Reactie op ‘UBI: A Bad Idea For The Welfare State’

RothsteinMet toenemende verbijstering las Joop Böhm het artikel van Bo Rothstein ‘UBI: A Bad Idea for the Welfare State’, dat op 23 november jongstleden in het online magazine Social Europe werd gepubliceerd. Met genoegen dient Joop hieronder de professor van repliek. De cursief gedrukte Engelstalige tekst is letterlijk overgenomen uit het originele artikel.

Het Universeel Basisinkomen (UBI) leidt vaak tot verhitte discussies. Dikwijls verbaast het mij hoe mensen daarbij de plank volkomen mis kunnen slaan. Het is alsof zij in een spiegel kijken en niet door hebben dat links en rechts verwisseld zijn. Het summum wat dat betreft vond ik in het artikel UBI: A Bad Idea For The Welfare State, geschreven door Bo Rothstein. Blijkens het onderschrift is de schrijver: ‘Professor of Government and Public Policy, Blavatnik School of Government and Fellow at Nuffield College, University of Oxford’.

Dat het de professor ernst is, moge blijken uit het feit dat de drieletterige afkorting ‘UBI’ voor hem niet goed genoeg is. Hij spreekt zelf van UUBI, als om te benadrukken dat het idee – tot zijn afgrijzen – niet alleen universeel, maar ook nog unconditional is. Zelf laat ik het woord ‘onvoorwaardelijk’ liever weg, omdat er altijd voorwaarden gesteld zullen worden om aan te duiden wie aanspraak mogen maken op het UBI. Maar dit terzijde.

Laten we proberen zijn betoog te ontzenuwen. Rothstein schrijft:

The UUBI is a very well-meaning idea but I would like to point to a number of problems that are not taken into account. First, such a reform would be unsustainably expensive and would thereby jeopardize the state’s ability to maintain quality in public services such as health care, education and care of the elderly. The effect of declining quality in such public services would be that many who can afford it, would start buying these services on the private market. This would imply that this group’s (let’s call it the middle class) willingness to pay taxes would decrease substantially because they would ask themselves why they should ‘pay twice’.

De geleerde noemt het een ‘goedbedoeld idee’ maar wil wijzen op een aantal problemen waar geen rekening mee zou zijn gehouden. Eerst beweert hij dat zo’n omwenteling vreselijk duur is en bovendien de kwaliteit van overheidstaken als gezondheidszorg, educatie en ouderenzorg zal aantasten. Het effect van deze aftakeling van overheidsdiensten zou zijn dat velen, die het zich kunnen veroorloven, hun toevlucht zullen nemen tot de particuliere markt. Dat zou betekenen dat bij het middensegment de bereidheid tot het betalen van belasting aanzienlijk zou afnemen omdat men zich zou afvragen waarom men dubbel zou moeten betalen.

Ik weet niet waarop Rothstein zijn uitspraken baseert, maar een recente studie van het Roosevelt Institute voorspelt voor de economie van de Verenigde Staten, acht jaar na de invoering van een UBI, juist een toename van het BBP van $ 2.48 biljoen.

  1. De uitkomst van die studie (Modeling the Macroeconomic Effects of a Universal Basic Income; pdf) geeft me meer vertrouwen dan de stelling van een professor die geen bron vermeldt waarop hij zijn uitspraken heeft gebaseerd.
  2. Het is juist de huidige situatie, die het middensegment onevenredig zwaar belast.

 
Vervolgens schrijft Bo Rothstein:

The decline in taxes would further reduce the ability to maintain quality in these services which could escalate into a downward spiral where the public service that would be available for those who cannot pay their own way would be of an even lower quality. Fewer and fewer would support such programs with their taxes and their votes. There is substantial empirical support for the notion that a public service that only addresses the ‘poor’ becomes ‘poor service’. In other words, an UUBI is most likely to be a death sentence for most universal welfare state programs.

De afname van belastingopbrengsten, waar de professor voor vreest, is blijkens het rapport van het Roosevelt Instituut op drijfzand gebaseerd. Wellicht heeft hij gelijk als hij stelt dat ervaring heeft uitgewezen dat een overheidsdienst die alleen armen te hulp komt, tekort schiet. Een UBI wordt de doodsteek voor de welzijnszorg, aldus de schrijver. Ik denk dat het welzijn van de bevolking juist wordt bevorderd door het UBI, waardoor de overheidszorg daarvoor minder urgent wordt!

Rothstein vervolgt zijn relaas met:

Another problem for the UUBI concerns overall political legitimacy. According to its advocates, the basic income would be awarded to all citizens over the age of 18. With £800 a month, a young person can manage quite well for a while. However, thereafter many will realize that this income is insufficient for their needs. There is a risk that a sizeable portion of those who started adult life living on the UUBI will seek to increase their standard of living with various kinds of ‘irregular’ income (drug trafficking, prostitution, etc.). Cases like these, even if they are relatively few, are likely to get a lot of negative publicity. The UUBI will lose legitimacy from media reporting about people who have a high living standard by combining income from various irregular activities and the UUBI. In addition, with £800 a month you can live a pretty enjoyable life surfing on the beaches of Bali. The political logic that ensues is most likely to be a downward pressure on the level of the UUBI.

Het UBI zal politieke overeenstemming vergen. Maar het feit dat het huidige systeem de kloof tussen arm en rijk steeds groter maakt en het gegeven dat het UBI dat proces kan stoppen en ten goede kan keren, geeft goede hoop. Het bedrag dat hij noemt is echter veel te laag. Het moet voldoende zijn voor een onbekommerd bestaan. Ronduit verbijsterend is echter zijn opmerking dat er een risico is dat een respectabel deel van degenen die als volwassene een UBI ter beschikking hebben zullen proberen hun levensstandaard op te vijzelen met allerlei grillige inkomsten uit drugshandel en prostitutie en dergelijke! Maar Meneer Rothstein! Bent u niet abuis? Als mensen de steun hebben van een UBI, dan lijkt het me logisch dat er juist minder mensen hun toevlucht zullen nemen tot drugshandel en prostitutie! De hoogte van het UBI zal overigens wettelijk moeten worden vastgelegd.

Hij gaat verder met:

A third problem concerns the need for work. During the 19th century, English textile workers formed what was known as the Luddite movement. They are best known for attacking and destroying the new steam-driven weaving machines because these were seen as cutting the number of jobs on offer. The argument that we face a reduced demand for labor due to technological development is, in my opinion, as bad today as it was then. On the contrary, we have an increased need for labor in many areas of care. The population in Europe has been ageing and, while many elderly people are taken good care of when it comes to their physiological needs, they are often very lonely and there is no time for the personnel working in elderly care to go shopping with them or take them to leisure activities. Families with small children often suffer from severe stress and need support. The examples can be multiplied. With an unconditional universal basic income, people will ask why they should pay wages to people who can work but choose not to work when there is a need for many more “hands” in such areas. They will ask why they should pay a monthly wage to someone on safari while their elderly and frail mother has no one to help her take a walk in the park.

Hier slaat de geleerde de plank volkomen mis als hij schrijft: Met een UBI zullen mensen vragen waarom ze loon zouden betalen aan mensen die kunnen werken maar ervoor kiezen niet te werken als er in de omgeving vraag is naar meer ‘handen aan dek’. Ze zullen vragen waarom ze een maandelijks loon zouden betalen aan iemand die op safari is, terwijl zijn oude hulpbehoevende moeder niemand heeft om haar mee te nemen voor een wandeling in het park.

De schrijver ontgaat duidelijk de essentie van het UBI. Een UBI is er voor iedereen. Of je wel of niet kan werken, ervoor kiest wel of niet te werken, het maakt allemaal niet uit. Hij zal met het betalen van loon het betalen van belasting bedoelen neem ik aan. Welnu, doordat het overheidsgeld voor het eerst grotendeels ten goede zal komen aan de samenleving, in plaats van dat het wordt verkwist aan bureaucratie, zal de belastingbetaler het zien als een logische bijdrage aan onze samenleving. Doordat met een UBI ook de minder bedeelden over meer geld kunnen beschikken zullen ook zij wellicht op safari kunnen gaan wanneer moeder hun hulp niet nodig heeft. Dat is toch juist een voordeel?

Tenslotte legt hij uit wat de ‘fundamentele vergissing’ is van het UBI:

The basic error with the idea of unconditional basic income is its unconditionality. If people are going to continue to pay taxes for the welfare of others, several conditions must be met. One of them is the principle of reciprocity: people contribute productively to the common good as far as they can. The main body of the welfare state was never built on altruism but on reciprocity. Breaking with this principle is most likely to lead to the dismantling of the type of broad-based social solidarity that built that welfare state.

Die fundamentele vergissing is de onvoorwaardelijkheid van het UBI, legt hij uit. De belastingbetaler moet voorwaarden stellen. Eén daarvan is het principe van wederkerigheid. Mensen dragen zoveel mogelijk productief bij aan het gemeenschappelijk bezit, is zijn pleidooi. De basis van de welvaartsstaat was nooit gebouwd op onbaatzuchtigheid maar op wederkerigheid, maakt hij duidelijk.

Maar dat is nu juist die bureaucratische bouwval waar het UBI ons van kan verlossen! Door te breken met de dwang tot wederkerigheid kan men de mens in de gelegenheid stellen zijn leven naar vrije keuze in te delen. Iedereen is voor de wet gelijk en heeft het recht om naar eigen inzicht zijn bijdrage aan de samenleving vorm te geven. In een democratische rechtsstaat heeft de burger recht op vertrouwen van de overheid zolang hij dat niet beschaamt. Het breken met het gedwongen principe van wederkerigheid zal inderdaad leiden tot ontmanteling van het huidige asociale sociale stelsel. De gemeenschap zal met steun van het UBI en solidair elan een nieuwe maatschappij gestalte geven, opgebouwd vanuit het individu en gefocust op het belang van de mens en zijn samenleving.

Amersfoort, 30-11-2017
Joop Böhm.

Verder lezen:

Het bericht Reactie op ‘UBI: A Bad Idea For The Welfare State’ verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Bezwaren basisinkomen en weerlegging daarvan: Maatschappijvisie en ideologie

Het idee van een basisinkomen gaat in de richting van communisme, en dat is slecht.
Het is een verwerpelijk neo-liberaal idee.
Het basisinkomen zorgt voor een onwenselijke (versterking van een) klasseverdeling in de samenleving.
Basisinkomen vergroot de kans op ghettovorming
Basisinkomen vergroot de macht van de staat en maakt burgers passief en afhankelijk
Basisinkomen vereist onrechtvaardige herverdeling.

In het kader van het project basisinkomen van het NPI werk ik aan een verzameling bezwaren tegen het basisinkomen. Ik heb er circa 50 verzameld en gerubriceerd in 11 thema’s, zie  Bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan.
Iedereen wordt van harte uitgenodigd deze bezwaren aan te vullen, ook de toelichting daarbij en uiteraard de weerleging of relativering.

Het thema Maatschappijvisie en ideologie is inmiddels voorlopig af. De overige thema’s volgen in een rustig tempo.
Zie hieronder voor de tekst onder dit thema. Voor bijstellingen in de toekomst zie de tekst op de NPI-site.

Korte melding van de bezwaren:

Uitwerking

Basisinkomen gaat in de richting van communisme

Toelichting
Het idee van een basisinkomen gaat in de richting van communisme, en dat is slecht.

Weerlegging 1
Dit bezwaar is erg kort door de bocht.

Communisme in zijn ideale vorm is een wereldbeeld waarin alle bezit en middelen om te kunnen leven probleemloos gedeeld worden met iedereen. Dat idee is niet slecht, hooguit onrealistisch.
Mogelijk heeft communisme in deze zin gefunctioneerd bij de Katharen in de 13e eeuw rond de oostelijke Pyreneeën, maar zeker weten we dat niet. De wereldlijke en geestelijke heersers in de omgeving hebben de Katharen en hun gedachtegoed immers nagenoeg uitgeroeid.
In de recente geschiedenis kennen we een aantal communistische partijen, die éénmaal aan de macht gekomen een genadeloze hiërarchische elite vormen en in stand houden, meestal gecombineerd met pogingen de economie volledig te plannen. Het effect is een maatschappij die zeer ver van het ideaalbeeld afstaat, meestal mislukt in de aspiraties tot planning en die terecht door velen als ongewenst wordt beschouwd.

Ten opzicht van het communistisch ideaal (alles delen) is basisinkomen zeer bescheiden: er is een basis voor iedereen waarnaast het iedereen vrij staat meer inkomen te verwerven.
Die basis kan gezien worden als uitwerking van het universele recht op bestaanszekerheid volgens het Handvest van de VN. Van degenen die veel vermogen hebben of veel verdienen wordt niet meer verwacht dan dat ze meewerken aan het verzekeren van deze bestaanszekerheid.
Basisinkomen geeft verder vrijheid aan de ontvangers zelf te beslissen wat ze doen en staat daarmee dichter bij de vrije markt dan bij centrale planning.

Weerlegging 2
Tegenover dit bezwaar staat dat anderen aanvoeren dat basisinkomen een neo-liberaal idee is, een laatste truc van het kapitalisme om de massa rustig te houden.
Als een idee zowel als verwerpelijk links als als verwerpelijk rechts wordt afgeschilderd, is het wellicht een goed idee om tegenstellingen te overbruggen.

Basisinkomen is een neo-liberaal idee

Toelichting
Basisinkomen is gepropageerd door o.a. Friedman, Nixon en in Nederland door Zalm toen hij nog directeur van het wetenschappelijk bureau van de VVD was. Het is dus een idee met pleitbezorgers aan de rechtervleugel en daarmee voor sommigen verdacht. Zie bijvoorbeeld een aantal oud-linkse Vlaamse auteurs en een aantal prominente leden van de SP in Nederland.
Basisinkomen kan gezien worden als afkoopsom om de onderkant van de samenleving rustig te houden en daarmee  de consumptie op gang te houden, zodat de beter gestelden hun positie kunnen behouden.

Weerlegging 1
Een belangrijke relativering van dit bezwaar is dat geen alternatief geboden wordt. Het laat de armsten immers volledig in de kou staan!
Maar dat zou een neo-liberaal ook tegen moeten zijn. Een hoger basisinkomen betekent meer bedrijvigheid, een koopkrachtige arbeidsmarkt en dus ook meer verdienmogelijkheden voor ondernemers.
Verder veronderstelt de redenering een sterk wij-zij denken, extreem gesteld het precariaat (dat zich onderdrukt weet) versus de elite (die de macht wil behouden).
Basisinkomen doorbreekt deze tegenstelling door in elk geval iedereen een basis van bestaan te verschaffen.

Weerlegging 2
Tegenover dit bezwaar staat dat anderen aanvoeren dat basisinkomen een communistisch idee is, en daarmee verwerpelijk.
Als een idee zowel als verwerpelijk links als als verwerpelijk rechts wordt afgeschilderd, is het wellicht een goed idee om tegenstellingen te overbruggen.

Basisinkomen zorgt voor een onwenselijke (versterking van een) klasseverdeling in de samenleving

Toelichting
Het basisinkomen zorgt voor een onwenselijke (versterking van een) klasseverdeling in de samenleving tussen ‘zij die (wit) werken’ en ‘zij die niet (of zwart) werken’ en/of niet gestudeerd hebben zowel op psychologisch/stigmatisch als op financieel vlak (de relatieve armoede neemt toe, ook omdat arbeid beter betaald wordt)

Weerlegging
Als basisinkomen gezien wordt als een uitgangspositie, als een springplank, dan kunnen mensen die dat willen van daar uit zinvolle en /of betaalde activiteiten te ondernemen.
Dat arbeid beter betaald gaat worden, is een aanname, waarvan de juistheid nog moet blijken. De kans is groot dat sommige soorten werk aantrekkelijk gevonden worden en daardoor tegen lagere betaling worden geaccepteerd. Aan de andere kant zal onaantrekkelijk werk beter betaald moeten worden.

Basisinkomen vergroot de kans op ghettovorming

Toelichting
Al doe je veel, maar ben je voor geld louter aangewezen op het basisinkomen, dan kan je slechts in de onderkant van de woning(huur)markt terecht. In stedelijke gebieden kom je dan al snel bij bepaalde buurten of zelfs hele wijken uit.

Weerlegging 1
Het zou goed kunnen dat mensen met uitsluitend basisinkomen vaker in goedkopere wijken terecht komen, maar dat is niet anders dan nu het geval is voor de minstbedeelden.
Dat basisinkomen deze trend zou versterken is een onbewezen vooroordeel.
Actuele ontwikkelingen in ons land die weinig met ghetto’s en het basisinkomen hebben te maken, maar wel uitzicht bieden op een oplossing of zeker verlichting van deze mogelijke maatschappelijke druk, zijn:
* Demografische krimp in de provincie (= lagere prijzen),
* De opgaande trends van zelfvoorziening wbt. energie en food (met low tech-oplossingen)
* Leegstaande kantoorpanden die op slimme wijze voor studenten en singles wel bewoonbaar kunnen worden gemaakt
Natuurlijk, volledige keuzevrijheid waar je gaat wonen, heb je dan nog steeds niet, maar met de bestaande infrastructuu (internetdekking, OV, fietspaden en wegen voor je deelauto) kan je vanuit elke plek in Nederland je ding doen en toch goedkoop wonen en leven.

Weerlegging 2
Sommigen redden zich prima in wat anderen een ghetto noemen…Zie Hoezo basisinkomen ?
En ook een ghetto is natuurlijk niet alleen maar statisch en niets doen – ook daar zien mensen kans een winkeltje, een reparatiedienst of een horeca-gelegenheid te starten

Basisinkomen vergroot de macht van de staat en maakt burgers passief en afhankelijk

Toelichting
Aangezien de staat een basisinkomen zo weer kan opschorten en een burger met een basisinkomen (in die zin) afhankelijk is van de staat, werkt het een verticale machtsstructuur in de hand tussen burger en staat die de burger minder vrij maakt. De burger is met een basisinkomen op geen enkele manier zelfvoorzienend meer, en daarmee geheel passief en afhankelijk.

Weerlegging
Dat lijkt maar zo. De onvoorwaardelijkheid van het basisinkomen betekent dat de positie van de overheid bij de inkomensvorming sterk wordt beperkt.

  • De belastingen worden fundamenteel vereenvoudigd;
  • De vereisten die aan het basisinkomen worden gesteld zijn zeer beperkt;
  • De inkomensvorming buiten het basisinkomen wordt minimaal gereguleerd.

Op dit moment heeft de overheid via agentschappen als het UWV een enorme invloed op het dagelijks handelen van individuen die van de sociale zekerheid afhankelijk  zijn. Dat is niet meer het geval zodra eenduidig vastligt hoe hoog het basisinkomen is en daar geen verdere voorwaarden bij hoeven te worden gecontroleerd. De vrijheid die het wegvallen daarvan voor betrokkenen oplevert, is bijna niet te onderschatten.

Wel is het zo dat de overheid voor meer mensen dan nu het geval is (een deel van) het inkomen vaststelt. Dat moet dan ook periodiek bijgesteld worden, bijvoorbeeld om te indexeren voor de kosten van levensonderhoud. Ook zal politieke discussie ontstaan over andere aanpassingen, maar die discussie zal door de politieke constellatie zelden leiden tot forse aanpassingen.

Als er een basisinkomen is ingevoerd, dan is er een politieke constellatie die uitgaat van het collectieve bezit van het productieve vermogen, waar iedereen aanspraak op mag maken.
Risico kan optreden door economische ontwikkelingen op mondiaal niveau, waardoor bijstellingen nodig zijn, maar die vinden plaats binnen het kader van die politieke constellatie.

Het is ook mogelijk de regeling van het basisinkomen te spreiden over meer lagen, bijvoorbeeld een deel door de EU (zoals Philippe van Parijs heeft voorgesteld in Het Eurodividend – een Europees Basisinkomen), een deel door de staat en een deel door de gemeente die rekening kan houden met lokale aspecten (zoals bijv, de woningmarkt). Dat spreidt de overheidsmacht!

Dat mensen van basisinkomen passief worden en daarmee geheel afhankelijk, is een onbewezen stelling:

  • Uit onderzoek en experimenten blijkt het effect in termen van passiviteit erg mee te vallen: meer dan 2 tot 5% zal het niet zijn.
  • De vrees voor passiviteit verraadt een mensopvatting: de gedachte dat mensen niets doen met hun vrijheid, of alleen tot zonde vervallen, is van bijbelse aard, maar miskent de creativiteit en speelsheid, waarvoor ruimte komt.

Basisinkomen vereist onrechtvaardige herverdeling

Toelichting
Basisinkomen neemt geld van werkenden (en andere belastingbetalers) en geeft dat aan niet-werkenden. Dat is onrechtvaardig.
Een basisinkomen (of welk herverdelend systeem dan ook) schaadt het eigendomsrecht van de belastingbetaler.

Weerlegging
Basisinkomen vereist herverdeling, maar dat deze onrechtvaardig is, is een levensbeschouwelijke opvatting.
Inkomen en bezit van mensen komt deels voor uit het werk dat ze verzetten, maar voor een groot deel dank zij de hulpbronnen van van deze wereld en de door onze voorouders gebouwde infrastructuur. Het zou juist onrechtvaardig zijn als alleen degenen die betaald werk hebben gebruik mogen maken van deze hulpbronnen en de bestaande infrastructuur.
Voor zover eigendom is ontstaan door eigenmachtig claims te leggen op deze hulpbronnen en infrastructuur, is juist dat onrechtvaardig.
Het betalen van belasting is een methode om deze onrechtvaardigheid te compenseren of te verkleinen.

Uitleg

Dit is een onderdeelvan een (project om te komen tot een) overzicht van bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan. Zie de hoofdpagina op de NPI-site.
Eerder verschenen op de VBI-site de volgende onderdelen:

Reyer Brons, 28-11-2017

Het bericht Bezwaren basisinkomen en weerlegging daarvan: Maatschappijvisie en ideologie verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Bezwaren basisinkomen en weerlegging daarvan: Maatschappijvisie en ideologie

Het bericht Bezwaren basisinkomen en weerlegging daarvan: Maatschappijvisie en ideologie verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Brieven aan een Paralleluniversum 8. Van alfawolf naar mens

alfawolf
Dit is de achtste aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk van deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “Oh man!”
– van alfawolf naar mens

Beste meneer Graumann,

U verbaast zich waarschijnlijk over mijn zeer persoonlijke aanspreekvorm, maar nu, nadat u mij uitgenodigd hebt in uw kantoor en wij elkaar hebben leren kennen, kunnen we afstappen van die formaliteiten. Zoals u weet, leert men de essentie van een persoon kennen in de eerste drie minuten van de kennismaking. Dus weet ik nu meer over u, dan u ooit in uw ijver om gegevens te verzamelen over mij te weten zou kunnen komen. U bent ook gewoon maar een mens, zelfs als uw teamleider dat anders ziet.

alfawolf Herinnert u zich nog, hoe u voor ons gesprek uw kantoor binnenkwam? Ik zat aan de tafel en uw zeer jonge teamleider hing een beetje angstig rond bij het raam. Toen u binnenkwam, stond ik op en we begroetten elkaar, tenslotte ben ik een welopgevoed mens, daarna ging ik weer zitten. Uw teamleider gaf u eveneens een hand. Zijn blik drukte uit: “Alstublieft, alstublieft, doe mij niets, ik wil ook altijd gewoon aardig zijn.” Om heel zeker te zijn, om geen fouten te maken, ging hij pas aan de tafel zitten, nadat u plaats had genomen en hield hij zich tijdens ons gesprek aangenaam rustig. Voor uw teamleider bent u zonder meer de alfawolf. Eerlijk gezegd vind ik het fascinerend, een echt paralleluniversum.

U bent trouwens een hele aantrekkelijke alfawolf, met bij uw leeftijd passende grijze haren en een zeer mannelijke uitstraling die heel goed weet, hoe hij op vrouwen overkomt. De ring aan de rechterhand, weliswaar een trouwring, stemt niet helemaal overeen met de rest van de man.

Opvallende kleding. Een spijkerbroek, een overhemd met openstaande kraag. Dat lijkt een beetje in tegenspraak met de bovenste verdieping, waar u werkt. “Kijk, ook in mij steekt een kleine rebel” schijnt daar iemand te roepen.
Het goed verzorgde gezicht, knap, een beetje maskerachtig. Het is wel puzzelen om de man achter het masker te vinden, die net zoals iedereen ook gewoon bemind wil worden. Uw gebaren zijn ook duidelijk levendiger dan uw gezichtsuitdrukking. Het brein kan dus alleen het hoofd goed controleren.

alfawolf Geopende, nonchalante houding van de armen, zo lang u zich in ons gesprek veilig voelt en zolang u in dat archaïsche patroon van “Het is maar een vrouw” houvast vindt. U vouwt uw handen stevig samen als de situatie gevaarlijk begint te worden, maar u nog denkt, dat u haar onder controle hebt. U slaat de armen over elkaar als u de controle verliest, omdat u opeens in uw gesprekspartner de alfawolvin ontdekt, maar ook als u het risico loopt dat een medemens achter het masker kan kijken.

Dat is me werkelijk tweemaal gelukt, uw gezicht toonde emotie, wat het hoofd absoluut niet wilde laten zien. Dus, beste meneer Graumann, u kunt mij niets wijsmaken en daarom dus de aanhef “beste”.

Met welgemeende hartelijke groeten,
Uw Maximiliane Wonder-Licht

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 3 december 2017

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 8. Van alfawolf naar mens verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Verslag Algemene Ledenvergadering 29 oktober 2017

Terugblik manifestatie 18 september 2017

Enkele opmerkingen: ‘qua doelen van de Vereniging was het een goede middag’, qua organisatie, waar het ging om de communicatie naar buiten toe, was het niet geslaagd’. De aanwezigen waren voornamelijk eigen achterban. We hebben geen politici bereikt. De tent was te klein, waardoor nieuwsgierigen niet in de tent kwamen. We hadden toch meer het publiek in moeten gaan. Het was op een maandag ochtend met slecht weer, waardoor zo wie zo al niet veel mensen op straat liepen. Dat we op een gegeven moment naar Dudok vertrokken was ook niet voor iedereen duidelijk. We hebben achteraf gezien de app. bereken het Basisinkomen te snel willen gebruiken, terwijl de app. nog niet klaar was. Samenvattend is het voorstel om volgend jaar de manifestatie op de woensdag ná Prinsjesdag of de vrijdag vóór Prinsjesdag te houden. Liefst in samenwerking met andere clubs en een aansprekende spreker.

BIEN Lissabon

Er waren 350 mensen uit 35 landen. Voor het eerst waren er dit jaar ook politici aanwezig, namelijk uit Portugal en Schotland. Veel mensen uit Azië, weinig uit Afrika. Ook nieuwe afdelingen, namelijk IJsland en Malawi.  Het was een heel inspirerende bijeenkomst. Volgend jaar zal de bijeenkomst in Finland gehouden worden.

Inbreng Basisteams

Genoemd wordt dat het belangrijk is als Basisteams onderling contact onderhouden om gezamenlijk tot betere resultaten te komen. Het zou fijn zijn als meer leden deelnemen aan Basisteams zodat er meer gedaan kan worden. Basisteam Den Haag-Zoetermeer heeft contact met Basisteam Rotterdam en deelt notulen. Er wordt aangegeven dat het kunnen gebruiken van een gratis ruimte fijn zou zijn. Ook wil men graag iets van een kennisbank zodat men weet wat de andere teams doen. Kracht is om activiteiten zo dicht mogelijk bij jezelf te houden, daar zit dan ook de motivatie. Basisteam Eindhoven heeft een kernteam van 3 mensen, verder wel belangstellenden die het volgen maar niet actief worden.  Basisteam Eindhoven wil volgend jaar tijdens de Dutch Design Week graag iets organiseren.  Iemand oppert om per activiteit landelijk mensen te vragen om te helpen, dus op een soort project basis. Basisteam Rotterdam zou graag eigen visitekaartjes krijgen. Ook wordt aangegeven dat het steeds moeilijker wordt om belangstellenden naar bijeenkomsten te halen als je alléén over Basisinkomen gaat praten, want blijkbaar is het begrip Basisinkomen al bekend. Radio Grundeinkommen München heeft 1 uur lang aandacht besteed aan een experiment dat in Leeuwarden van start moet gaan met 1000 mensen.  De gemeentelijke verkiezingen komen er aan. Als de Basisteams de politiek willen beïnvloeden moeten zij dat nog in november 2017 doen, want daarna zijn de politieke programma’s al vastgesteld en worden dan niet meer veranderd. Op de website van de Vereniging is ruimte voor de Basisteams, daar kunnen zij hun activiteiten vermelden en notulen plaatsen. Basisteams hebben ook een eigen Facebookpagina.

Werkplan 2018

Er zijn geen vragen of opmerkingen over het Werkplan 2018. Werkplan goedgekeurd. Vraag van Bestuur aan de jeugdigen in het publiek, wat de Vereniging kan doen om meer jongeren te trekken/aan zich te binden. Voornaamste tip, de website vernieuwen/verbeteren door een goede webdesigner, blijkbaar schrikt onze huidige website jonge mensen af. Te onoverzichtelijk en niet aansprekend. Ook wordt het belang van een goede Facebook pagina genoemd. Facebook is om de Vereniging te vinden en de website is voor de verdieping. Ook wordt voorgesteld om aansluiting te zoeken met Studentenverenigingen om samen iets te organiseren. De mogelijkheid voor studenten om hun scriptie over Basisinkomen op de site van de Vereniging te laten plaatsen is ook nog een tip.

Financiën

Penningmeester Marten Kramer  geeft uitleg. Als leden 2 jaar niet hebben betaald, worden zij als lid uitgeschreven. Er wordt nagedacht over andere vormen van betrokkenheid. Bijvoorbeeld naast leden ook vrienden of belangstellenden. Men kan besluiten om de betalende leden stemrecht te geven en de andere categorieën niet. Begroting goedgekeurd. Om als Vereniging te blijven bestaan en activiteiten te ondernemen is er nu eenmaal geld nodig. Ook wordt als idee geopperd om per te ondernemen activiteit mensen te benaderen om te doneren. Bijvoorbeeld: wij willen een nieuwe website, wilt u ons financieel steunen?

Rondvraag

Betalen via de website gaat nog niet goed. Vrijzinnige Partij met in programma Basisinkomen gaat doorstart maken, willen mensen zich aansluiten? Is het een idee om als Vereniging een soort stemadvies te geven met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen? Hier wordt verschillend over gedacht.

Het bericht Verslag Algemene Ledenvergadering 29 oktober 2017 verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Universeel basisinkomen corrigeert ongelijkheid

corrigeert Joop Böhm schrijft, dat met de invoering van een universeel basisinkomen de overheid de ongelijkheid corrigeert, die is ontstaan, doordat bij de heffing van belastingen geen onderscheid is gemaakt tussen arm en rijk. Om die reden is in de VS een beweging onder miljonairs op gang gekomen, die pleit voor een eerlijker verdeling van de lasten. Wanneer, vraagt Joop zich af, gaan Nederlandse miljonairs eens actie ondernemen tegen deze misstand? (Hebben ze het misschien te druk met het zoeken naar een geschikt belastingparadijs, waar ze helemaal geen belasting meer hoeven te betalen?)

In november 2011 schreven 138 ‘Patriotic Millionaires for Fiscal Strength’ in de Verenigde Staten een brief aan het Congres waarin ze in het landsbelang vroegen om belastingverhoging. Ze vonden het geen pas hebben dat zij – relatief gezien – veel minder belasting hoefden te betalen dan Amerikanen met een laag inkomen.

Heden ten dage zijn de Patriotic Millionaires nog steeds actief. Het nieuwe belastingplan van de regering Trump vindt bij hen geen genade: “The Trump Tax Plan is nothing but a payoff to millionaires and multinational corporations. It is an embarrassment to history, common sense and decency that any elected official continues to perpetuate the total fraud of Trickle Down Economics.”

Ook in ons land betalen miljonairs minder mee aan de belastinginkomsten van de overheid. Het zou goed zijn als ook in Nederland een dergelijke beweging zou opkomen voor een eerlijker samenleving. Het zal pas rechtvaardig zijn wanneer iedereen naar draagkracht aan de samenleving gaat bijdragen!

Kijken we naar het regeerakkoord, dan zien we dat het progressieve tarief voor de inkomstenbelasting voor inkomens beneden 68.000 euro teloor zal gaan. Tevens worden de inkomens daarboven lager belast dan nu het geval is. Bij de overige belastingen (ik denk aan BTW, milieuheffingen en gemeentebelastingen) wordt geen onderscheid gemaakt of men arm is of rijk.

Maar ook bij de overige basiskosten van het bestaan wordt vrijwel geen verschil gemaakt tussen rijk en arm. Zorgkosten, energiekosten, water, openbaar vervoer, parkeertarieven en verkeersboetes, kosten voor paspoort en rijbewijs, enz. Men betaalt evenveel, of men nu arm is of rijk.

Het resultaat daarvan is dat arme mensen relatief zwaarder worden belast dan hun rijke landgenoten. Dat veroorzaakt grote welvaartsverschillen binnen de bevolking. Dat is niet eerlijk en bovendien funest voor onze samenleving. Het belet mensen om op gelijke voet met elkaar om te gaan, maar het knaagt ook aan de koopkracht van de minder bedeelden. Dat schaadt de economie.

De oplossing ligt voor de hand en is simpel en eerlijk. Door het betalen van gelijke bedragen aan arm en rijk kan de overheid de ontstane ongelijkheid corrigeren. Doordat iedereen hetzelfde bedrag ontvangt blijven de verschillen in geld gelijk, maar relatief gezien worden de verschillen wel kleiner. En daar gaat het om.

Het gaat simpelweg om het invoeren van het Universeel Basisinkomen (UBI). Met een UBI – de betaling van gelijke bedragen aan arm en rijk – corrigeert de overheid de ongelijkheid, die is ontstaan doordat bij de heffing geen onderscheid is gemaakt naar draagkracht. Of men nu arm was of rijk, dat maakte geen verschil!

Amersfoort, 21-11-2017
Joop Böhm.

Het bericht Universeel basisinkomen corrigeert ongelijkheid verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Waarom Nederland geen onvoorwaardelijk basisinkomen introduceert – voorlopig

Als het basisinkomen ingevoerd zou zijn, gaan mensen werken aan wat zij belangrijk vinden voor hun welzijn, hun welvaart en hun welbevinden. Een dergelijke mate van individualiteit en toerekeningsvatbaarheid is te hoog gegrepen voor ons huidige Nederlandse samenleving. Het duurt dus nog even voordat het basisinkomen er komt.

Het Onvoorwaardelijk Basisinkomen (OBi) is geen onbekende term meer in het dagelijkse bestaan van menig Nederlander. Onderzoeken zijn gedaan en de percentages verschillen. Flink. Het hoogste percentage Nederlanders dat voor invoering van het OBi is, 71%, is van het onderzoeksbureau van Maurice de Hond. Kat in het bakkie zou je zeggen.
Toch is het OBi alleen door nieuwe partijen als campagnepunt genoemd. De gevestigde partijen noemde schoorvoetend iets over experimenteren met regelarme bijstand of slechts iets over onderzoeken. Vanzelfsprekend heeft geen van deze nieuwe partijen het gered waar het gaat om het overschrijden van de kiesdrempel. Vanzelfsprekend, maar dat is stof voor een ander artikel. Nu gaat het over het invoeren van het OBi.
Wat Nederland nooit zal gaan doen. Waarschijnlijk.

Waarom Nederland geen OBi introduceert?
Om daar helderheid over te krijgen zal ik wat zaken aanhalen, benoemen die uit ons gezamenlijk denken en doen naar boven komen drijven. Dat denken en doen is de Nederlandse maatschappijvisie. Naar boven komen drijven zoals de Complexiteitsleer, de vervlochtenheidsleer dat bedoelt. De Complexiteitsleer veronderstelt dat alle individuen in de groep op zich allemaal hun eigen ding doen. Om hun eigen beweegredenen. Regie van bovenaf ontbreekt. Toch doen ze gezamenlijk iets wat ook weer te herkennen is. Zoals de zwermen vogels. De individuele vogel is gewoon een vogel. Gaan ze samen vliegen dan krijg je zo’n zwerm. Die zwerm kun je zien. Die zwerm heeft een vorm. Een constant veranderende vorm. De handelingen die Nederlanders ondernemen, doen, vanuit hun persoonlijke maatschappijvisie vormen ook zo’n ‘zwerm’. Daar kun je naar kijken, iets van vinden. Wat ik in dit artikel ga doen. Waar jij het ook voor leest.

Om te weten welk OBi ik bedoel, zal ik dat eerst specificeren. Dat is nodig geworden omdat de term verwatering heeft ondergaan. Ernstige volgens sommigen, maar dat even terzijde. Het OBi dat ik bedoel wordt gedefinieerd door de volgende 4 termen, begrippen:

  • onvoorwaardelijk
  • universeel
  • persoonlijk
  • hoog genoeg

Het vierde criterium is een omgevingsverbonden criterium. Het doet het OBi meebewegen met de maatschappij waarin het wordt ingevoerd. In Nederland zou een OBi ten minste € 1.500,– netto dienen te bedragen om boven de sociale armoede grens te blijven. Dat is echter een bedrag wat gerelateerd is aan het huidige economische denken en doen.
Wat totaal gaat veranderen na invoering van het OBi. Aangezien de invoering van het OBi in een Nederland zal zijn met een totaal andere, gezamenlijk gedragen maatschappijvisie dan nu.

Wat is dan de Nederlandse maatschappijvisie van nu?
Het Nederland van Nu gelooft nog voluit in het Feodalisme. Vanuit hun historie kunnen Nederlanders nauwelijks anders. De Calvinistische wortels gaan diep. Ingaan tegen het Gezag dat over Nederlanders is gesteld, is religieus verwerpelijk. Voor Protestanten en Rooms-Katholieken. Waar de Rooms-Katholieken meneer Pastoor zonder meer de Vertegenwoordiger Gods noemen, zijn de Protestanten wat terughoudender over hun dominee. Waardoor het woord van de Dominee zo mogelijk nog grotere invloed heeft. Met name de Protestantse invloed heeft in ons algemene denken geworteld dat “de mens uit en in Kwaad geboren is en slechts tot Kwaad in staat is!” Vandaar onze voorliefde voor regels. Ad absurdum. Controle boven alles om het Kwaad in toom te houden.
Daarom het groot worden van de “werkhuizen”. Arme, baanloze mensen werden daar aan het werk gezet want “wie werkt, zal eten” en “werken in het zweet des aanschijns”. Maar ook de ‘bazen’ wisten zich bekeken en veroordeeld. Het telkens al het verdiende geld weer investeren is een iets wat Nederlanders is ingestampt. Want woekeren met talenten werd door de Heer uw God geëist. De Heer uw God had ook gezegd dat zwarten geen mensen waren. Tot aan 1814, begin 19-de(!) eeuw verhandelde Nederlanders deze ‘werkdieren’ onder een ruime interpretatie van de kleur zwart. Pas in 1863 werd slavernij verboden. In de VS bestaat de segregatie tot op de dag van vandaag aan de oppervlakte van het dagelijks handelen. Hier in Nederland is het meer in het geniep, onder de oppervlakte van het dagelijks handelen. Al is dat voor de populistiche sprekers geenszins het geval. In Nederland zijn die zo wijs om het over geografische afkomst en religie te hebben. Want Protestantisme heeft ons iets gegeven dat nodig was om met elkaar Nederlander te kunnen zijn: een diep geworteld verlangen naar vrijheid van meningsuiting en geloofsvrijheid. Want Nederland is een land van Protestants Schisma bij uitstek.

In de topjaren hadden we in Nederland meer dan 100 Protestantse denominaties en zelfs binnen de Rooms-Katholieke kerk schisma’s. In elk geval met Rome. In die tijd was ook het Communisme en Socialisme bovengronds. In de arme streken zoals Drenthe en Groningen waren Communistische en Socialistische bolwerken zoals dat afkeurend genoemd werd. Afkeurend want antireligieus van oorsprong. Socialisme was ook afkeurenswaardig maar minder want dat ging over zorg voor elkaar. Waardoor de religieuze afkeuring met het rentmeesterschap conflicteerde. De Communisten brachten het recht van iedere mens op welvarend leven, samen staan we sterk. Wat het Socialisme ook vond maar anders, minder uitgesproken. De Communistische en Socialistische invloeden danwel verhalen vloeide samen met de diaconale opdracht van Jezus, Zoon van God die de Christenen hadden: “Wat gij aan de minste mijner doet, doet gij aan Mij!”
De gecombineerde invloed deed Marga Klompé een wetsvoorstel doen waardoor mensen uit de sociaal beschamende omstandigheden van baanloosheid konden blijven. Gedeeltelijk. De Wet op de Bijstand. Maar ook Willem Drees de Algemene Ouderdomswet deed voorstellen. Wetten waarvan men het redelijk vond om in te voeren. Wetten die het tot op heden overleeft hebben. Al zijn ze volledig aan de moderne tijd aangepast. Wanneer je nu in Nederland van de Bijstand leeft, leef je onder de sociaal economische armoedegrens. Wordt je als gratis arbeider ingezet. Nederland was het eerste land om op grote schaal te seculariseren. Mensen verruilde hun religie voor een andere levensvisie. Mensen voeren wel en bomen groeide tot in de hemel. Grote financiële crisissen waren dan ook direct het gevolg. 70-tiger jaren vorige eeuw. Eind 80-tiger jaren, 90-jarig tot en met de beste tot nu toe, 2008. Een crisis die als enige tot nu toe bijna het 10-jarig jubileum heeft weten te halen. Een crisis waar van recent wordt beweerd dat we daar als land eindelijk, een beetje uitkomen. Maar alleen de kapitaalbezittenden kunnen dat aantonen. Hun kapitalen groeide door alle stimuleringsmaatregelen tussen de 30 en 40% per jaar. De beurzen, de aandelenhandelaars, de banken, zij floreren.
Wat ook floreert is het percentage mensen dat in (stille) armoede leeft. Van 1 op de 10 vorige eeuw naar 1 op de 7 of 5. Want om financiële redenen veranderen we steeds de regels wie arm is. Want alles moet door de nauwe poort van de financieel haalbare, het financieel verantwoordde Hemel.  De nieuwe, algemeen aanvaarde en aangehangen levensvisie. Geen religie meer want de nieuwe God, Geld, is iets wat door mensen geschapen is. Voor onze nieuwe God gaan wij door het Vuur. Want de toegang tot de Hemel blijft een ‘oog van de naald’. Wij accepteren de ene na de andere bezuiniging. Bezuinigingen op onze zorg, ouderenzorg, onderwijs, milieu, ons inkomen, op alles wat ons levensonderhoud uitmaakt. Allemaal zodat het met de Economie weer goed kan gaan. Mensen zijn daaraan nog altijd ondergeschikt, lijfeigene van het Geld. Precies hier is het Onvoorwaardelijk Basisinkomen vanuit haar grondbeginselen mee in conflict.

Het OBi zoals ik het bedoel wordt om slechts één reden verstrekt: mensen hebben daar recht op. Mensen hebben recht op alle benodigde middelen voor levensonderhoud om de simpele reden dat zij bestaan, geboren zijn. Dat recht is een dodelijk gif voor onze huidige status quo, onze huidige maatschappijvisie. Het OBi maakt mensen onmanipuleerbaar, het maakt mensen vrij. Het OBi beschermt mensen in hun kwetsbaarheid van hun mens-zijn. De kwetsbaarheid van een levensonderhoud moeten vergaren om te kunnen blijven leven. Het OBi ontkoppelt inkomen van banen van inkomensverstrekkers. Inkomensverstrekkers die dan het Gezag vormen dat over mensen gesteld zou zijn. In de OBi maatschappij zijn mensen ontkoppelt van werkgevers. Wat een volstrekt verkeerde benaming is want het zijn alleen maar inkomensverstrekkers. Maar dat terzijde.
Vanuit de maatschappijvisie waarin het OBi de maatschappelijke grondslag van levensonderhoud is, zijn mensen vrij, gelijk en baseert de interactie tussen mensen zich op broederschap. Met elkaar brengen voor elkaar ons levensonderhoud op.
Dat gaat nergens over geld. Mocht geld al aan de orde zijn, dan zal het waardevast geld zijn. Waardevast geld is een monetaire rekeneenheid die altijd dezelfde waarde houdt. Iets wordt alleen maar duurder omdat iets minder beschikbaar is. Een OBi maatschappij kan niks met een geldeenheid die manipuleerbaar is zoals forfaitair geld als de Euro of de US Dollar. Een monetaire rekeneenheid waarin alles duurder wordt doordat het geld door ongelimiteerd aanmaken van nieuw geld het geld steeds minder waard wordt. Helemaal als die manipuleerbaarheid, het aanmaken van nieuw geld, ook nog eens eenzijdig is, aan de kant van de ‘uitgevers’ van het geld.
De OBi maatschappij kan ook niks met verspilling. Iets waar onze huidige economie op gebaseerd is. Verspilling van hun tijd aan onzinbanen gaan mensen achterwege laten.
Of mensonterende werkomstandigheden of zelfs maar onplezierige werkomstandigheden.

Mensen gaan werken aan wat zij belangrijk vinden voor hun welzijn, hun welvaart en hun welbevinden.
Een dergelijke mate van individualiteit en toerekeningsvatbaarheid is te hoog gegrepen voor ons huidige Nederlandse Feodalistische Forfaitair Monetariserende Kapitalistisch Corporatistisch Economistische maatschappijvisie.
Voorlopig.

Geert-Jan van der Wolff, november 2017

Het bericht Waarom Nederland geen onvoorwaardelijk basisinkomen introduceert – voorlopig verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Sjir Hoeijmakers in gesprek met de Telders Stichting over een basisinkomen

Telders Talks | Jip Stam en Fleur de Beaufort (beiden verbonden aan de Telders Stichting) in gesprek met Sjir Hoeijmakers over de voor- en nadelen van een basisinkomen gezien vanuit een liberaal perspectief.

De TeldersStichting (officieel: prof.mr. B.M. Teldersstichting) is het wetenschappelijk bureau ten behoeve van het liberalisme en de VVD.

Geplaatst: 21 november 2017

Het bericht Sjir Hoeijmakers in gesprek met de Telders Stichting over een basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen is betaalbaar – Met slimme systeemwijziging kost Basisinkomen niks extra

Het idee van een basisinkomen intrigeert me al tijden. Dit komt óók omdat ik me stoor  aan de vele verschillende regelingen, die we nu nog hebben om inkomens te garanderen. En me erger aan de janboel aan toeslagen, om te verhullen dat de inkomens te laag zijn. Boete systemen met kortingen of boetes als je de regels niet goed begrijpt of weet, maken het nog erger. Ik kan me mateloos aan dat laatste ergeren, want daardoor raken mensen nog in schuldenproblemen ook.
Dus alleen daarom al ben ik vóór een basisinkomen (BI).

Uitvreters
Er zijn ook wel momenten waarop ik denk: ben ik toch niet tegen het BI? Als ik dan van die uitvreters rond zie lopen…
Maar dan bedenk ik me dat je meer uitvoerders dan uitvreters rond ziet lopen, dat de meesten keihard werken om rond te komen. En dat je niet kunt zien of iemand door omstandigheden gedwongen niks uitvreet, of vrijwillig.
En in het algemeen blijkt bij tests dat een basisinkomen mensen niet stimuleert om niets te doen, maar om juist wél wat te doen. Misschien hebben we dat idee van niks meer doen gekregen bij  de invoering van de AOW? Mensen móesten toen stoppen met werken op de datum waarop je AOW inging.  Immers, je had nu toch AOW?

Basisinkomen voor ouderen al lang geaccepteerd
Die AOW bracht mij op een idee.
A. Je kunt wel mopperen over betaalbaarheid, maar toen had men wel het lef om:
B. een basisinkomen in te voeren, helaas alleen voor senioren.

We hebben dus al een basisinkomen vanaf de pensioendatum. Maar  dankzij de goede gezondheid zag je mensen na hun 65e soms in andere banen door gaan. Of vaak als vrijwilliger. Toen we de VUT nog hadden, zag je dit nog veel sterker. Afschaffing van de VUT en de verhoging van de AOW leeftijd blijken nu de doodsteek te zijn voor vrijwilligerswerk …

Voor ouderen is er dus al een BI. Waarom zou zoiets dan niet voor iedereen kunnen gelden? “Jaaa, maar dat kost nog meer geld. Meer geld dan we aan uitkeringen en toeslagen opbrengen”.

Herinvoering Omzetbelasting
Maar is dat wel zo? Laten we eens kijken naar de bestaande belastingen en uitkeringen.

Sinds 1969 betalen we BTW. Dit is een ‘eindheffing’ die geheel door de consument wordt betaald. Voor 1969 hadden de Omzetbelasting (OB). Die werd geheven bij de producenten, de ondernemers.
Voor de consument kwam vervanging van de OB door BTW in 1969 het  in principe op hetzelfde neer. De netto kosten van de producten werden voor de consumenten lager, en tegelijk betaalden ze daarover in de vorm van BTW meer belasting. Maar voor de bedrijven was dit positief. Hun bedrijfslasten per eenheid product werden lager. Maar lang niet altijd verlaagden zij de prijzen van hun producten met hetzelfde bedrag. De consument moest dus (eigenlijk) een hoger inkomen hebben. Dus moesten de lonen (eigenlijk) omhoog, en werd de factor arbeid voor het bedrijf duurder. Dit vormde een extra stimulans voor automatisering. Die trend ging door, en dat zie je nu in het ultieme zich uiten: mensen en hun arbeid worden vervangen door mechanisering / automatisering / robotisering. Waardoor er nu een neerwaartse trend is op het loon…

Laten we wel zijn, al  die smerige rotkarweitjes die kun je door machines laten doen – daar hebben we geen problemen mee.

Maar je ziet dat door automatisering lonen onder druk komen te staan. Over omzet uit kapitaal wordt na afschaffing van de OB bij de ondernemer immers nauwelijks nog belasting geheven. Aan de andere kant is bij de werknemers weliswaar het aantal uren dat men moet werken minder geworden, van 60 naar 40. Maar we hebben tegenwoordig 2 inkomens nodig om rond te komen….

En de winsten op kapitaal nemen toe.
Kijk eens naar een gemiddeld bedrijfje. Winkel met 5 mensen personeel en een eigenaar. Bijvoorbeeld: 2 ton aan loon en 1 ton aan loonbelasting en andere belastingen. Kun je daarvan 1 persoon weg-automatiseren dan kost je dat misschien 40.000 per jaar, maar ’t levert ook 40.000 minder loonkosten op. Maar ook 20.000 minder aan belastingen en premies. Dus zie je hier een reden waarom bedrijven automatiseren. Dat kun je eerlijker verdelen.

Hoe maak je het basisinkomen betaalbaar?

Je voert 1 vast percentage belasting over de omzet.
Dit noemen we ook net als vroeger weer Omzetbelasting (OB). De OB wordt weer aan de bron geheven, dus bij de producent, de ondernemer. Per saldo draagt de ondernemer aan OB dan gemiddeld even veel af als nu aan (een deel van het ) loon plus inhoudingen loonbelasting en premies plus werkgeversbijdragen.

  • In principe is dit macro gezien (voor het land dus) budget neutraal. Globaal betaalt men niet meer dan anders. Micro (per bedrijf) kan dit anders uitpakken:
  • Kapitaalintensieve bedrijven gaan weer naar verhouding bijdragen aan de collectieve lasten. Nu betalen bedrijven met relatief weinig personeel relatief weinig mee aan de collectieve lasten. De heffingen gaan immers nu nog boven op de loonkosten. OB wordt daarentegen geheven over de omzet – ook al wordt deze grotendeels door machines of robots tot stand gebracht.
  • Omdat de heffingsopbrengst macro gelijk blijft, gaan arbeidsintensieve bedrijven minder collectieve lasten betalen.
  • De OB mag niet verrekenbaar zijn zoals BTW. De OB wordt geheven over de volle omzet van de onderneming.

Heel snel even: Door die OB op bijvoorbeeld 25% te stellen, wordt arbeidsintensief per saldo 25% goedkoper, en kapitaalintensief 25% duurder. En zo betalen alle bedrijven mee.
(Misschien wordt repareren dan weer voordeliger dan weggooien?)

De opbrengsten van de OB worden ingezet voor de financiering van een BI voor iedereen.

Stappen die we moeten nemen:

  1. Iedere volwassene krijgt een basisinkomen
    Iedere volwassene krijgt een eigen basinkomen Voor ’t gemak ga ik uit van het aantal mensen ouder dan 20 jaar, ik heb geen cijfers van 18+.
    Dan praat je over 14 miljoen inwoners (1), dus 18+ = 15 miljoen?.
  2. Dat basisinkomen moet voldoende zijn.
    Voldoende om de modale huur/hypotheeklast + zorgverzekering + boodschappen te kunnen betalen. Ik schat dit op € 1.500 per maand, en als je dat wat afrondt, op € 20.000 per jaar.
  3. Bedrijven krijgen een voordeel:
    Doordat er nu een basisinkomen is, hoef je als bedrijf dát niet meer als salaris uit te keren. De lasten gaan gigantisch omlaag.
    De lasten gaan zelfs met nog eens 50% omlaag:
Je kunt loonbelasting over het basisinkomen afschaffen 1e schijf 36% van het loon
Je kunt premies voor werknemersverzekeringen over het BI deel afschaffen Stel 10%
Je kunt de werkgeversbijdragen sociale verzekeringen over het BI deel afschaffen afschaffen Stel 10%
Je kunt de heffing zorgverzekeringswet afschaffen Plm. 7%
  1. Ieder voordeel heeft ….
    Bedrijven gaan een vast percentage OB betalen.

Voordelen:

Als belangrijkste voordeel:
Iedereen profiteert hiervan.

Werkgeverslasten blijven gemiddeld gelijk
Doordat iedereen een basisinkomen heeft, kun je als werkgever bij de salariëring daar rekening mee houden, en hoef je alleen nog dat salaris uit te betalen, wat er meer dan het BI wordt verdiend. Je voert een BI franchise in voor de werkgevers.
Per saldo blijven de lasten hetzelfde.

Uitvoeringskosten gaan omlaag.
Voor de overheid gaan de uitvoeringskosten drastisch omlaag. Geen geneuzel in welk potje je past, geen administratieve rompslomp daarover.

Toeslagen.
We hebben nu een dusdanig ingewikkeld systeem van kortingen en toeslagen, dat de leek (de inwoner) er niks meer van snapt. Maar wel zich vaak te kort doet door zaken niet te regelen, of beboet wordt door ’t verkeerd te regelen.

Met toeslagen kun je nog steeds inkomensvallen (van een hoog vast inkomen) naar een laag inkomen opvangen. Maar je kunt een flinke basis voor iedereen nu verzorgen, ook voor:

Zelfstandigen.
Lang niet iedere zelfstandige lukt het om rond te komen, laat staan om nog wat te regelen voor pensioen en arbeidsongeschiktheid; 60% heeft nagenoeg niks geregeld. Met een BI ben je van de zorgen af: je hebt inkomen tijdens de start, inkomen als ’t eens minder gaat, en inkomen als je ziek of erger bent, en als het BI hoger ligt dan de huidige AOW, ook een pensioeninkomen.

Studenten.
Geen gedoe meer over een beurs of lening. Je kunt gewoon rondkomen.

Andere (belasting-)gevolgen.
Je kunt de incasso van de loonbelasting grotendeels afschaffen. Dat zal vast betekenen dat meer mensen zelf belastingaangifte moeten doen. Over het loon dat de werknemer ontvangt boven het BI wordt immers geen loonbelasting meer geheven. Daar zal de werknemer zelf inkomstenbelasting over moeten gaan afdragen. Dat is in ieder geval tijdelijk extra werk voor belastingconsulenten. Maar met de trend naar ZZP en Flex komen er  toch al steeds meer mensen in aanmerking voor aangifte. Wel wordt in de belasting­schijven het BI als heffingsvrije voet gezet, dan hebben er minder mensen last van.
Pluspunt voor werkgevers = ook lagere uitvoeringslasten
Oh, en postbusfirma’s zijn opeens héél interessant voor ons land …

Leuk: Is het niet toevallig dat de Europese Commissie ook OB i.p.v. winstbelasting wil invoeren?

 

Waar ik voor pleit: de invoering van OB en tegelijk het afschaffen van die 1000 potjes zorgt voor betaalbaarheid , en het daardoor verdwijnen van die 100.000den boetes en dus het schuldencircuit, ik zou bijna willen zeggen ”zorgt voor zorgeloosheid”.
Het gesprek kan dus gaan over de wil en het lef om een BI in te voeren..

 

Begroting

Laten we eens rekenen: Puzzelaars …. Ga je gang, ook ik heb een  berekening, ’t kan véél gedetailleerder, maar reken vanuit het basisidee: BI via OB.

Basisinkomen via Omzetbelasting    
     
Wat is er nodig?    
Basisinkomen per persoon 20.000  
Aantal inwoners met een BI 15 miljoen  
Totaal nodig 300 miljard  
     
Wat scheelt het voor de bedrijven? aantal bedragen
Werknemers voltijd met een vaste baan à 20.000 p.p. 4,4 miljoen 88 miljard
Werknemers deeltijd meer dan 20 uur per week à 20.000 p.p. 5 miljoen 100 miljard
Werknemers deeltijd 12 – 20 uur per week nà 15.000 p.p. 667000 10 miljard
Werknemers deeltijd minder dan 12 uur per week à 5.000 p.p. 1,6 miljoen 3 miljard
Totaal, afgerond minder aan lasten   200 miljard
     
Het bruto binnenlands product (BNP) was in 2014 880 miljard  
Stel een heffing bij de bedrijven voor van 26%  
Dat levert op 228 miljard  
Verschil is nog   28 miljard
Aantal zelfstandigen 1,4 miljard  
Die hun nota’s kunnen verlagen met 20.000 p.p. levert op 28 miljard  
Resteert nog af- of toename bedrijfslasten   0
Totaal nodig 300 miljard  
Daarvan komt via de bedrijven binnen   228 miljard
Aan sociale uitkeringen geven we momenteel uit 143 miljard  
Een groot deel daarvan is niet hoger dan het BI    
dus daarvan kan met gemak een deel vrijvallen, m.i. veel meer dan 72 miljard  
Resteert nog   0

 Kortom:

  1. Schaf de LB af, verhoog de basis heffingskorting naar het niveau van het BI. Bruto = netto.
  2. Basisinkomen is persoonlijk. Geen onderscheid naar huishouding, baan, ziekte.
  3. Pas een franchise toe in de werknemersverzekering ter hoogte van het BI.
  4. Schaf de werkgeversbijdragen werknemersverzekeringen af.
  5. Hef een vast percentage OB die níet verrekenbaar is.
  6. Voer gelijktijdig het basisinkomen in. Werkgevers betalen door invoering van de BI franchise alleen nog maar het loon boven het BI.

 Ane Duijff, Heerhugowaard, november 2017

Cijfers:

Het bericht Basisinkomen is betaalbaar – Met slimme systeemwijziging kost Basisinkomen niks extra verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Brieven aan een Paralleluniversum 7. Oh wee, een mens is een mens

een mens is een mens
Dit is de zevende aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk van deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “O wee!”
– en omdat de mens een mens is …
[1]

Zeer geachte heer Graumann,

Mijn dochter heeft nog steeds nachtmerries.

een mens is een mens

Faust I, first edition, 1808

Daaraan kunt u weer zien, hoe lang en diep dat doorwerkt, als iemand een ander pardoes zijn woning betwist, zich zonder waarschuwing in gevoelige financiële afspraken tussen vaders en dochters mengt, en haar bestaanszekerheid op losse schroeven komt te staan. Dat trekt de grond onder de voeten van een jong mens weg.

Hoewel zij nog erg jong is, kan zij Goethe’s Faust al zeer waarderen. Zij begrijpt natuurlijk nog niet echt, hoe troostrijk de woorden van Mefistofeles zijn: “[Ik ben] een deel van de kracht die steeds het slechte wil, maar zorgt voor het goede.” Inderdaad, ze kan hiermee dus vandaag haar eerste levenservaringen opdoen. In de volksmond zegt men graag: “Er is niets zo slecht, of het is ook wel ergens goed voor!”[2]

En dat geldt ook voor u, want het betekent, dat als u, en daarmee bedoel ik niet u persoonlijk, maar u als hoofd van deze ARGE-dienst, mij, respectievelijk ons, niet zo’n waanzinnige stress berokkend had, dan had u niet voor mijn dochter een schoolreis naar Riga hoeven te betalen en ook niet de schoolbenodigdheden voor het komende schooljaar. Dan zouden we immers nooit geweten hebben, dat we ook daarvoor aanvragen kunnen indienen. Tenslotte leest iemand zoals ik geen wetten, tenzij hij daartoe uitdrukkelijk wordt gedwongen. Dus, heel veel dank daarvoor, niet alleen van mij, maar ook van mijn dochter.

een mens is een mens Maar zoals u misschien al opgevallen is, gaat het in al deze woordenwisselingen niet in de eerste plaats om geld. Ik zou het zo willen zeggen. In een maatschappij gaat het erom wetten te maken, die het leven dienen, en het belangrijkste is dan ook om die wetten vervolgens zo te vertalen, dat zij echt werken voor het leven. Om een lang verhaal kort te maken: niet wij mensen moeten het geld dienen, maar het geld moet ons dienen.

Dus stop gewoon met die verregaande controledrift, dat toezicht, dat wantrouwen, het ongebreideld verzamelen van gegevens, van valse informatie, houd op met die kwaadsprekerij en ga aan de slag met een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen. Wat denkt u, wat zou dat niet aan creatief talent in onze aardappelrepubliek vrijmaken, hoeveel ergernis, hoeveel moeite en hoeveel kosten zou men zich aan alle kanten kunnen besparen.

een mens is een mens Goed, zover zijn wij hier nog niet. In aardappelrepublieken zijn mensen bang voor hun creativiteit en vrijheid. Sommigen zouden zich wellicht vervelen, omdat zij geen aanvragen meer hoefden in te vullen of deze niet meer hoefden te verwerken of omdat zij niet meer uren konden doorbrengen met niksen bij uw Dienst. Wat echter het ergste zou zijn: Niemand zou meer een reden hebben om te klagen en dit privilege laten mensen zich natuurlijk niet graag afpakken.

Trouwens, op het voorhoofd van concernmanagers zou gewoonweg het klamme zweet uitbreken. Uw menselijk kapitaal zou veel moeilijker te sturen zijn, omdat iemand in het ongunstigste geval alleen zijn baan zou verliezen, maar niet meer zijn menselijke waardigheid.
Ja, en wie met weinig geld kan rondkomen, kan de geglobaliseerde bedrijven gemakkelijk een dikke middelvinger laten zien en ander belangrijk werk in onze samenleving doen. Hij kan zijn kinderen zelf opvoeden, artistiek bezig zijn, zijn medemensen helpen en alleen zinvolle dingen doen, die anders niemand doet, omdat ze niet genoeg winst opleveren. Boven alles echter, zou hij het uit vrije wil kunnen doen.

Nu, tot het dan eenmaal zo ver zal zijn, verwacht ik wel van u en uw medewerkers, dat u binnen het kader van uw richtlijnen en manoeuvreerruimte in het welzijn van mensen handelt. Daar speelt, zoals u weet, de communicatie en de woordkeuze een beslissende rol bij. De mensen die naar uw kantoor komen, zijn noch hulpbehoeftigen noch klanten, maar mensen zoals u, zoals elk van uw medewerkers, alleen met andere talenten, interesses, voorkeuren, lotsbestemmingen.

Helaas door deze samenleving, deze aardappelrepubliek, doelgericht en toch ook weer toevallig uitgekozen en op het dode spoor van uw ARGE Job Centers gezet. Uw taak zou het eigenlijk zijn om al deze mensen, en nog veel meer, eerlijk te dienen. U zou iedereen, die naar u toekomt, welwillend kunnen adviseren, u zou hen de wetgeving kunnen uitleggen, zodat zij niet direct bang hoeven te zijn voor kortingen op de uitkering, alleen maar omdat hun gezinssituatie en arbeidsomstandigheden of hun relatie met de huisbaas, niet passen in de aanvraagformulieren. Het beste is echter om helemaal niet zo veel uit te leggen en de mensen eenvoudig en vrijwillig alles te geven wat hen toekomt.

een mens is een mens Dan kunt u ook de voetstappen van deze ARGE-dienst van de vloer verwijderen, die de mensen, die bij u hun uitkering willen aanvragen, blijkbaar de weg moeten wijzen. Mensen moeten niet met gebogen hoofd, maar met opgeheven hoofd naar u toe kunnen komen, tenslotte zijn het mensen. Dus, wat dacht u van wegwijzers op ooghoogte? Soms zijn het zelfs helemaal niet de wetten, maar de houding waarmee ze uitgevoerd en verdedigd worden, dat alles zo lastig en uiteindelijk ook weinig succesvol maakt.

Weet u eigenlijk wel dat we alle stress, die we met elkaar hebben, ons hadden kunnen besparen, vooral het voor mij ergerniswekkende onderdeel wat betreft uw fictieve berekening van mijn neveninkomsten? Ik had u maar één keer heel kort hoeven beliegen! Ik had u gewoon moeten vertellen, dat mijn bijverdiensten onherroepelijk gestopt waren. Even later had ik je dan alleen schriftelijk meegedeeld, dat ik geheel onverwacht een gelegenheid had gevonden om enigszins aan de zijlijn van mijn beroep zelfstandig bezig te kunnen zijn. Het zou zelfs geen misbruik van uitkeringen zijn geweest. U zou op deze manier uiteindelijk net zo veel of zo weinig aan mij moeten betalen, als nu met al dat theater. Achteraf is men altijd slimmer.

Het is opmerkelijk dat een autoriteit, die vermoedelijk zo verzot is op de waarheid, alles dubbel en in drievoud controleert, die burger dan toch tot leugens aanzet. Gewoon dom, dat ik gewoon niet goed ben in liegen. Ik stel me altijd voor, dat iedereen snel op mijn gezicht kan lezen dat ik willens en wetens sta te liegen. Daarom zou ik ook nooit een goede politicus zijn. En daarmee is al weer een mogelijke carrièrekans voor mij verkeken. Welnu, moet ik misschien een cursus acteren bij u aanvragen? Uit voorzorg voor de volgende keer, zal ik maar zeggen.

Hierbij groet ik u weer,
Maximiliane Wonder-Licht

PS:
Nog een aanrader voor u en uw collega’s: Michael Ehnert, “Mein Leven“.
Op een intelligente, liefdevolle en vrolijke wijze vertelt Michael Ehnert op zijn cd, hoe wij toch allemaal “Domme mensen uit angst” zijn en dat het veel slimmer is, zich, in plaats van altijd weer om de vijand, zich eens om de kat van de vijand te bekommeren.[3]

PS 2:
Iets om te overdenken: Schurken op televisie hebben heel vaak een kat op de arm, waar niemand ooit echt naar omkijkt. Of hebt u wel eens gezien, dat de schurk de kattenbak schoonmaakt?

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 26 november 2017


1. Het ‘Eenheidsfrontlied’, “Und weil der Mensch ein Mensch ist …”, is één van de bekendste liederen van de Duitse arbeidersbeweging. De tekst is van Bertolt Brecht, de muziek van Hanns Eisler. Het lied werd vooral bekend door de interpretatie van Ernst Busch.

een mens is een mens Eerste couplet:
Und weil der Mensch ein Mensch ist,
drum braucht er was zum Essen, bitte sehr!
Es macht ihn ein Geschwätz nicht satt,
das schafft kein Essen her.

Refrein:
Drum links, zwei, drei! Drum links, zwei, drei!
Wo dein Platz, Genosse ist!
Reih dich ein, in die Arbeitereinheitsfront,
weil du auch ein Arbeiter bist.

(Meer coupletten zijn te vinden op https://www.marxists.org/subject/art/music/lyrics/de/die-einheitsfront.htm)

Gezongen Eenheidsfrontlied: https://www.youtube.com/watch?v=U0ihz0ryFRA↩

2. Hier wordt het citaat besproken (Duits); hier een link naar hoofdstuk 6 uit de Faust: Eine Tragödie van Johann Wolfgang von Goethe, waar het citaat in voorkomt (met links naar andere hoofdstukken).↩

3. Michael Ehnert (*Hamburg, 1967) is cabaretier, schrijver, toneelspeler en regisseur. Op YouTube is een uitvoering van Mein Leben te vinden.↩

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 7. Oh wee, een mens is een mens verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.