld.
Vaak wordt voor deze benadering de verwarring scheppende term negatieve inkomsten belasting gebruikt, zie aldaar.

Garantie-toeslag

De term negatieve inkomstenbelasting wordt soms gebruikt voor een systeem waarbij de belastingdienst inkomsten beneden het niveau van het basisinkomen aanvult tot dat bedrag. Dit is in strijd met de oorspronkelijke betekenis van deze term, zie aldaar.

Om verwarring te voorkomen prefereer ik voor deze werkwijze de term garantie-toeslag.

Leefbaar gegarandeerd basisinkomen

In het programma van de Basisinkomen Partij wordt deze uitdrukking gebruikt en als volgt toegelicht:
De garantie van een maandelijkse leefbare toelage voor diegenen die geen toegang hebben tot hun fundamentele levensbehoeften is de meest directe remedie om armoede uit te roeien door hen hiermee in staat te stellen een waardig leven in te richten, zodat een ieder gefaciliteerd wordt om hun potentieel te bereiken, een carrière te kiezen en bij te dragen aan de economie door hun vaardigheden, arbeid en koopkracht.

Deze toelage is er dus niet voor iedereen, maar alleen voor diegenen die geen toegang hebben tot hun fundamentele levensbehoeften.
Dat is dus niet onvoorwaardelijk en vereist dus een regeling die uitgevoerd en gecontroleerd moet worden.

Maatwerk-inkomen

Via Stimulansz bepleit Evelien Meester een maatwerkinkomen.
Dat is een inkomen op maat voor iedereen. Geen aparte huur- en zorgtoeslag, uitkering voor werkloosheid of arbeidsongeschiktheid eventueel aangevuld met een Toeslagenwet of bijstand, etc. Dit scheelt heel veel armoede voor mensen die niet alle voorzieningen aanvragen uit onwetendheid of onkunde. Het scheelt heel veel onjuist gebruik van de regelingen, omdat één partij overzicht houdt over de financiële situatie van één gezin. En het scheelt in de uitvoeringslasten, omdat slechts één partij zich in de situatie van dit gezin hoeft te verdiepen en niet meerdere partijen zich hiermee bezig hoeven te houden.

Dit betreft duidelijk geen basisinkomen, maar een andere (meer persoonlijk en minder bureaucratisch) manier van uitvoeren van de sociale zekerheid.

Negatieve inkomsten belasting

Negatieve inkomstenbelasting (Engels: negative income tax) is een progressieve inkomstenbelasting waarbij mensen beneden een bepaald inkomensniveau overheidshulp krijgen in plaats van belastingen te betalen. (Zie Wikepedia).
Het idee is in de VS gepopulariseerd door de vooraanstaande econoom Milton Friedman in zijn boek Capitalism and Freedom (1962).

Friedman illustreert de werking van de negatieve inkomstenbelasting aan de hand van een formule: B = G – t x Y, waarbij B staat voor overheidshulp (benefits), G voor het basisinkomen (guaranteed level), Y voor het arbeidsinkomen (family income) en t voor het tarief waarmee de overheidshulp afneemt (benefit-reduction rate).
Cruciaal hierbij is dat t lager dient te zijn dan 100%, zodat elke stijging in het bruto arbeidsinkomen (Y), ook tot een stijging in het netto inkomen (B+Y) leidt.

Zie voor pleidooien in Nederland voor deze benadering bijvoorbeeld de Jonge Democraten en Klokwerk.
Ronald Mulder betoogt dat de systematiek precies hetzelfde resultaat oplevert als ‘normaal’ basisinkomen.
Belangrijk verschil is dat er veel minder geld wordt rondgepompt, dan wanneer een andere instantie het basisinkomen uitbetaalt en dat deel via de loon- of inkomstenbelasting terug gehaald moet worden.

Verwarrend is dat in Nederland de term ook vaak gebruikt wordt voor een systeem waarbij de belastingdienst het inkomen aanvult als dat onder het niveau van het basisinkomen zit (dus in voorgaande formule is t dan wel 100 %). Zie bijvoorbeeld benadering 5 in de notitie Basisinkomen benaderd vanuit verschillende richtingen van Johan Horeman.
Evident is dat deze benadering niet overeenkomt met het basisinkomen zoals in deze bijdrage is bedoeld. Het is niet onvoorwaardelijk en een groot nadeel is dat de zogenaamde armoedeval blijft bestaan.

Om deze verwarring te voorkomen zal ik zelf de term negatieve inkomstenbelasting zo weinig mogelijk gebruiken.
In aansluiting bij S. de Beter en Johan Horeman (benadering 4) prefereer ik de term garantie-inkomen voor de variant van Friedman.

Voor de andere variant (de aanvulling tot het basisinkomen, die afwijkt van de bedoeling van Friedman) prefereer ik de term garantie-toeslag.

Onafhankelijk basisinkomen

Term gebruikt door Wout Smolders in  Een Onafhankelijk Basis Inkomen geen utopiewaarin hij benadrukt dat basisinkomen een kwestie van eerlijker delen en dragen van gezamenlijke verantwoordelijkheid op basis van vertrouwen en betrokkenheid. Het maakt burgers onafhankelijk en verbindt hen tegelijkertijd met elkaar.

In deze visie is basisinkomen wel onvoorwaardelijk, maar wordt als vanzelfsprekend aangenomen dan  mensen zich medeverantwoordelijk voelen en gedragen voor hun naaste omgeveing.

Onvoorwaardelijk basisinkomen

Het basisinkomen zoals bedoeld in de definitie, voor de duidelijkheid nog even benadrukt met het voorvoegsel onvoorwaardelijk.

Participatie-inkomen

Alleen inwoners die een actieve bijdrage leveren aan de samenleving dienen een participatie-inkomen te ontvangen. Het gaat niet alleen om werk. Het is ook bedoeld voor diegenen die zich actief laten scholen, waardoor dit een-leven-lang-leren bevordert. Ook studenten kunnen in aanmerking komen voor dit inkomen, waardoor zij zich minder in de schulden hoeven te steken. Ook is het participatie-inkomen beschikbaar voor vrijwilligerswerk.
Dit idee komt van Raymond Gradus (Participatie-inkomen is prima alternatief voor onbetaalbaar basisinkomen). Het wordt ook gesteund door Marcel van Marrewijk (Dynamiseren van de Nederlandse arbeidsmarkt en economie door introductie van het participatie-inkomen)

Belangrijk verschil met basisinkomen is dat een systematiek nodig is om uit te maken wanneer mensen participeren, inclusief de controle daarop.

Regelarme bijstand, regelluwe bijstand

Wanneer gepleit wordt voor mindere regels in de bijstand (of andere vormen van sociale zekerheid) is sprake van regelarme of regelluwe bijstand. Vaak is dat aan de orde in de gemeentelijk experimenten waar sinds 2015 voorbereidingen voor getroffen worden.

De term basisinkomen is hier uiteraard niet van toepassing. Ook de meeste woordvoerders van de betreffende gemeenten vemijden die term meestal.

Toereikend basisinkomen

Basisinkomen van circa € 1.400, als term geïntroduceerd in de nota Basisinkomen: haalbaar en betaalbaar (variant C).

Universeel basisinkomen

Basisinkomen zoals bedoeld in deze bijdrage, voor de zekerheid en om de relatie met de internationale terminologie te leggen, voorafgegaan door het woord universeel.

Voorwaardelijk basisinkomen

Een uitkering of toelage die aan nadere voorwaarden is verbonden, bijvoorbeeld betreffende de hoogte van eigen inkomen of vermogen.

..reserve..

…….ruimte voor andere term ….
Correcties en suggesties voor toevoegingen in dit overzicht  zijn welkom via het contact-formulier.

Correcties en suggesties voor toevoegingen in dit overzicht  zijn welkom via het contact-formulier.

Reyer Brons, 5 juni 2017

 

Het bericht Basisinkomen, soorten en terminologie verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Experimenten in Nederland – stand 2017

Tijdens de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van de Vereniging Basisinkomen op 7 mei 2017 gaf Sjir Hoeijmakers een presentatie over de experimenten met een ‘basisinkomen’. Hij wil benadrukken dat het geen experimenten met een echt basisinkomen zijn, die zijn er eigenlijk nooit geweest (afhankelijk van je definitie van een basisinkomen). Het zijn experimenten in de richting van een basisinkomen. Ze onderzoeken aspecten van een basisinkomen, waardoor je cruciale factoren kan identificeren, de discussie verder kunt brengen en belangrijke bevindingen alvast kan implementeren. Experimenten met een ‘echt’ basisinkomen zijn er eigenlijk niet en of die er ooit zullen komen is maar de vraag. Hieronder is de video-opname van de lezing te zien. […]

Het bericht Experimenten in Nederland – stand 2017 verscheen eerst op Nederlandstalig Netwerk Basisinkomen.

Ingrijpende stelselwijziging nodig: basisinkomen en belasting naar onttrokken waarde

LaatBloeien pleit voor een ingrijpende stelselherziening met als hoofpunten invoering van basisinkomen en verschuiven van de belasting naar Onttrokken Waarde (B.O.W.: een bronbelasting op alle producten en diensten, die gelijk is aan de sociale en ecologische waarde die zij onttrekken).

Martin Schuurman, de initiatiefnemer van LaatBloeien meldde via LinkedIn dat een idealistische Wob-jurist gezocht wordt:

  • De drievoudige uitdaging van het Westen – tweedeling, werkloosheid en klimaatverandering – schreeuwt om een sociaal-economische stelselherziening.
    Laat Bloeien is op zoek naar de juiste data om deze stelselherziening door te rekenen. Ben jij of ken jij een jurist met expertise op het gebied van de Wet openbaarheid bestuur, die deze data voor hen boven water kan krijgen?
    Laat het weten in een reactie via de webisite of deel dit bericht!

 

Directe aanleiding voor dit idee was een column van Hans Biesheuvel (Telegraaf, 16-2-2017). Hij betoogt dat ondernemers worden afgeremd door de hoge belastingtarieven voor hogere inkomens. “Waarom zouden mensen nog de handen uit de mouwen steken, harder gaan werken, of een bedrijf beginnen?”
Zie de publicatie op LinkedIn voor de tekst van Biesheuvel en de reactie van Martin Schuurman daarop.

Schuurman komt daarin met een pleidooi de peperdure, complexe sociaal-fiscale stelsels van de vorige eeuw nu rapido te ont-knopen.
Onze vastgelopen samenleving ziet zich hiermee gelijktijdig gesteld voor een drievoudige uitdaging. Want naast de geschetste tweedeling en de torenhoge (zzp) werkloosheid, hebben we ook nog eens te dealen met de klimaatverandering. Deze drievoudige uitdaging schreeuwt om een drievoudige, kostenneutrale stelselherziening:

  1. Vervanging van het minimumloon door een vast basisinkomen boven bijstandsniveau voor elke volwassene.
  2. Gelijktijdig afschaffen van alle uitkeringen, toeslagen, aftrekposten, premies en subsidies. Dit resulteert in een sterke verkleining van de overheid, ter financiering van het basisinkomen.
  3. Kostenneutrale vervanging van álle arbeidsbelastingen (inclusief winstbelastingen en B.T.W.) door één Belasting op Onttrokken Waarde (B.O.W.):
  4. Een bronbelasting op alle producten en diensten, die gelijk is aan de socialeen ecologische waarde die zij onttrekken (berekend door instanties als TruePrice);
  5. Een remmende belasting op alle geldstromen dieeconomische waarde aan de samenleving onttrekken: genoten dividenden, verzilverde koerswinsten, flitshandel en kapitaalvlucht.

Deze stelselherziening biedt iedere burger onmisbare basiszekerheid, en resulteert tegelijk in een ongekende economische dynamiek. Arbeid wordt weer betaalbaar, en op de vrije arbeidsmarkt vinden vraag en aanbod elkaar ongehinderd in volledige werkgelegenheid.

Zodrá je de handen uit de mouwen steekt neemt direct je inkomen toe. Onbelast: elke euro is er één. De belastingen verschuiven we van alles waar we méér van willen – arbeid en waarde creatie – naar alles waar we snel vanaf moeten: de uitputting van ecologische, sociale en economische hulpbronnen.

Zo mondt deze kostenneutrale stelselherziening uit in een houdbare samenleving zonder nodeloze complexiteit. Met volledige werkgelegenheid, en een ongekende economische dynamiek.

Martin Schuurman via LinkedIn (27-2-2017), ingekort een bewerkt door Reyer Brons (1-6-2017)

Zie ook de tekst op LinkedIn via http://tinyurl.com/kr4g4yn en de website van LaatBloeien, waarop recent ook het bericht Van basisbeurs naar basisinkomen is geplaatst.
Wil je helpen met dit idee, laat het weten in een
reactie via de webisite of deel dit bericht!

Het bericht Ingrijpende stelselwijziging nodig: basisinkomen en belasting naar onttrokken waarde verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Armoede is geen gebrek aan karakter, het is een gebrek aan geld

TED talk van Rutger Bregman in april 2017 in Vancouver met Nederlandse ondertitels.   Hieronder de Nederlandse vertaling van zijn praatje: 0:12 Ik wil beginnen met een simpele vraag: waarom nemen arme mensen zoveel slechte beslissingen? Ik weet, het is een harde vraag, maar kijk eens naar de data. Arme mensen lenen meer, sparen minder,roken meer, bewegen minder, drinken meer en eten minder gezond. Waarom? 0:35 De standaard verklaring werd ooit gegeven door de Britse premier Margaret Thatcher. Zij noemde armoede ‘een karakterfout’. 0:43 (Gelach) 0:45 Een gebrekkige persoonlijkheid. 0:48 Nu denk ik dat weinigen van jullie het zo bot zouden stellen. Maar de idee dat er iets mis is met arme mensen zelf, is […]

Het bericht Armoede is geen gebrek aan karakter, het is een gebrek aan geld verscheen eerst op Nederlandstalig Netwerk Basisinkomen.