Impressie van de bijeenkomst in Duiven van het CNV over basisinkomen

Twintig deelnemers telde de bijeenkomst van CNV vakmensen over het basisinkomen in Duiven nabij Arnhem.
Precies 10 mannen en 10 vrouwen.
Vrijwel alle vrouwen waren voor het basisinkomen. Argumenten: het geeft zekerheid dat je je uitkering krijgt. De etiketten op ieder mens (uitkeringstrekker) worden weggehaald, want iedereen krijgt dat basisinkomen. Vaak werd ook het argument van de steeds snellere automatisering aangehaald. Waarom solliciteren naar banen die er niet zijn. Het meest gehoorde argument van de vrouwelijke kant was dat met een basisinkomen onbetaald werk zoals vrijwilligerswerk, zorgtaken ( als ouder), mantelzorg dan erkend wordt en beloond wordt. Ook in een recent onderzoek in Engeland bleek dit het meest genoemde argument.
De meeste mannen waren ook voor het basisinkomen, maar hier was meer twijfel. Kan het wel hoog genoeg worden als het ingevoerd wordt? Blijven er wel genoeg mensen betaald werk doen? Gememoreerd werd dat 30 jaar geleden de CNV deze discussie ook had gevoerd en toen afgesloten met een positieve opstelling tav het basisinkomen, maar ook dat het niet actief naar buiten zou worden gedragen omdat er toen te weinig draagvlak was. In 1993 was 20 % van Nederland voor en 80 % tegen werd gememoreerd. Nu is 50 % voor en 50 % tegen.

De CNV discussie was heel anders van aard dan die bij de FNV. Daar leeft de zorg of het basisinkomen wel financiële vooruitgang brengt voor mensen met laag betaald werk. In het FNV wordt het heel moeilijk gevonden om niet Nederlanders, bijvoorbeeld mensen uit Oost Europa die hier ook legaal verblijven een basisinkomen te geven. Zij moeten eerst maar eens 18 jaar in Nederland wonen. Nu geldt er een soort wachttijd van 5 jaar voordat deze groep aanspraak kan maken op bijstand. Deze geluiden ontbraken volkomen bij het CNV.

Alexander de Roo 31 oktober 2017

Zie voor meer informatie over de bijeenkomsten van het CNV over basisinkomen deze link.

Het bericht Impressie van de bijeenkomst in Duiven van het CNV over basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Brieven aan een Paralleluniversum: Oh jee, excuses

paralleluniversum-excuses
Dit is de vierde aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk van deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “O, jee”
– mijn excuses!

Geachte heer Graumann,

Ik moet mij verontschuldigen.

Het was niet eerlijk van mij om in mijn laatste brief zo uitvoerig over uw medewerkers te klagen. Niet incompetentie en onvermogen in de omgang met mensen, ook niet beroepsmatige paranoia voor “sociale parasieten” zijn het probleem, maar een interne dienstinstructie die uw medewerkers opdraagt, het de aanvragers zo moeilijk mogelijk te maken, zodat zij afzien van de betaling waar ze recht op hebben, omdat ze de gekmakende psychologische oorlogsvoering niet langer kunnen verdragen.

excuses Dat begreep ik helaas pas gisteren toen mijn klacht al onderweg was. Een man die al ruimschoots ervaring met uw dienst heeft opgedaan en zelfs ervaren mocht, dat deze, uw dienstinstructie, niet eens voor onwettige berekeningen terugschrikt, vertelde mij daarover. Een dienstaanwijzing, hetzij openbaar of intern, wordt door de directeur gemaakt en dat bent u – of vergis ik mij? Uw arme medewerkers. Die treiteren nu mensen, omdat ze zelf niet gekweld willen worden.

Wat als uw medewerkers zich niet aan uw interne dienstinstructie houden? Als ze dus alle aanvragers zonder problemen de uitkeringen toewijzen waar ze volgens de wet recht op hebben, wat dan? Als ze de aanvragers zelfs vriendelijk en voorkomend zouden wijzen op alle rechten en mogelijkheden die hen ter beschikking staan?

Zij zouden dan vroeg of laat weliswaar nog steeds in dezelfde kamer zitten, maar niet meer op dezelfde stoel. En tenslotte weten ze allemaal van tevoren en tot in detail, wat hun daar op de andere stoel te wachten staat. Ze hebben immers dag na dag de afschuw in de ogen gekeken, die ze zelf moesten aanrichten.

excuses Wat ben ik blij en dankbaar dat ik muzikante ben, zelfs nu ik op de “andere” stoel zit en het door u opgedragen getreiter moet ondergaan. Als musicienne krijg ik in ieder geval geen officiële dienstaanwijzingen, om mensen die in de concertzaal voor mij op de stoelen zitten, met valse en schrille tonen te kwellen. Wat dat betreft zit ik dan toch liever op de stoel voor het bureau van uw medewerkers en ik beloof u dat ik voortaan geduldiger met hen zal zijn, want ze hebben mijn volledige sympathie.

U wil ik evenwel graag uitdrukkelijk met de titel “favoriete vijand” eren. Geloof me, dat is een onderscheiding, die alleen nog wordt overtroffen door “excellente geliefde”. Dat kunt u zich niet voorstellen? U zult vanaf nu steeds weer van mij horen, dan zal ik u dat uitleggen.

Op dit moment wil ik u aansporen om te onderzoeken, wat deze ene aanvraag tot nu toe gekost heeft. Het aantal mensen, dat in uw huis een enkele aanvraag behandelt, wordt steeds groter en die willen allemaal een salaris hebben.

excuses

  1. de receptionist
  2. iemand, die een uitdraai van de aanvraag maakt
  3. de medewerkster, die de aanvraag in ontvangst neemt
  4. de medewerkster, die de aanvraag voorbewerkt
  5. de medewerkster, die de aanvraag verwerkt
  6. de medewerkster, die bezwaarschriften afhandelt
  7. de teamleider
  8. de directeur
  9. de keuringsarts
  10. de arbeidsbemiddelaar, die heeft ook nog zijn handen vol aan mij

Meneer Graumann, hebt u ook niet een dienstinstructie? Ik denk dat het er één is om kosten te besparen?

Met vriendelijke groet,
Uw Maximiliane Wonder-Licht

excuses PS:
Ik kreeg een oud boek in handen, dat de titel draagt “Dienstanweisung für einen Unterteufel”, van CS Lewis.[1] Lezenswaardig, of het iets met u te maken heeft, laat ik aan uw leesijver en uw oordeelsvermogen over.

Mij bevielen vooral de volgende twee citaten:
“De duivel … die hoogmoedige geest … kan het niet uitstaan, beschimpt te worden.” (Thomas More)
“De beste manier om de duivel uit te drijven, als hij voor de Schrift niet wijken wil, is hem te bespotten en uit te lachen, want verachting kan hij niet verdragen.” (Maarten Luther)

excuses
excuses

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 5 november 2017


excuses 1. Nederlandse titel “Brieven uit de Hel”.

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum: Oh jee, excuses verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Studium Generale Universiteit Utrecht over Basisinkomen – video met Rutger Bregman en Ingris Robeyns

Gratis geld voor iedereen. Het klinkt te mooi om waar te zijn. Of dat zo is, horen we van Correspondent Rutger Bregman en filosoof prof. Ingrid Robeyns.

 

Video opname woensdag 25 oktober 2017 – 20:00, Studium Generale Universiteit Utrecht

https://www.sg.uu.nl/videos/gratis-geld

Het bericht Studium Generale Universiteit Utrecht over Basisinkomen – video met Rutger Bregman en Ingris Robeyns verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

De belastingplannen van het nieuwe kabinet

belastingplannen Willen we de samenleving leefbaar houden dan rest er slechts één maatregel, betoogt Joop Böhm. Het kabinet voert een negatieve belasting in, onvoorwaardelijk en voor iedereen.

In De Telegraaf van zaterdag jl. (21 oktober) schrijft Jaap van Duijn in zijn column “Indirecte belasting” over de voorgenomen belastingmaatregelen in het regeerakkoord. De voorgenomen “verhoging van het lage btw-tarief van 6 naar 9%, die vooral de gewone normale Nederlander zou treffen. Rutte pareerde de kritiek door te wijzen op de voorgenomen verlaging van de inkomstenbelastingtarieven die voor diezelfde gewone Nederlander uiteindelijk een koopkrachtverbetering oplevert.”

Wat de premier wijselijk niet vermeldt is dat die gewone Nederlander dan wel de nodige inkomsten moet hebben. Bovendien zal voor inkomens beneden € 68.000 de progressie uit de inkomstenbelasting verdwijnen. Door het vervallen van de lage schijven gaat iedere normale Nederlander dan hetzelfde tarief betalen. Dat werkt ten nadele van de lagere inkomens.

Jaap van Duijn legt uit: “In de jaren zestig van de vorige eeuw kwam ruim 40% van de belastingmiddelen van loon- en inkomstenbelasting en ruim 30% van omzetbelasting en accijnzen. Sinds een jaar of twintig echter leveren btw en accijnzen de overheid meer op dan de loon- en inkomstenbelasting. Er is dus een beweging van direct naar indirect en de belastingplannen van de nieuwe coalitie volgen die trend.”

Daarmee zegt hij dus dat de (nu nog) progressieve directe belasting meer en meer vervangen gaat worden door de indirecte belasting die geen rekening houdt met de hoogte van iemands inkomen en dus voor arm en rijk even hoog is. Wat dat betekent voor mensen die nu al in geldnood zitten laat zich raden.

Willen we de samenleving leefbaar houden dan rest er slechts één maatregel: Het invoeren van een negatieve belasting, onvoorwaardelijk en voor iedereen. Met een universeel basisinkomen (UBI) ontvangt iedereen periodiek een geldbedrag om van te kunnen leven. Is het zo simpel? Ja, zo simpel is het!

“Maar waarom is het er nog niet?” zult u vragen. Stuit het op onwil van de politiek? Ik heb tijdens een TV-uitzending VVD-coryfee Annemarie Jorritsma het eens aldus horen argumenteren: “Een basisinkomen? Nee, daar geloof ik niet in. Dan was het er al lang geweest.”

Joop Böhm
Amersfoort, 26 oktober 2017

Foto: Pixabay

Het bericht De belastingplannen van het nieuwe kabinet verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Hoe maken we Nederland schuldenvrij?

schuldenvrij Joop Böhm roept iedereen op om het manifest Schuldvrij! te ondertekenen. Ook reikt hij de overheid een aantal praktische oplossingen aan voor het schuldenprobleem: voer een universeel basisinkomen in, geef AOW’ers compensatie voor de te lage rekenrente en schep de mogelijkheid om de rente op schulden op te voeren als aftrekpost.

“Onderteken het Schuldvrij!-manifest. Vijfhonderdduizend Nederlanders hebben problematische schulden.” Dat staat te lezen in een recent artikel van De Correspondent, geschreven door Jesse Frederik. Hij betoogt terecht dat het geen zin heeft om mensen met uitzichtloze schulden in stress en onzekerheid te laten.
Ondertekenen via https://petities.nl/petitions/manifest-schuldvrij

De huidige maatschappij brengt mensen tot armoede. Mede door maatregelen van de overheid zijn de kosten van levensonderhoud onophoudend gestegen. En kijken we naar de gepensioneerden, dan zien we dat hun pensioenen al lang geen gelijke tred meer houden met de prijsontwikkeling. Ook dat kan de overheid worden verweten.

Gelukkig voor het nieuwe kabinet is er een simpele, eerlijke oplossing voor het schuldenprobleem: de invoering van een Universeel Basisinkomen. Met een UBI dat hoog genoeg is voor een onbekommerd bestaan zijn de schulden in vele gevallen probleemloos af te lossen.

Het UBI biedt echter geen oplossing voor de schulden van AOW’ers. Voor die groep ouderen zal het UBI namelijk in de plaats komen van de AOW-uitkering. Daardoor zal het UBI hen veel minder extra inkomsten opleveren. Gepensioneerden dreigen zodoende weer buiten de boot te vallen.

De meest eerlijke oplossing lijkt het om gepensioneerden alsnog de bedragen uit te keren die zij zijn misgelopen als gevolg van de te lage rekenrente. Ze hadden met die gelden anders immers al eerder een deel van hun schulden kunnen aflossen.

Tenslotte is er nog de mogelijkheid om niet alleen hypotheekrente, maar ook andere rente van schulden als aftrekpost te laten aanmerken. Dat geeft ook huurders met problematische schulden wat meer ruimte om hun verplichtingen te kunnen nakomen.

Jesse Frederik heeft gelijk: Het heeft geen zin om mensen met uitzichtloze schulden in stress en onzekerheid te laten voortleven. Bovendien kan op de aangegeven wijze worden voorkomen dat schulden moeten worden kwijtgescholden. En “last but not least” wordt vermeden dat er in de toekomst problematische schulden zullen ontstaan!

Amersfoort, 24 oktober 2017
Joop Böhm.

Afbeelding: Pixabay

Het bericht Hoe maken we Nederland schuldenvrij? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Brieven aan een Paralleluniversum. “O”, die willen spelen

paralleluniversum-spelen
Dit is de derde aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk van deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “O”
– die doen niets, die willen alleen spelen

Zeer geachte heer Graumann,[1]

Ik heb bij uw ARGE-dienst, ook wel Jobcenter genoemd, een aanvraag moeten indienen. Uw medewerkers noemen me weliswaar “klant”, maar behandelen me als een kind dat om een gunst vraagt. Ze staan op betutteling en dwingen me het oude kinderspel “Stille Post” op.[2] Zij mogen het anders zien, het is immers hun dagelijks brood en dan wen je vroeger of later overal aan en vind je alles normaal. Maar wat mij betreft, is het nog steeds allemaal verachtelijke psychologische terreur, pesterij en spionage. Daarom wil ik mij graag een keer officieel beklagen over de rampzalige toestanden die onder uw bewind plaatsvinden.

Paralleluniversum-spelen Ik zal de gang van zaken voor u uit de doeken doen: Ik bespreek mijn aanvraag en alle bijzonderheden, die er eenvoudig niet in passen, met de medewerkster, die de aanvraag aanneemt. Die draagt alle papieren over aan de medewerkster, die de aanvraag voorbewerkt en fluistert haar in wat ik haar verteld heb. De medewerkster, die de aanvraag voorbewerkt, geeft de papieren door aan de medewerkster, die de aanvraag verwerkt en fluistert deze in, wat zij begrepen heeft, van dat wat de medewerkster, die de aanvraag in ontvangst neemt haar toefluisterde, van dat wat zij begrepen heeft, van wat ik heb gezegd. Tot slot moet dan de medewerkster, die de bezwaarschriften afhandelt de influisteringen terugvertalen en dat komt gegarandeerd niet meer overeen met wat ik gezegd heb.

Paralleluniversum-spelen Ik neem aan dat u, als directeur van een dergelijke dienst, waarschijnlijk eerder schaak zou spelen dan zo’n dom spel als “Stille Post”, nu ja, misschien een enkele keer als u dronken zou zijn. Ik schaak echter nooit, maar als ik iets zou moeten spelen, dan zou dat het uit China komende Go[3] zijn, een spel, waarbij zelfs de computer bakzeil haalt. U zult dus begrijpen dat tussen mij en uw medewerkers werelden op elkaar botsen.

Toch zou ik bij deze kinderachtigheden best nog clement kunnen zijn, als dit spel geen desastreuze invloed op mijn gezinsleven zou hebben en de lieve vrede in de familie niet aanzienlijk zou verstoren.

Natuurlijk weet u ook, misschien wel uit eigen ervaring, dat de huidige familieverhoudingen heel gevoelig liggen en dat het oude schema van “vader, moeder, kind,” alleen nog in de hoofden van naïeve, de realiteit ontkennende mensen bestaat. Daarom passen gezinnen ook gewoon niet meer in uw aanvraagformulieren, die blijkbaar door zulke wereldvreemde mensen zijn opgesteld.

Paralleluniversum-spelen Ik wil u eens zo aan mijn familie voorstellen: “Mijn dochter gaat op vakantie naar Griekenland met haar zus, de moeder van haar zus en de echtgenoot van de moeder. De vader van mijn dochter brengt de vakantie met zijn vrouw door aan de Oostzee. Mijn geliefde bezoekt zijn zoon in Luxemburg, die daar bij Deutsche Bank werkt, terwijl ik voor mijn broodnodige rust naar een eiland ga en wel helemaal alleen.

Geloof me, ik heb er alleszins begrip voor als u deze paragraaf nog een paar keer moet lezen om hem te begrijpen. Ik kan u de situatie ook zo uitleggen: We hebben het oorspronkelijke kerngezin, het gezin van de halfzus van mijn dochter, het gezin van de vader, de familie van de geliefde en nu bloeit er ook nog een ARGE-tak op.

Als uw medewerkers domweg onafgesproken de een of andere brief naar onze familie sturen, om gegevens te verzamelen en aanvragen te controleren, zou dat tot een domino-effect kunnen leiden. En domino is nu helemaal mijn spel niet. Als eerste moeder in deze kleine, succesvolle familiegroep moet ik dan namelijk al die omgevallen stenen weer rechtop zetten en de aangerichte ravage opruimen.

Paralleluniversum-spelenTemeer doordat uw medewerkers door alle overdreven aandacht de verdenking op zich laden, dat zij wat betreft wantrouwen en gegevensverzamelwoede, bepaalde autoriteiten in de DDR-tijd nog de loef afsteken.[4] Destijds probeerde men met alle denkbare middelen klassenvijanden op te sporen, tegenwoordig zijn het de “sociale parasieten”. Nou, als je deze woorden één keer op je tong proeft, klinkt “sociale parasieten” nog veel walgelijker dan klassenvijand. Nu heb ik met beide niets te maken, omdat ik ten eerste moeder ben in een avontuurlijk familiebedrijf en ten tweede kunstenaar, wat ook niet echt tot de meest saaie beroepen behoord. Ik heb daarom altijd genoeg te doen, wordt voor mijn werk betaald, maar ontvang helaas onvoldoende loon. Uw geld heb ik dus echt nodig, hoewel het beslist veel extra werk met zich meebrengt.
De klassenvijanden van de DDR waren jaren later de enige echte democraten van de DDR. Hoe zullen de “sociale parasieten” van nu over enkele jaren beoordeeld worden?

Paralleluniversum-spelenMisschien gaat het inderdaad zoals in het boek “Frederick” van Leo Lionni.[5] De muis Frederik laat de andere muizen voor hem zwoegen en zelf komt hij niet van zijn plaats. Ondertussen verzamelt hij onzichtbaar voor de werkmuizen woorden en kleuren van de zomer. Frederik weerstreeft het ongenoegen van zijn muizenfamilie en heel veel later, in hartje winter, is het Frederik, die in de donkere dagen licht brengt in het muizenhol, ze versiert met kleuren en hen allemaal verwarmd met zijn verhalen.

Ik ga ervan uit dat we de komende tijd vaker samen plezier zullen hebben en verblijf met vriendelijke groeten,

Maximiliane Wonder-Licht

Wordt vervolgd op zondag 29 oktober 2017

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is te vinden op: https://basisinkomen.nl/feuilleton-parallel-universum/


1. Het bijvoeglijk naamwoord ‘grau’ betekent volgens het woordenboek Duits-Nederlands (Het Spectrum, 2014) grijs, grauw; troosteloos; grau meliert grijzend; peper- en zoutkleurig.
2. “Stille Post” is een oud kinderspelletje. In een kring wordt fluisterend een boodschap doorgegeven. Het eindresultaat heeft weinig te maken met het oorspronkelijke bericht wat voor veel gelach zorgt.
3. Go is een van origine Oost-Aziatisch bordspel voor twee spelers. Het wordt door miljoenen beoefenaars gespeeld in het land van oorsprong, China, en de buurlanden Korea en Japan en daarbuiten. Meer informatie is hier te vinden.
4. Meer informatie over klassenvijanden van de DDR, zie onder andere hier en hier.
5. “Frederick” van Leo Lionni. De muis Frederik laat zijn familie zien dat er meer in het leven is dan zorgen voor basisbehoeften als voedsel, water en onderdak. Hier een recensie van het boek.

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum. “O”, die willen spelen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Kwetsbare groepen kunnen zich onbehaaglijk voelen bij kabinetsplannen

kwetsbare groepen
Onlangs las Frans Vrijmoed in het Financieel Dagblad een artikel met de kop ‘Gewone mensen zijn vooral op zoek naar een betrouwbare overheid’. Hij wil de inhoud van dit stuk graag delen, omdat hij vreest, net als Kim Putters, directeur van het Sociaal- en Cultureel Planbureau (SCP), dat kwetsbare groepen zich onbehaaglijk kunnen gaan voelen bij de plannen van het nieuwe kabinet.

Putters vertelt een verhaal waarin hij feiten en cijfers treffend verbindt, als een moderne profeet die op zere plekken zijn vinger legt en waarschuwt voor dwaalwegen.

Laagopgeleiden leven gemiddeld acht jaar korter – wie maakt de keuzes die leiden tot het vroegtijdig overlijden van zoveel medeburgers? Het aantal 65-plussers stijgt rap van 3 naar 5 miljoen. Daarvan blijft het overgrote deel thuiswonen, terwijl er op de wijkverpleging wordt gekort. Wie neemt nu de verantwoordelijkheid voor de ellendige thuissituatie van veel kwetsbare en afhankelijke bejaarden?

Hoe maken we de overheid echt zorgzaam en betrouwbaar, in lijn met Putters’ waarschuwende woorden “Kwetsbare groepen moeten zich niet onbehaaglijk gaan voelen bij kabinetsplannen“? Met een onvoorwaardelijk basisinkomen wellicht (OBi), dat wil zeggen met een inkomen, dat zonder voorwaarden of verplichtingen door een betrouwbare overheid aan iedere Nederlandse burger wordt verstrekt.

Voor echte onvoorwaardelijkheid moet de overheid het OBi garanderen voor het leven (pilots van een paar jaar horen geen OBi certificaat te krijgen). Het moet altijd hoog genoeg zijn om fatsoenlijk van te kunnen leven (dak, water, boodschappen, energie, internet, verzekeringen, plus wat nodig is voor een studie, een presentje, een dagje uit, enzovoort).

Met het OBi kan de kwaliteit van leven van laagopgeleiden stijgen (en wel duurzaam, hun levensverwachting zal toenemen), thuiswonende bejaarden krijgen betere (mantel)zorg, ja, eigenlijk kan de hele samenleving zorgzamer worden. Waar wachten we op?

Een betrouwbare overheid voert een OBi in – met een vlaktaks met een voldoend percentage om het te financieren – voor 65-plussers (en herstelt zo de tientallen jaren beloofde pensioenleeftijd). Een overheid die er voor iedereen is, verlaagt de leeftijd waarop het OBi ontvangen wordt telkens met één jaar en verhoogt de vlaktaks voor mensen die een OBi ontvangen zoveel als daarvoor nodig is. Hiermee kunnen we de discussie over de betaalbaarheid van het OBi sluiten en samen kijken naar andere maatregelen, die de hoogte van onze gezamenlijke vlaktaks weer kunnen drukken, bijvoorbeeld door aanpassing van de winstbelasting in verband met de robotisering, verhoging van de BTW op vervuilende en schade toebrengende producten, etc., etc.

Zoals de belastingdienst zegt: eenvoudiger kunnen we het niet maken …

Frans Vrijmoed, 20 oktober 2017.

Foto: Pixabay

Het bericht Kwetsbare groepen kunnen zich onbehaaglijk voelen bij kabinetsplannen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Politici uit vier richtingen over basisinkomen, Brussel, september 2017

Op 23 september 2017 was er in Brussel een bijeenkomst met twee vertegenwoordigers van vier politieke families in België (liberaal, christendemocratisch socialistisch en groen).
Hier volgt een verslag van deze bijeenkomst.

Op zaterdagochtend 23 September 2017 verwelkomde de Université  Saint-Louis – Bruxelles iedereen geïnteresseerd het universele basisinkomen (UBI). Het evenement was verdeeld in vier dialogen, elk rond een specifieke ‘politieke familie’:

1 Liberale familie:                                 Nele Lijnen (Nederlands) & Georges-Louis Bouchez (Frans)

Christendemocratische familie:     Sammy Mahdi (Nederlands) & Joaquim Hernandez-Dispaux (Frans)

3 Socialistische familie:                       Yasmine Kerbache (Nederlands) & François Perl (Frans)

4 Groene familie (de Groenen):         Kristof Calvo (Nederlands) & Philippe Lamberts (Frans)

(Tussen haakjes staat de taal die werd gesproken door die spreker. Het evenement werd gemodereerd door Christina Lambrecht)

Het onderwerp werd eerst kort geïntroduceerd door Yannick Vanderborght, die een algemeen overzicht gaf van de rijke geschiedenis van het idee. het evenement was tweetalig (Nederlands en Frans) en professor Philippe Van Parijs verzorgde korte vertalingen.

Yannick Vanderborght

Auteur van het boek ‘Basisinkomen’ geschreven samen met Philippe van Parijs, voorzitter van Crespo (Centre de Recherche en Science Politique)

Yannick Vanderborght introduceert het UBI

Yannick Vanderborght behandelt de geschiedenis van het UBI en geeft aan dat het idee een aantal interessante aanhangers heeft gehad, zoals bijvoorbeeld John Stuart Mill, filosoof en liberale denker en later Milton Friedman, een belangrijk figuur in de ontwikkeling van neoliberalisme. Dan maakt hij een sprong naar de recente geschiedenis: in 1986 werd BIEN gevormd (Basic Income Earth Network), met als doel verder onderzoek naar de mogelijkheid van een basisinkomen. In Nederland heeft de PPR (Politieke Partij Radicalen), een voorganger van het huidige GroenLinks, in 1977 ook een versie van het basisinkomen in hun programma gehad. In België heeft Agalev, de voorloper van het huidige (Belgische) politieke partij Groen, ook in 1984/85 een volledig uitgewerkt plan voor een basisinkomen voorgesteld en in 2016, werd een idee voor een bescheiden basisinkomen van 600 Euro opgenomen in het partij programma van de Groenen. In 2017 werd een idee voor een basispensioen opgenomen in het partij programma van Groen. In 2002 slaagde een kleine, Belgische, partij, Vivant, 2 zetels in de lokale raad te bemachtigen en zij zijn ook groot voorstander van een basisinkomen. Zelfs Guy Verhofstadt had in 1970, toen hij lid was van de PVV (Partij voor Vrijheid en Vooruitgang), een positieve houding ten aanzien van het basisinkomen. Daarentegen is er ook kritiek op het basisinkomen, bijvoorbeeld van Elio DiRupo (voormalig premier van België), die het basisinkomen ziet als het paard van Troje dat zal zorgen voor de afbreuk van de huidige sociale voorzieningen.

Nele Lijnen

Auteur van het boek ‘win for life’ (over het basisinkomen), volksvertegenwoordiger voor de  ‘OpenVLD’ (Vlaamse Liberalen en Democraten).

Lijnen denkt dat het basisinkomen goed past binnen het liberale perspectief van fundamentele individuele vrijheid. Daarnaast ziet ze dat er steeds meer mensen met burn-out zijn en ze geeft aan dat dit een signaal is dat we moeten onderzoeken hoe we werk vandaag de dag organiseren. Volgens haar is één van de belangrijkste ingrediënten van UBI de onvoorwaardelijkheid; we zouden ervoor moeten zorgen dat dit kenmerk van het UBI behouden blijft. We moeten ook naar de toekomst kijken, en nadenk over een ‘systeem-switch’, die noodzakelijk zal zijn in de nabije toekomst. Volgens Lijnen zal een UBI zo functioneren dat mensen met een handicap en bepaalde ziekten toeslagen zullen krijgen bovenop het basisinkomen. Ze spreekt ook over de ontwikkeling van robotica wat ervoor zorgt dat de manier waarop we werken verandert; het basisinkomen kan bij deze verandering helpen.

Professor Van Parijs verzorgt vertalingen

De kritiek dat mensen lui zijn is niet een goed gefundeerd argument; de huidige situatie waarbij iedereen die een uitkering ontvangt uitvoerig wordt gecontroleerd is een systeem gebaseerd op achterdocht waar we  zouden moeten ondersteunen. Ten slotte geeft ze ook aan dat er ook in Nederland onderzoek wordt gedaan naar het idee van het basisinkomen, dit wordt onder andere gedaan door organisaties als het ‘netwerk politieke innovatie’.


Georges-Louis Bouchez

Auteur van ‘L’aurore d’un Monde Nouveau’  (+/- ‘De dageraad van een nieuwe wereld ‘, over het basisinkomen), voormalig lid van het parlement van Wallonië

George-Louis Bouchez heeft in zijn boek een volledig model uitgewerkt over hoe een basisinkomen gefinancierd zou kunnen worden, helaas is het boek momenteel alleen beschikbaar in het Frans. Hij stelt een basisinkomen van ongeveer 1000 Euro voor  met daarnaast een basispensioen van ongeveer 1600 Euro. Het zal grotendeels worden gefinancierd door afschaffing van de uitkeringen voor werkloosheidsuitkeringen en via een verlaging van de pensioenen en de kinderbijslag en mogelijk ook door een klein belasting verhoging. Hij merkt tevens op dat het idee van ‘gratis geld’ niet volledig op zijn plaats is omdat een basisinkomen zal zorgen voor grotere sociale cohesie. Veel taken vinden plaats zonder een direct salaris, zoals bijvoorbeeld het verzorgen van kinderen, vrijwilligerswerk bij sportclubs, enz. Een basisinkomen creëert de vrijheid om een sterkere samenleving te ontwikkelen, waar ook diegenen die voor de gemeenschap zorgen, worden beloond. Dit gaat hand in hand met het feit dat we het idee van wat ‘werk’ is moeten uitdagen, ook andere (sociale) activiteiten kunnen worden gezien als werk en zouden als zodanig moeten worden beloond. Hij benoemt ook dat een basisinkomen wellicht moeilijk te rijmen is met de protestantse ideologie waar hard werken als een noodzaak wordt gezien. Hij denkt ook dat het idee van het basisinkomen niet louter een idee van links is, maar dat over dit onderwerp rechts en links samen kunnen komen. Als we kijken naar de liberale idealen van individuele vrijheid, moeten we ervoor zorgen dat deze ideeën niet zijn alleen worden gewaarborgd door de wet, maar ook worden ondersteund door de middelen voor elk individu om deze idealen van persoonlijke vrijheid in de praktijk te brengen.

 

Yasmine Kerbache

Voormalig advocaat (sociale rechten en intellectueel eigendom), lid van het Vlaams parlement voor sp.a (Socialistische Partij Anders / Sociale Party verschillend) en lid van de gemeenteraad Antwerpen.

Een van haar eerste opmerkingen is het krachtige idee van de ‘kathedraal van sociale zekerheid’. Deze kathedraal is kostbaar en het resultaat van een lange strijd van links, het zal moeilijk zijn om zo’n ‘heilig’ systeem te veranderen. Ze vraagt zich tevens af waarom een basisinkomen nodig is gezien het feit dat we al een systeem van sociale zekerheid hebben. Zij brengt een aantal tegen argumenten in stelling; ten eerste zijn er mensen die niet door het huidige systeem bereikt worden: er zullen altijd specifieke groepen zijn waarvoor een systeem dat gebaseerd is op het controleren en aanleveren van bewijs faalt. Een basisinkomen wordt aan iedereen toegekend en zal als zodanig niemand buitensluiten. Ten tweede verandert de arbeidsmarkt: het wordt steeds flexibeler (het nieuwe werken) en er ontstaan nieuwe risico’s omdat we minder veilig zijn binnen onze baan. Een voorbeeld van een groep die gefragmenteerd werkt is bijvoorbeeld kunstenaars, een basisinkomen kan hen een basis bieden van waaruit zij kunnen starten en doorgroeien. Zij noemt ook dat we moeten nadenken over hoe het basisinkomen geïmplementeerd kan worden en dat we zouden moeten proberen het idee op Europees niveau in te voeren en het uiteindelijk zelfs wereldwijd in moeten voeren. Als laatste kaart zij het probleem van immigranten aan; we moeten ervoor zorgen dat immigranten niet 10 jaar moeten wachten totdat een lang naturalisatie proces is doorlopen voordat zij een basisinkomen te krijgen. Deze groep moet op een of andere manier ook relatief snel het recht op een basisinkomen verwerven zodat bijvoorbeeld een scheve verhouding op de arbeidsmarkt wordt voorkomen. Als sommige mensen een basisinkomen krijgen en anderen alleen moeten leven van een salaris komen we in een onwenselijke situatie.

 

François Perl tijdens de interactie met het publiek

François Perl

Algemeen directeur Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV / INAMI)

Hij benoemt twee mogelijke problemen, ten eerste zou een basisinkomen wellicht juist de armoede verhogen en ten tweede; een basisinkomen betekent dat ook mensen die het niet nodig hebben, geld ontvangen. Zijn antwoord is een voorstel voor een ‘universeel sociaal inkomen’, dat gericht is op een beperkte groep mensen die minder dan een bepaalde minimale drempel verdienen (op dit moment ongeveer 2 miljoen mensen). Dit plan zou bestaan uit en bedrag van 750 Euro per maand per persoon, met extra toeslagen gebaseerd op aantal kinderen, woonomstandigheden (alleenstaand of samenwonend), arbeidsongeschiktheid en een aantal andere omstandigheden.

 

Sammy Mahdi

Voorzitter JONG CD & V (Jeugdvleugel van Vlaamse Christelijke Democraten)

Hij begint met een verwijzing naar ‘Homo deus: a brief history of tomorrow’ (boek van Yuval Noah Harari), een boek dat kritiek heeft op de huidige situatie waarbij de politiek voornamelijk lijkt gericht op alledaagse problematiek en geen lange termijn visie heeft. Hij vindt dit belangrijk met betrekking tot het huidige welzijnssysteem.

Hij geeft ook aan dat het belangrijk is om een lange termijn visie te ontwikkelen over de sociale voorzieningen en dat een UBI de lange termijn doel is waar we naar zouden moeten streven. Verder maakt hij ook duidelijk dat hij een vast bedrag dat te laag is om te voorzien in eerste levens behoeften niet als en basis inkomen ziet, alleen een bedrag waar je van zou kunnen overleven zou hij een basis inkomen noemen. Ook noemt hij de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie en de opkomst van robotica, die volgens hem op de korte termijn eventueel tot meer banen zouden kunnen leiden, maar dat op de lange termijn voor minder banen zal zorgen. De vraag die hij zich dan stelt is hoe wij ons als mensen nuttig kunnen maken? De manier waarop hij de implementatie van een UBI ziet, is om iedereen op hetzelfde niveau te brengen. Hij gebruikt het volgende voorbeeld: het bureau waarachter de sprekers van vandaag staan is wellicht te hoog voor sommigen, en zij hebben een verhoging/bankje nodig om op hetzelfde niveau te komen als iedereen, op deze manier zou het basis inkomen wellicht moeten werken.

Ten slotte benadrukt hij dat de details belangrijk zijn: hij wil weten hoeveel het zou kosten, en of het dan inderdaad haalbaar is. Hij noemt dan een hypothetisch bedrag van 70 miljard euro, maar dit wordt onmiddellijk tegengegaan door een iemand uit de zaal die dit bedrag bestempelt als ‘flauwekul’, het zou volgens deze persoon aanzienlijk minder kosten. Hij eindigt met een intuïtieve gedachte over ondernemerschap. Hij geeft aan dat we mensen vragen om risico’s te nemen; het idee is dat als iemand het juiste pad volgt, dan zal hij succesvol zijn, en als hij de verkeerde weg volgt, zal hij falen. Als hij faalt probeert hij misschien iets anders en daardoor vind er een natuurlijke correctie plaats. Hij vraagt zich af hoe dit verhaal verandert als we het element van risico verliezen; zullen mensen die een ‘verkeerd’ pad volgen, maar niet de gevolgen daarvan inzien misschien doorgaan met het nemen van slechte beslissingen? Hij is ook een voorstander van een dubbel inkomsten belasting systeem, hiervan zijn de details enigszins onduidelijk, maar de basale idee lijkt te bestaan uit minder belasting op inkomsten uit arbeid en hogere belastingen op inkomsten uit kapitaal.

 

Joaquim Hernandez-Dispaux

Doctor in de filosofie, momenteel hoogleraar HELHa (Haute-École Louvain en Henegouwen) en beleidsadviseur voor meerdere organisaties

Hij stelt een participatie-inkomen voor: dit zou dan niet nauwkeurig gecontroleerd door middel van een formele bureaucratische structuur, maar de participatie moet gezien worden als een automatische, natuurlijke, maatschappelijke verantwoordelijkheid die ontstaat samen met een basisinkomen. Hij vindt ook het belangrijk om plekken te zoeken waar pilot studies op gemeentelijk niveau ontwikkeld kunnen worden.

 

Kristof Calvo

Federale leider Ecolo-Groen

Kristof Calvo was aanvankelijk een tegenstander van een basisinkomen, maar hij veranderde van mening en is momenteel volledig toegewijd, dit kwam voornamelijk door een veranderende arbeidsmarkt. Hij noemt dat de huidige kathedraal van de sociale zekerheid te complex is, niet iedereen bereikt, en dat deze kathedraal op het punt van ineenstorten staat. Volgens Calvo is de muziek die we spelen in deze kathedraal ouderwets, en we moeten de melodie veranderen; het is tijd om de kathedraal te renoveren. Daarnaast vindt hij het belangrijk dat een universeel basisinkomen begint met een positief mensbeeld. In tegenstelling tot het wantrouwen en de vernedering binnen het huidige systeem begint het UBI vanuit een positie van vertrouwen. Om vandaag de dag een minimaal bedrag van de overheid te ontvangen, moet je bewijzen dat je betrouwbaar bent, en moet je voldoen aan allerhande voorwaarden die vaak vernederend zijn. Daarom is het onvoorwaardelijke karakter van het UBI belangrijk, zodat de noodzaak voor het aanleveren van bewijs wegvalt. Ten tweede kan een universeel inkomen armoede  bestrijden, wat van groot belang is; je kan niet goed solliciteren op een lege maag en je zal nooit voldoende zelfvertrouwen ontwikkelen als je aan het einde van de maand geen geld meer hebt. Ten slotte is een universeel basisinkomen eenvoudig en kan het de complexiteit van het huidige systeem verminderen. Hij noemt zich een ‘possibilist’, en pleit voor de ontwikkeling van lokale experimenten met UBI en de ontwikkeling van tussenstappen, die toewerken naar een volledige implementatie van het UBI. Zodra we het UBI als einddoel voor ogen hebben, is het ook makkelijk te zien welke stappen contraproductief zijn binnen het huidige systeem. Bijvoorbeeld, het idee van de ‘passende betrekking’  (vereenvoudigd: de verplichting om een baan aan te nemen binnen relatief ruime grenzen, 4 uur reistijd, enz. ) is contraproductief, terwijl de het ontwikkelen van een basispensioen een goede eerste stap zou zijn, evenals het idee dat werkloosheidsuitkeringen ook beschikbaar moeten komen voor degenen die hun baan vrijwillig verlaten, niet alleen voor degenen die ontslagen worden.

 

Philippe Lamberts

Lid van het Europees Parlement voor Ecolo

Lamberts is sinds jaar en dag voorstander van het basisinkomen en spreekt over de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, waarin staat dat elke persoon fundamenteel vrij is en volgens hem leidt dit op een natuurlijke manier tot het idee van een basisinkomen, omdat het UBI de middelen biedt om deze vrijheid uit te oefenen. Hij noemt ook twee algemene kritiek punten:

1 Als iedereen een gegarandeerd inkomen heeft, zou niemand werken

2 Arm zijn is een keuze

Hij verwerpt deze ideeën, omdat ze geen ernstige tegen argumenten zijn (wat ook te zien is uit studies die aantonen dat mensen zouden blijven werken, zelfs als inkomen gewaarborgd is). Hij vindt dat de grotere uitdaging de implementatie is, aangezien dit complex zal zijn, voornamelijk ook omdat het huidige sociale systeem vanuit verschillende niveaus wordt aangestuurd: lokaal, nationaal en Europees.

Na deze korte toespraken wordt het publiek uitgenodigd om enkele vragen te stellen.

Kristof:

Sommigen hebben gesuggereerd dat het basisinkomen moet worden betaald in een andere alternatieve valuta: maar ik geloof dat als we bijvoorbeeld kunstenaars of sociale activiteiten willen valoriseren, dit in harde Euro’s moeten worden betaald.

Nele:

In antwoord op een vraag over de huidige proefstudies vertelt Nele Lijnen dat er in Finland een substantiële studie gestart is waarbij een bedrag van 560,- Euro per maand per persoon wordt uitgekeerd voor een periode van twee jaar voor een groep van 2000 personen, waarbij ook aandacht wordt besteed aan hoe dit invloed zal hebben op de houding ten opzichte van het werk. Volgens Lijnen kunnen we van dergelijke longitudinale studies kunnen veel leren. Bovendien denkt zij dat het basisinkomen voor de Europese verkiezingen in 2019 een belangrijk onderwerp kan worden en dat het idee kan groeien door de verkiezingen.

Er is ook kritiek uit de zaal:

Binnen het huidige systeem zijn er al mensen die profiteren van het systeem: dit zal erger worden als we een basisinkomen hebben. En het is een fundamenteel menselijk gegeven dat we motivatie nodig hebben om te werken voor ons eten, dit is een natuurlijke en goede situatie.

Hoe kunnen we het debat verder ontwikkelen?

Yasmin:

Het UBI spreekt zowel de linker als de rechterkant van het politieke spectrum aan: bij links bestaat er bijvoorbeeld het idee van solidariteit; terwijl een soortgelijke gedachte, vanuit een andere hoek benaderd, ook leeft op rechts: iedereen heeft individuele verantwoordelijkheid en de gedachte ‘voor wat, hoort wat’. Het UBI heeft een antwoord op allebei deze posities en we kunnen (en moeten) brede politieke steun voor het idee ontwikkelen.

Nele:

We moeten nadenken over hoe we toegevoegde waarde creëren: waar zijn mensen goed in? We zijn goed in persoonlijke contacten, de emotionele aspecten van werk. Misschien kunnen we naar een situatie toe waar werknemers eigenaars van het bedrijf worden. Het basisinkomen brengt dat wat goed is in de mens (‘het uitmuntende’) naar het oppervlak. Ook zal een maandelijkse koppeling naar de EU (als basisinkomen op Europees niveau wordt geïmplementeerd) onze gemeenschapszin en connectie met Europa versterken.

Verdere opmerkingen:

 We moeten realistisch nadenken over tussenstappen en moeten het basisinkomen integreren binnen de huidige historische waarden van verschillende ideologieën: het idee van een basisinkomen past in een breed scala aan waarden: het gedachtegoed van links sociaal, liberaal en ook christelijke democratisch denken sluit aan op het UBI. Misschien past het niet binnen bepaalde harde rechtse ideologie, maar ook hier zijn er progressieve elementen die we kunnen bereiken. Iemand geeft verder aan dat het basisinkomen wellicht utopisch lijkt, maar dat ook de huidige sociale zekerheid ooit onmogelijk leek, pensioenen waren ook een utopie terwijl ze zijn op dit moment een stabiel onderdeel zijn van wat we als normaal beschouwen, dit kan ook met UBI gebeuren.


Roelof Roessingh, oktober 2017
Geplaatst door Reyer Brons, 19-10-2017

Het bericht Politici uit vier richtingen over basisinkomen, Brussel, september 2017 verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Bananen, Basisinkomen, Duurzaamheid en Kunst

Een doel van kunstenaar Shelley Sacks is het scheppen van een ruimte waarin onderzocht kan worden hoe het basisinkomen kan helpen om de overgang te bewerkstelligen van kolonialisme, verovering en controle naar samenwerking, bewustzijn en zorg voor elkaar.
We kunnen naar het Frans Hals Museum  gaan, kijken en luisteren naar de stemmen van bananentelers, meedenken over geld, ons consumptiegedrag en hoe het basisinkomen daar wellicht verandering in zou kunnen brengen.

Met de opstelling voor de “sociale sculptuur”[i] “EXCHANGE VALUES –on the table”[ii] probeert Shelley Sacks een relatie tussen Basisinkomen en Duurzaamheid tot stand te brengen.
Tussen 27 Sept 2017 – 7 Jan 2018 hebben we de mogelijkheid in De Hallen (Frans Hals Museum) in Haarlem onderdeel van deze sculptuur te zijn.
We kunnen er gewoon heen gaan, kijken en luisteren naar de stemmen van bananentelers, meedenken over geld, ons consumptiegedrag en hoe het basisinkomen daar wellicht verandering in zou kunnen brengen.

Ook is het mogelijk om je in te schrijven voor een dialoog rond de grote ronde tafel, die op verzoek voor een groep wordt georganiseerd en elkaar daarbij te delen in wat een en ander bij je oproept. Deze grote ronde tafel lijkt op de UN-vergadertafel.

Op deze manier kan je deelnemen aan het gesprek en het virtueel onderzoeken van vragen zoals die door veel aanhangers van het basisinkomen naar voren worden gebracht. Bijvoorbeeld: “We hebben een basisinkomen nodig om het iedereen mogelijk te maken een zelfstandig kunstenaar te zijn met betrekking tot zijn/haar eigen leven. In de hoop dat die dan ook meer menselijke en duurzame vormen in de wereld zullen brengen!

De basis voor deze manifestatie zijn 20 doeken waarop de bananenschillen zijn bevestigd afkomstig van de Bovenwindse Eilanden, die uit 20 willekeurige gekozen kisten zijn gehaald. Shelley Sacks achterhaalde met behulp van de nummers op de kisten waar de telers te vinden waren en zocht contact met hen. Zij nodigde hen uit voor de microfoon over hun wederwaardigheden te vertellen. Elk verhaal dat op deze manier werd verkregen, is te horen bij het doek met de schillen van de bananen van de betreffende teler.

Door de combinatie van het vernemen van de wederwaardigheden van de bananentelers en het effect van de vrije markt in een bepaald gedeelte van de wereld legt deze “uitwisseling van waarden“ het onderlinge verband bloot tussen producent en consument in onze ondoorzichtige wereldhandel én onze rol als “mede verantwoordelijken – kunstenaars – medescheppers” in het vormgeven van de wereld in de toekomst.

Door het combineren van kunst en politiek ontstaat een ruimte waarin we het belang kunnen ervaren van het je voorstellend scheppen van nieuwe vormen en het veranderen van je eigen leven en van de samenleving op weg naar een duurzame samenleving waar iedereen deel aan kan hebben. In deze ruimte werken we met het onzichtbare als stof die iedereen ter beschikking staat. Een ruimte die voor iedereen toegankelijk is.

Een van de doelen die Shelley Sacks (link naar een college van haar)  zich stelt is het scheppen van een ruimte waarin onderzocht kan worden hoe het basisinkomen kan helpen om de overgang te bewerkstelligen van kolonialisme, verovering en controle naar samenwerking, bewustzijn en zorg voor elkaar.
Zij hoopt dat velen van ons aan een van de te organiseren “EXCHANGE VALUES fora” zal willen deelnemen, individueel of als groep op aanvraag via reserveringen@franshalsmuseum.nl of direct via Shelley Sacks: ssacks@brookes.ac.uk[iii] 

Het is ook mogelijk om mee te doen aan open EXCHANGE VALUES fora op 18 en/of 19 november a.s. Tussen 11 a.m. en 14 uur onder leiding van Shelley Sacks zelf (dus in het Engels) en tussen 14:15 en 16:45 uur onder leiding van Markus Steffen en Annelinde Kirchgaesser van het Social Sculpture team (in het Nederlands). Bij de laatste sessie doet Shelley ook (luisterend) mee. Voor deze sessies moet je je wel vooraf opgeven.

Exchange Values is onderdeel van een grotere tentoonstelling over voedsel, kolonialisatie en wereldhandel onder de titel A Global Table”. Deze tentoonstelling werd ingericht door Abigail Winograd (Israël, 1983) naar aanleiding van de vraag: “Wat kunnen stillevens ons vertellen over koloniale en handelsrelaties in de gouden eeuw?

Abigail Winograd (Israël, 1983) is een onafhankelijk tentoonstellingsmaker, gepromoveerd aan de University of Texas in Austin. Haar onderzoeksveld beslaat zowel precolumbiaanse, als moderne en hedendaagse Latijns-Amerikaanse kunst. Ze is de eerste curator die in het kader van het nieuwe Fellowship Transhistorical Curating een tentoonstelling realiseert in het Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem waarin gezocht wordt naar betekenisvolle en verrassende manieren om oude en hedendaagse kunst met elkaar te verbinden.
Het Curatorial Fellowship en het tentoonstellingsproject A Global Table worden mogelijk gemaakt door ondersteuning van de Van Toorn Scholten Stichting.

Ad Planken, 14 oktober 2017

[i] De term “Social Sculpture” wijst op kunst als een proces met vele kanten en mogelijkheden tot actieve betrokkenheid, waarvoor denken en gesprek basiselementen zijn die iedereen tot zijn beschikking heeft, en waarin alle mensen worden gezien als kunstenaars die in staat zijn om een democratische, duurzame samenleving tot stand te brengen.
“Social sculpture” gaat over hoe iets nieuws tot stand te brengen en over nieuwe manieren om je te verbinden. Het richt zich op onze vaardigheid om te reageren en ons intensiever met de wereld waarin wij leven te verbinden. Het onderzoekt het verband tussen verbeelding en duurzame toekomstperspectieven, normen en waarden, ecologisch herstel en verbeeldingskracht, vrijheid en verantwoordelijkheid, functionaliteit en symboliek.
De uitspraak van Joseph Beuys “Kunst = kapitaal” kan worden vertaald in “Creativiteit = Kapitaal” of “Verbeeldingskracht = Kapitaal”.
Het wijst op het vermogen dat mensen hebben om over hun grenzen heen te kijken. Meer te kunnen zien dan alleen het eigen belang. Meer te kunnen zien dan hun eigen omgeving. Globalisering ruimer te kunnen zien dan dat het alleen goed voor henzelf is. Het vermogen om de samenleving zo in te richten dat er ruimte is voor het besef en beleven van de onderlinge verbondenheid van alles wat er bestaat“Social sculpture” gaat over het ontwikkelen van een samenleving waarin deelname aan het democratische proces een basisonderdeel is van de ontwikkeling naar een duurzame en ecologisch gerichte toekomst.

[ii] De tentoonstelling nodigt de kijker uit om drie eenvoudige vragen over de voedselproducten op het stilleven te stellen: Wat is het? Waar kwam het vandaan en wat kostte het – in geld en menselijk leed – om het hier te krijgen? Bij het beantwoorden van deze vragen laten de schilderijen zich lezen als documenten over de uitbreiding van economische macht en koloniale expansie van de Republiek en het Nederlandse aandeel in de totstandkoming van de wereldeconomie.

Wat is de politieke en culturele betekenis van voedsel? Wat zijn vandaag de dag de effecten van de koloniale verhoudingen uit het verleden op de wereldhandel in voedsel en de verdeling van rijkdom?

[iii] See also the Exchange Values website: www.exchange-values.org (where you can download a poster and leaflet).  See also the Social Sculpture Facebook page: https://www.facebook.com/pg/socialsculpture/posts/)

Geplaatst door Reyer Brons, 17-10-2017

Het bericht Bananen, Basisinkomen, Duurzaamheid en Kunst verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Brieven aan een Paralleluniversum. “O” – staat voor origineel

paralleluniversum Dit is het eerste hoofdstuk van de feuilleton, Brieven aan een Paralleluniversum. Het beschrijft de plaats van handeling, het schouwtoneel … “elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel”. Zondag 7 oktober 2017 zijn reeds het voorwoord, de opdracht en inleiding gepubliceerd.

“O” – staat voor origineel

paralleluniversum-origineelIn elke stad zijn originelen te vinden. De één hangt in het museum, de andere hangt rond op straat en de derde heeft zich verschanst achter een bureau.

Ons origineel in het museum schilderde briljante schilderijen, dronk veel en gedroeg zich in de omgang met mensen buitengewoon origineel. Hij was gewoon altijd zichzelf, zoals alle kunstenaars. “Ecce homo – kijk, hoe meer expressie, des te kleurrijker het leven” is één van zijn betoverende schilderijen.[1] Deze zoon van onze stad had waarachtig geen angst, om zich op elk gewenst moment hartstochtelijk te uiten. Video’s van zijn leven getuigen daarvan.

Paralleluniversum-origineelHet origineel van de straat heeft ook geen moeite om zich expressief te uiten. Hij is ook niet bang om zijn stem te verheffen. Hij zingt, speelt gitaar, klapt in zijn handen, tot je oren ervan tuiten. Sommige voorbijgangers horen hem graag, anderen gooien geld in de pot, alleen maar om hem te laten ophouden. Vandaag de dag gaan de zaken op straat steeds slechter. De concurrentie – vooral uit Rusland – is groot, het geld van de passanten schaars en dus moet hij soms ook op bezoek bij het origineel van de Dienst.

Paralleluniversum-origineelDit origineel – een directeur – heeft het gepresteerd om louter jonge mensen om zich heen te verzamelen, die met cijfers kunnen goochelen. Zij verstaan de kunst om echte en fictieve getallen zo te mengen, dat je ze op bruingrijs papier kan afdrukken.
Daarbij pakken ze de mensen van deze stad zorgvuldig hun vrijheid af. Het origineel, hij, de directeur, is een ware kunstenaar met projecten. Hij maakt zijn kunstwerken van getallen, de vrijheid van mensen en de meest verbazingwekkende neologismen. Zijn werkzaamheden voert hij uit bij een dienst, die hij met ARGE aanduidt.[2]

De mensen die hem hun vrijheid verkopen, noemt hij klanten, maar ook hulpbehoeftigen. Hij verzint woorden, zoals een ontwerper jurken ontwerpt. De afdeling klantenreacties is het nieuwste succesnummer van zijn vindingrijkheid. En als hij vrij is, is hij eigenlijk heel anders.

Het origineel uit het museum zou hem zeker als gespleten persoonlijkheid geportretteerd hebben. Waarna het origineel van de Dienst hem zeker voor gek verklaard zou hebben. Zodoende kunnen de originelen in onze stad verdeeld worden in òf gek òf schizofreen.

Paralleluniversum-origineelJe kunt dus ook begrijpen dat de theaterdirecteur, toen hij zijn werk in deze stad begon, eerst eens “O!” riep.
O is een ruimte, O geeft richting, O stelt het scherp, zet het centraal, iets dergelijks moet de intendant gedacht hebben, toen hij zei: “O ja, hier wil ik nu leven en werken”.
“O” zal het publiek uit oprechte verbazing over zijn theater roepen.
“O, wat grandioos” zal door het applaus van de toeschouwers galmen.
Zo verspreidt de “O” zich over onze hele stad, al op de bordjes bij de stadsgrenzen staat hij aangeplakt. Iedereen die onze stad in wil, weet dus ook al wat hem hier te wachten staat, omdat een schrandere reclame-ontwerper de O’s nog eens extra versierd heeft met kleine bloemen.

paralleluniversum-origineelMaar er is een straat in de stad, waar “O” zich heeft opgehoopt. Zoveel “O” was er samengebald, dat zijn toon veranderd was. Het was weliswaar nog steeds een “O”, maar het klonk plotseling gekweld, dof, ontgoocheld. Het was een beklemmend “Oh wee” geworden, een opstandig “Oh my God” en dwaalde als een vertwijfeld “Oh nee” door de gangen, klom trap op, trap af en draaide rond in cirkeltjes.

Voor alle originelen en namaak, voor alle gekken en schizofrenen, die hier deze Os slaken, zelfs voor heel gewone mensen, zijn de volgende brieven geschreven. De auteur probeert ondertussen een plaats tussen alle originelen van de stad O te verwerven.

Wordt vervolgd op zondag 22 oktober 2017

voor overzicht zie: https://basisinkomen.nl/feuilleton-parallel-universum/


1. Ecce Homo is een schilderij van de Nederlandse schilder Jheronimus Bosch in het Städel in Frankfurt am Main. Bron: nl.wikipedia.org

2. ARGE staat voor Arbeitsagentur, het arbeidsbureau in Duitsland, een organisatie die ongeveer dezelfde taken uitvoert als de Diensten voor Werk en Inkomen van gemeenten en het UWV in Nederland. Ze wordt tegenwoordig ook Jobcenter genoemd. Deze dienst voert de wetgeving rond Hartz IV uit (enigszins vergelijkbaar met de Participatiewet in Nederland).
In de Nederlandse vertaling wordt naar deze instantie verwezen als ‘ARGE’, ‘ARGE-dienst’, ‘Dienst’ of ‘Jobcenter’, een enkele keer ook als ‘arbeidsgemeenschap’.
Het bijvoeglijk naamwoord ‘arg’ betekent volgens het woordenboek Duits-Nederlands (Het Spectrum, 2014) erg, slecht. Volgens Mijnwoordenboek.nl betekent het: erg; slecht; gemeen; vals (bijv.naamw.); kwaadwillig (bijv.naamw.); met slechte intentie; verschrikkelijk; vreselijk (bijv.naamw.); ontzettend; schrikbarend; schrikwekkend (bijv.naamw.); schrikaanjagend; schromelijk (bijv.naamw.).

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum. “O” – staat voor origineel verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.