Onder de titel ‘Basisinkomen … is het wenselijk … is het mogelijk?’ werd in een zaal van De Groeiplek in Assen op 20 februari jl. de opname getoond van de bijeenkomst Studium Generale Rijksuniversiteit Utrecht d.d. 27 oktober 2017 met Rutger Bregman en Prof. Dr. Ingrid Robeyns. Circa 20 mensen hebben de avond bezocht en zo bleek achteraf, hebben zich een aardig beeld kunnen vormen van waar wij voor staan. De video heeft daarbij goed als katalysator gefunctioneerd.

De wensen en opmerkingen waren heel divers met verzoeken aan ons variërend van cijfermatige onderbouwing, ja ook waarom eigenlijk een basisinkomen, middelen/argumenten om anderen te kunnen overtuigen en veel meer. Al met al heel divers. Basisteam Assen heeft ook de aanwezigen gevraagd om nieuwe actiepunten en prioriteiten bij de aanpak. Kijken wat er speelt bij mensen die er nog kort bij betrokken zijn. De opbrengst (nieuwe items) was niet groot en kwam overeen met de opmerkingen die al eerder op de avond gemaakt waren.

Verheugend was dat de coördinator van Basisteam Smallingerland aanwezig was uit Drachten (Jannigje Dijkstra). Afgesproken is dat Assen en Drachten elkaar ten minste de besprekingsverslagen van de vergaderingen zullen gaan toesturen. De belangstellenden van de avond zijn uitgenodigd om aan te zitten bij onze vergaderingen als men dat zou willen.

BT Assen heeft het gevoel lekker bezig te zijn. De ‘rotonde-kraakactie’ heeft inmiddels plaats gevonden, waarbij de pers zich goed liet informeren.

http://www.dvhn.nl/drenthe/Basisteam-Basisinkomen-Assen-%E2%80%98kraakt%E2%80%99-rotonde-Assen-22931484.html

‘Assen’ laat zich ook graag laten inspireren door andere BT’s.

Hans van de Berg/Willem Gielingh

Het bericht Inspirerende Meet-up bijeenkomst Assen basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Afgelopen week ( feb 2018) zijn de 8 leden van werkgroep basisinkomen uit Smallingerland lid geworden van de Vereniging Basisinkomen en vormen nu met elkaar Basisteam Smallingerland. Jannigje Dijkstra is de coördinator. Wij heten hen hartelijk welkom. Aangezien er al langer wordt nagedacht over de wijze waarop het basisinkomen in de gemeente Smallingerland meer bekendheid kan krijgen, zullen zij wellicht ook voor andere BT’s tot inspiratie kunnen dienen.
Omgekeerd zouden zij ook graag meer kennis willen krijgen van wat er zoal in de verschillende andere BT’s in Nederland.
Er gebeurt veel in de diverse gemeenten en er valt dus veel informatie uit te wisselen, waar ieder BT zijn voordeel mee kan doen.
Overigens zal Alexander de Roo, onze voorzitter van de VBi, op 8 maart tijdens een politiek café-bijeenkomst in Drachten een presentatie houden.

Willem Gielingh

https://www.facebook.com/groups/basisinkomen.smallingerland/

Het bericht Leden werkgroep Basisinkomen Drachten (en omgeving) verder als Basisteam Smallingerland verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Laten we een alternatief geldcircuit in Nederland maken met als doel dat iedere landgenoot maandelijks een bedrag aan Basiseuro’s heeft dat voorziet in de levensbehoefte.
Dat is niet al te moeilijk te realiseren en het kan grote voordelen bieden, ook voor de overheid.

In de reeks artikelen over basisinkomen en blockchain deze keer een bijdrage over een (om te beginnen) in Nederland in te voeren alternatieve munt, de Basiseuro. Dit kan geregeld worden via een nieuwe bank, de NeBa (Nederlandse Basisbank) of mogelijk via een blockchain.

Samenvatting:
Er komt een Nederlandse Basisbank met een eigen geldcircuit voor een Basisinkomen in digitale Basiseuro’s, die naast de Euro in Nederland door iedereen wordt geaccepteerd. Deze biedt de mogelijkheid voor de overheid om een basisinkomen bijzonder snel te realiseren met voordelen voor alle partijen. Basiseuro’s blijven circuleren en kunnen niet (of met beperkingen) wegstromen uit de Basisbank. Het Basisinkomen kan betaald worden in Basiseuro’s.
Een voor de overheid efficiëntere variant is een Basisbeurs, waarbij de Basisbank maandelijks enkel het burgersaldo hoeft aan te vullen tot aan het basisinkomen niveau.

De Nederlandse Basisbank en de Basiseuro.

De Basiseuro (BE) is een digitale munt die door de overheid via de Nederlandse Basisbank (NeBa) wordt uitgegeven in een eigen geldcircuit en die bij uitgifte evenveel waard is als de Euro (€).
De basiseuro heeft bij uitgifte de waarde van een normale euro maar is intrabancair, dus kan enkel van eigenaar wisselen binnen de NeBa en niet worden overgeboekt naar een andere bank.
De NeBa is van de overheid en de BE is uitsluitend digitaal. Iedere Nederlandse burger en iedere Nederlandse rechtspersoon heeft recht op een gratis BE-rekening met betaalpas.
Geen enkele NeBa rekeninghouder mag een negatief BE saldo hebben. Er wordt geen rente betaald over saldi in BE.
De technologie voor het basiseuro circuit kan de bewezen, deels door de overheid gefinancierde, door STRO ontwikkelde open source software van Cyclos zijn. Cyclos is software die geldadministratie automatiseert. De software stelt een bedrijf, instelling in staat om ‘bank’ te zijn. Wat in essentie betekend rekeninghouders hebben en de transacties op hun tegoeden administreren. Via alle bekende digitale kanalen. Na het installeren en inrichten van de software op de internet infrastructuur kan de instelling dus meteen aan de slag.

De apparaatskosten van de NeBa kunnen zeer beperkt blijven omdat de rol beperkt is tot het uitvoeren van betalingstransacties en het bijhouden van saldi.
De grootste technologische aanpassing in de samenleving is het zorgen dat, voor onderlinge – en balietransacties, burgers een app installeren op hun mobiele telefoon om te kunnen betalen met hun NeBa betaalpas en/of dat de ontvanger van de BE’s een daarvoor geschikt PoS apparaat heeft.

De acceptatiegraad van de Basiseuro in Nederland zal heel hoog zijn omdat de hele overheid inclusief gemeenten, belastingdienst en CJIB onvoorwaardelijk de Basiseuro garandeert en accepteert.
Inkomsten en andere transacties zijn op dezelfde wijze onderhevig aan het fiscale regime als de Euro.
Wisselen Basiseuro’s naar Euro’s (of andere valuta) kan nodig zijn (eventueel onder nader te bepalen condities), om bijvoorbeeld een zwart geld circuit te vermijden. De wisselkoers zal vermoedelijk onder de gewone Euro liggen vanwege de interbancaire beperking voor het gebruik van de Basiseuro, afhankelijk van de verdere uitwerking.

Het bovenstaande kan in principe uitgebreid worden naar andere landen, bijvoorbeeld de Eurozone of zelfs de hele wereld.
Dat heeft voor- en nadelen en brengt complicaties met zich mee. In dit artikel kiezen we bewust voor bewust voor de eenvoudige variant zonder internationale complicaties en de discussie daarover.

Onderstaand wordt eerst een variant behandeld van basisinkomen zonder middelentoets conform de kenmerken die de Vereniging Basisinkomen (VBi) aan basisinkomen toekent.
Daarna volgt een variant die wellicht gemakkelijker gefinancierd kan worden, onder de naam Basisbeurs (niet te verwarren met de in 2015 afgeschafte basisbeurs voor studenten).

Een Basisinkomen in Basiseuro’s

In deze variant ontvangt iedere burger vanaf zijn 18^e jaar maandelijks van de NeBa op zijn BE-rekening een bedrag, bijvoorbeeld BE 1.000. De verzorgers van kinderen krijgen per kind bijvoorbeeld BE 300. De hoogte van de bedragen en de leeftijdsgrens kunnen anders gekozen worden, in deze bijdrage gaat het om het principe.
In deze variant kan de overheid desgewenst Euro’s inwisselen voor Basiseuro’s en omgekeerd.
De invoering zou bijvoorbeeld op twee verschillende manieren kunnen:

1. Een soort monetaire financiering door de basisbeurs in BE additioneel te verschaffen. Bij de berekeningen voor het sociale vangnet wordt wel rekening gehouden met deze extra inkomsten, maar zodanig dat niemand minder krijgt dan nu. De ontwikkeling van het loongebouw wordt aan de markt overgelaten.
   Een belangrijk deel van de zo beschikbaar komende extra middelen wordt hierbij door de overheid terug gehaald door verhoogde belastinginkomsten.
   Het risico van inflatie door monetaire financiering kan indien nodig verkleind worden door maandelijks alle saldi in BE met bijvoorbeeld 1% te verminderen. Dit betekent dat er een bovengrens aan het aantal circulerende Basiseuro’s zit (theoretisch maximaal 100 keer de maandelijks uitgifte).
2. Verlaag bij invoering de uitkeringen, toeslagen, heffingskortingen en aftrekposten voor iedereen met in totaal het bedrag van het basisinkomen, maar maximaal zo dat niemand er op achteruit gaat.
   Dit lijkt erg op de systematiek van financiering die is beschreven in de nota Basisinkomen: haalbaar en betaalbaar en in de meeste varianten van de Rekentool van de VBi.

Tussenvarianten zijn uiteraard ook mogelijk.

Voor beide manieren zou ook overwogen te worden de invoering gefaseerd te doen. Begin bijvoorbeeld met BE 100 per maand en verhoog dat elk jaar met BE 100 totdat het gewenste bedrag is bereikt. Of zet eens in de paar jaar een stap van een paar honderd BE extra.

Een Basisbeurs als basiszekerheid

Een andere variant is een Basisbeurs van bijvoorbeeld BE 800 die de NeBa maandelijks garandeert voor elke volwassen Nederlander. De beurs is bedoeld hoog genoeg te zijn om de hele maand te kunnen voorzien in de basis levensbehoefte exclusief woonlasten.
Werkgevers hebben het recht het nettosalaris van een werknemer (die fulltime werkt) maximaal voor BE 800 in Basiseuro’s te betalen, de rest moet met normale Euro’s.
Indien het BE-saldo van een volwassen burger op de eerste dag van de maand onder het niveau van BE 800 staat, vult de NeBa het tekort zonder nadere voorwaardelijk aan.

Elke hoofdbewoner van een woning die de woonlasten daarvoor moet opbrengen zou daarnaast recht hebben op een maandelijkse woonbijdrage van maximaal € 800.  De huurtoeslag en de hypotheekrenteaftrek kunnen hiermee geheel of gedeeltelijk vervallen. Dit valt verder buiten de Basisbeurs als zodanig.

De Basisbeurs is geen basisinkomen zoals de VBi dat omschrijft, maar lijkt op de bestaanszekerheid die Rutger Bregman tegenwoordig propageert en op de garantie-toeslag zoals genoemd in Basisinkomen, soorten en terminologie. Het lijkt ook een beetje op het duaal basisinkomen dat Michiel van Hasselt heeft voorgesteld.

De basisbeurs is een voor de overheid goedkope oplossing omdat elke Nederlander financiële basiszekerheid krijgt zonder dat dit veel hoeft te kosten. Voor burgers die al voldoende Euro’s hebben kan de basisbeurs een potje achter de hand zijn of gebruikt worden om basiskosten mee te betalen waardoor extra bestedingsruimte ontstaat in Euro’s.
Werkgevers met een BE-saldo mogen daarvan de eerste 800 van elk salaris in BE betalen, voor zover hun BE-saldo reikt.
De overheid kan met de basiseuro’s miljarden gewone euro’s besparen op diverse uitkeringen zoals de bijstand.

De basiseuro’s worden in deze variant door de NeBa gecreëerd in een gesloten circuit. De inschatting is dat NeBa daardoor gemiddeld 4 x het totaalbedrag aan basisbeurzen nodig heeft. Want Basiseuro’s kunnen niet naar andere banken worden overgemaakt en vloeien dus niet weg maar stromen steeds weer terug naar de BE-rekeningen van de burgers door vooral transacties en salaris. Al binnen een jaar zal de basiseuro zo rouleren dat er enkel nog bij uitzondering aanvullingen nodig zijn voor basisbeurs tekorten. Mede omdat de basiseuro geen rente kent en niet kan worden overgeboekt naar andere banken zullen rekeninghouders hun basiseuro’s in de regel zo snel mogelijk weer willen uitgeven.
Uiteraard zal er wel voor gezorgd moeten worden dat creatieve constructies om Basiseuro’s op te potten of anderszins het circuleren te ontregelen, voorkomen moeten worden. Bijvoorbeeld met een maximum saldo voor rekeninghouders, boven dat saldo vloeit het geld terug naar de Basisbank. De basiseuro is om van te leven en niet om te sparen of beleggen.

Een berekening:
De basisbeurs is BE 800.
Als voor 13,5 miljoen volwassen Nederlanders een basisbeurs wordt klaargezet is dat: 13.500.000 x 800 = 10.800.000.000 of BE 10,8 miljard.
Na verviervoudiging voor de circulatietijd betekent dit dat met de basisbeurs voor ongeveer 44 miljard aan extra eurowaarde in omloop komt in de vorm van BE.
De Basisbeurs drukt buiten deze eenmalige 44 miljard derhalve niet op de staatsbegroting. Integendeel. Zij levert de overheid onder de streep veel op omdat de sociale zekerheid momenteel rond € 60 miljard per jaar kost en bijvoorbeeld de helft daarvan kan worden vervangen door BE. Van deze besparing kunnen alle woontoeslagen in € worden betaald.

Een extra inkomen in Euro’s blijft voor burgers belangrijk voor internationaal gebruik zoals een vakantie in het buitenland en  voor beleggen en/of sparen. Grote uitgaven zoals voor een huis of auto kopen blijven gewoon in Euro’s omdat de Neba geen BE leningen verstrekt en BE saldi niet aanvult boven het niveau van een basisinkomen.

Effecten Basisbeurs

Wat zijn de gevolgen zijn van de basisbeurs voor regulier betaald werk? Mogen werkgevers bijvoorbeeld het salaris van medewerkers verlagen dankzij de basisbeurs? Het antwoord is nee, omdat zij het salaris ook deels in BE mogen betalen en de NeBa dat gedeelte mogelijk die maand niet hoeft aan te vullen.
De Neba heeft een opkooploket waar burgers hun BE naar kunnen overboeken en dan van de Neba op hun gewone eurorekening € krijgen gestort (tegen betaling van een vaste premie van bv 10%).
Op het gebied van pensioen verandert mogelijk weinig. De overheid kan de AOW deels gaan betalen in BE en daarmee een forse besparing in € realiseren.

De Basisbeurs kan snel en vrij eenvoudig worden opgezet zonder complexe reorganisaties.
UWV en gemeentelijke loketten voor werk en inkomen kunnen gewoon doorgaan, dan als echte service providers – zonder drang of dwang.
Want de basisbeurs regelt geen werk. Dus alle actoren voor werk, vakbonden, polderoverleg, gaan wel een nieuwe tijd in van meer economische zekerheid maar werk blijft even belangrijk als nu, voor organisaties, de samenleving en voor de werknemers zelf.

Alternatieve munt en blockchain

Hierboven is eerst de Basiseuro als alternatieve munt geïntroduceerd en is met enkel varianten aangegeven hoe dat zou kunnen werken.
Beschreven is een redelijk vertrouwde uitwerking met een speciaal daarvoor werkende bank met beperkte taken, de NeBa.
Het is denkbaar deze bank niet echt fysiek te bouwen, maar voornamelijk digitaal met bijvoorbeeld Cyclos software of een algoritme dat de taken die aan de bank zijn toegedacht automatisch regelt, bijvoorbeeld via een blockchain. Als dat kan, maakt het de uitvoering veel goedkoper. Blockchain roept natuurlijk wel vragen op wie de baas van dat algoritme is, of dat al dan niet aangepast kan worden en hoe veilig het is.

Een vraag de andere kant uit is of het wel gewenst is te werken met een alternatieve munt. Met enige aanpassingen kunnen de beschreven varianten ook uitgevoerd worden via gewone Euro’s. Zolang de wil ontbreekt om die voorkeurrichting van basisinkomen in te slaan (omdat mensen ‘moeten werken voor hun geld’) , is het maar de vraag of er wel bereidheid is om dat via een alternatieve munt te regelen. Maar de noodzaak om bestaanszekerheid beter te regelen in de razendsnel transformerende wereld van nu, is levensgroot aanwezig en neemt alleen maar toe.

Frans Vrijmoed en Reyer Brons, 27 februari 2018

Zie ook: 

• Blockchain: wat is het wel en niet? 
• Kan blockchain iets betekenen voor de invoering van basisinkomen?
• Kick-off blockchain hackathon, pleidooi voor basisinkomen

Het bericht De Basiseuro, een mogelijkheid voor een Basisinkomen of een Basisbeurs? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Dit is de één en twintigste aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk uit deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: O,
– het oude stuk, men speelt het … enzovoorts

Mijn hart, mijn allerliefste Valentijn,

Nog voordat de oude aanvraag bij jou is verwerkt, is nu na mijn vakantie al een nieuwe betaalbaar. Ik stel vast dat jouw medewerkers ons stuk graag nog een keer willen spelen. Wat denk je, zullen we weer?

Er is een zeer interessante ontwikkeling, die maakt dat, om het zo te zeggen, dingen niet gaan vervelen. Je medewerkster heeft voor mij een “deadline” vastgesteld voor de inlevering van stukken. Raad eens welke datum zij heeft gekozen … Het is de 25^ste december die dit jaar op een donderdag valt. Zeg eens, laat je je jonge medewerksters nu ook al met Kerstmis werken? Of word ik tot een HOOGST RARE inbraak gedwongen?

Wel ik geef toe, het zou voor mij wel een zeer aantrekkelijk idee zijn om met Kerstmis jouw heilige hallen binnen te stappen en onder de engelenvleugels het één of andere lied ten gehore te brengen. Ik zou natuurlijk niets stelen, want bij jou is, zoals bekend, sowieso niets te halen. Nee, ik zou op het bureau van de medewerkster, die de aanvraag verwerkt, naast de onder de zwaarste dreigementen opgeëiste documenten (“Indien u niet binnen de gestelde termijn reageert, resp. de gevraagde documenten niet aanlevert, zal ik verdere medewerking aan de betalingen van de uitkering aan u en de met u in de behoeftegemeenschap levende personen tot nader order beëindigen.”) zelfs nog een stukje van mijn legendarische Kersttaart zetten. Een echte vijf-sterren taart, kan ik je wel vertellen. Bij haar kleine chef, de teamleider, en jij, haar grote baas, zou ik er natuurlijk ook één op het bureau zetten.

En als je nu eens een blik op de kalender zou werpen, weet je, dat dit voor iedereen op Kerstavond een heel ERG reukvol feest kan worden.^[1]

Maar het hele project kunnen we nog vooraf met Günther Jauch van de verborgen camera bespreken. We zullen de eerste prijs krijgen, dat garandeer ik je. Oh, je bedoelt, Günther Jauch maakt helemaal niet de verborgen camera? Zo precies moet je het ook weer niet nemen, je zou wat minder pedant moeten zijn, denk ik.^[2]

Maar helaas heb ik op 25 december, zoals je in mijn dossier kunt lezen, sinds meer dan eenentwintig jaar altijd iets anders te doen. Kerstmis is precies het feest van de geboorte van het kind en verjaardagen willen gevierd worden. Dus blijft mij niets anders over dan je een paar vriendelijke Kerst- en Nieuwjaarswensen te sturen.

Ongeveer een half jaar geleden sloop je mijn tot die dag avontuurlijke kleine familie binnen. Het was een, ik wil het een keer voorzichtig zeggen, met bloedstollende dreigementen afgedwongen adoptie. Sindsdien heb je ons verrijkt met de ARGE-familietak, waarover jij heerst en ik moet bekennen, wat ik vroeger als avontuurlijk heb beschouwd, komt mij, sinds jij ook aan boord bent, mij bijna saai voor. Mijn vrienden hebben je een heel toepasselijke bijnaam gegeven. “Vadertje Grauw”, dat is toch roerend – of niet? En nu dat het op Kerstmis af gaat en families samenkomen …

Nu, zoals je weet, misschien ook wel uit eigen ervaring, kruipen families op feestdagen graag bij elkaar. Eerste Hulp artsen kunnen daar een kerstlied over zingen. Om te voorkomen dat dit met ons gebeurt, bied ik u als eerste moeder in dit nu ARGE en daarmee onvoorspelbaar geworden gezin, weliswaar mijn allerhartelijkste kerstgroeten aan, maar helaas kan ik je niet uitnodigen.

Je zult begrijpen, dat ik onaangename botsingen tussen de afzonderlijke gezinnen (het oorspronkelijke kerngezin, het gezin van de vader, van de halfzus, verschillende familieleden van de geliefde, de ARGE-tak en wie zich er verder nog bij aan wil sluiten) per se wil vermijden, want uiteindelijk zal ik de chaos, die je weer kan aanrichten, moeten bezuren. Mocht je ons evenwel een geschenk in de vorm van een kerstgratificatie willen geven, dan ken je mijn rekeningnummer.

Tja, en dan staat natuurlijk het nieuwe jaar voor de deur en ik wens jou een zgn. vrolijk, nieuw jaar. Men zegt dat rond de jaarwisseling gewoonlijk. Maar omdat we elkaar nu al heel goed kennen, weet je dat zulke frasen mij eigenlijk niet liggen en dus wens ik je domweg met mij een hilarisch, nieuw jaar, volgens het motto: lustig strijden we verder en natuurlijk win ik. Punt!

Op dit moment draaien mijn creatieve ideeën wat dat betreft op volle toeren. Herinner je je die tijd nog, toen we allebei nog erg jong waren en niet alleen maar jong aan de goede kant van de 50-plus generatie, dus ongeveer 25 jaar geleden, je had destijds een heerlijke strijdkreet “Vrouwen aan de macht, beroof mannen van hun kracht“. Ik ben er heel zeker van, dat je ons het bewijs gaat leveren, dat deze leuze vandaag de dag nog steeds niets van haar relevantie verloren heeft.^[3]

Nu heb je namelijk niet meer alleen met mij te maken, maar ook met een andere vrouw en die weet van wanten, die is goed op de hoogte. Die kent alle juridische haarkloverijen in jouw Dienst en als we dat met mijn creatieve talent combineren … dan heb je eigenlijk geen enkele kans meer om niet boos te worden, tenzij je er zelf een mooie kleine Zen-oefening van maakt. Zen en de kunst, de vrouwen te …

Maar nu al een vooruitblik op onze strijdpunten voor het nieuwe jaar:

Stel dat mijn jeugdige geliefde volgend jaar bij mij zou intrekken en we in zonde zouden samenhokken, dan zou hij behoren tot mijn behoeftegemeenschap. Ik zou dan 351 euro van je krijgen, wat echt alleen maar eerlijk is, ik moet immers ook al dat werk voor jou doen. Maar mijn geliefde (19 jaar) zou 316 euro krijgen en mijn dochter (21 jaar) 281 euro. Waarom is dat zo verdeeld ?

1. Omdat de activiteiten van een jonge minnaar, voor zover hij een goede is, buitengewoon slopend zijn, zodat hij daarom meer eten nodig heeft dan mijn dochter?
2. Omdat jonge vrouwen meestal in een slankheidswaan leven en dus sowieso niet zo veel eten?

 
Ik denk dat het wel mooi zou zijn, als mijn dochter een even hoge uitkering van je zou krijgen als ik. Zij is tenslotte geen kind meer. De geliefde moet dan maar voor zichzelf zorgen en of we gaan samenwonen staat in de sterren geschreven.

Je al weer zooooooooooo hulpbehoeftige Maximiliane Wonder-Licht

PS:
En wat de sterren betreft:
Die worden aan het begin van het jaar toch nog steeds met graagte aangehaald en evt. geraadpleegd. Dus als je mij je geboortedatum of tenminste je sterrenbeeld wilt verraden, zou ik een “horrorscoop” voor ons kunnen laten opmaken, die alvast inzicht geeft op het succes of falen van onze gezamenlijke strijd in dit nieuwe jaar en voorspelt hoe lang dit ongeveer nog moet duren.
Ik denk dat de stier, die ik nu eenmaal ben, pas zal kalmeren en tevreden in de wei zal gaan liggen en geen vlieg kwaad meer zal doen, als je al je rode doeken voor zijn neus hebt weggehaald. Bij jou zou ik op Steenbok gokken omdat je me erg doet denken aan de manier waarop mijn dochter probeert mij uit mijn tent te lokken.
Mocht je het echter niet aandurven, mij je leeftijd te verklappen, dan kan je dat gedoe met die “horrorscoop” zelf regelen en ontvang ik naderhand graag de uitslag.
Ik ben heel benieuwd en verheug me op een nieuw creatief jaar met jou.

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 4 maart 2018

<sup>1. In de originele Duitse tekst staat ‘die Bescherung’, wat ‘pakjesavond’ betekent: uitdeling van (Kerst)geschenken (op Kerstavond).
2. Günther Jauch (1956) is een Duits televisiepresentator. Hij begon zijn carrière in 1977 als presentator van een sportprogramma op de radiozender RIAS Berlin.
3. In het Duits rijmt het mooi „Frauenpower macht Männer sauer“, je zou het kunnen vertalen als “Vrouwen aan de macht, beroofd mannen van hun kracht (en daar zullen ze heel erg boos om worden!)”</sup>

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 21. O, – het oude stuk, men speelt het … enzovoorts verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Het universeel basisinkomen (UBI) wordt wel eens beschouwd als schadelijk voor de arbeidsmarkt, maar als bestrijder van stress en burn-out blijkt duidelijk het nut voor de economie, betoogt Joop Böhm in een gloednieuw stukje.

De Telegraaf komt in de krant van woensdag 14 februari 2018 met een verontrustend artikel van anderhalve pagina waarin de werkdruk in ons land aan de kaak gesteld wordt. Wendela Hooftman, onderzoeker bij TNO constateert dat we ons absoluut zorgen moeten maken over stress op het werk. TNO publiceert samen met het CBS de nieuwste stresscijfers. Het probleem moet zeker niet erger worden dan het nu al is.

Een drietal psychologen geeft hun mening. Het is verleidelijk om stress te negeren, maar te veel mensen bezwijken uiteindelijk onder de permanente druk. Paul de Bruijn benadrukt: “Zeker in de zorg en het onderwijs maken mensen elkaar gek door steeds hogere eisen te stellen. Het is duidelijk dat de prestatiedwang zijn tol eist.”

In de Stelling van de dag  wordt een dag later teruggekomen op het verschijnsel onder de kop Groeiend aantal burn out klachten verontrustend. Terecht wordt opgemerkt: Stress ziet men vaak niet, totdat de bom barst en we bij de dokter belanden. Stress is één van de grootste schadeposten van de economie.

Een belangrijke oorzaak die te berde wordt gebracht is de angst om zijn baan te verliezen. Flex- en nulurencontracten zorgen voor onzekerheid en dragen bij aan de toenemende stress: Het nooit meer zeker zijn of je morgen nog werk hebt en daardoor staat ook de privésituatie op losse schroeven.

Psycholoog Jeffrey Wijnberg, columnist bij De Telegraaf, geeft een analyse van zijn stelling: Bizar hoge eisen van de moderne tijd leiden tot burn-out. Hij schrijft: “Een burn-out heeft altijd één en dezelfde oorzaak: langdurig geestelijke overprikkeling en emotionele overbelasting.” – “En dan grijpt het brein in: tot hier en niet verder. Telefoon uit, computer uit, televisie uit; en geen bezoek. Pas weer heel voorzichtig en langzaam beginnen als de batterij weer is opgeladen. Na een paar maanden of zo.”

HET middel om de werkdruk te verlagen en sociale zekerheid te verschaffen is de invoering van een Universeel Basisinkomen dat hoog genoeg is voor een onbekommerd bestaan. Het maakt mensen minder afhankelijk van werk en maakt ook de invoering van een kortere werkweek mogelijk.

Andere voordelen die het biedt zijn: een rigoureuze vermindering van de schrijnende sociale ongelijkheid en uitbanning van armoede. Het biedt mensen de vrijheid hun leven in te delen naar eigen goeddunken. Eindelijk kan dan de bureaucratie worden teruggedrongen die mede oorzaak is van onze verloederende samenleving.

Joop Böhm
Amersfoort, 17 februari 2018.

Het bericht UBI is de oplossing voor stress – “en burn-out” verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen vereist onrechtvaardige herverdeling, het is diefstal.
Basisinkomen is een socialistisch idee, dat kan dus niet werken.
Basisinkomen is een paard van Troje, zodra het er is worden allerlei bezuinigingen doorgevoerd 

In het kader van het project basisinkomen van het NPI werk ik aan een verzameling bezwaren tegen het basisinkomen. Ik heb er circa 70 verzameld en gerubriceerd in 12 thema’s, zie  Bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan.

Iedereen wordt van harte uitgenodigd deze bezwaren aan te vullen, ook de toelichting daarbij en uiteraard de weerlegging of relativering.

Dit bericht bevat een aanvulling bij het thema Maatschappijvisie en ideologie , zie hier de eerste aflevering.
Bij enkele andere thema’s volgen ook nog aanvullingen.

Korte melding van de bezwaren:

• Basisinkomen vereist onrechtvaardige herverdeling, het is diefstal.
• Basisinkomen is een socialistisch idee, dat kan dus niet werken
• Basisinkomen is een paard van Troje, zodra het er is worden allerlei bezuinigingen doorgevoerd

Basisinkomen vereist onrechtvaardige herverdeling

Toelichting
Basisinkomen neemt geld van werkenden (en andere belastingbetalers) en geeft dat aan niet-werkenden. Dat is onrechtvaardig.
Een basisinkomen (of welk herverdelend systeem dan ook) schaadt het eigendomsrecht van de belastingbetaler.
Basisinkomen betekent geld van werkenden afnemen en dat geven aan degenen die niet werken.
Basisinkomen is eigenlijk gewoon diefstal.

Weerlegging
Basisinkomen kan meer gezien worden als een andere initiële verdeling dan als een herverdeling. Een basisinkomen biedt de basale bestaanszekerheid waar iedere burger recht op dient te hebben. Dat dient los te staan van de (al of niet rechtvaardige) verdeling van inkomen en vermogen.
Inkomen en bezit van mensen komt deels voor uit het werk dat ze verzetten, maar voor een groot deel dank zij de hulpbronnen van van deze wereld en de door onze voorouders gebouwde infrastructuur. Het zou juist onrechtvaardig zijn als alleen degenen die betaald werk hebben (en/of degenen die iets erven van hun ouders) gebruik mogen maken van deze hulpbronnen en de bestaande infrastructuur.
Voor zover eigendom is ontstaan door eigenmachtig claims te leggen op deze hulpbronnen en infrastructuur, is juist dat onrechtvaardig.
Het betalen van belasting om basisinkomen mogelijk te maken is een methode om deze onrechtvaardigheid te compenseren of te verkleinen.

Basisinkomen is een socialistisch idee, dat kan dus niet werken

Toelichting
Socialisme streeft naar onrealistische idealen die verwezenlijkt zouden moeten en kunnen via de macht van de staat. Duidelijk is echter dat overheden slecht in staat zijn om dat goed tot uitvoering te brengen

Weerlegging
Volgens Wikepedia is socialisme een politieke maatschappijvorm gebaseerd op gelijkheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit, of de verzamelnaam voor een verscheidenheid aan politieke en ideologische stromingen die naar een dergelijke maatschappij streven.
Vrijwel elke socialistische theorie gaat uit van een sterk overheidsingrijpen om sociale en maatschappelijke problemen op te lossen.. Het idee van een maakbare samenleving staat centraal in het socialisme.

Basisinkomen gaat in deze redenering niet verder dan dat voor iedereen bestaanszekerheid is geregeld, als een soort bodem waarboven het marktmechanisme zoals we dat kennen kan blijven functioneren. Waarschijnlijk kan dat uitsluitend door de staat gegarandeerd worden (hoewel sommige voorstanders van basisinkomen alternatieven zien of wensen) via een eenvoudige en robuuste systematiek. Elke regulering daarboven staat buiten de doelen het bereik van het idee achter basisinkomen.

Basisinkomen is een paard van Troje, zodra het er is worden allerlei bezuinigingen doorgevoerd

Toelichting
Rechts georiënteerde voorstanders van basisinkomen zien dat vooral als methode om de opgebouwde sociale zekerheid af te breken. Eerst alles vervangen door basisinkomen, daarna langzaam afknijpen!

Weerlegging
Deze angst wordt gevoed door wat we zien gebeuren met een aantal specifieke soorten van sociale zekerheid, zoals de WAO en de Wajong.
Ook de participatiewet gebruikt achter de mooie façade van het woord participatie vooral controle en sanctie als instrumenten.

Daar staat tegenover dat de hoogte van meer algemene uitkeringen zoals de kinderbijslag en de AOW sinds de start nooit zijn verlaagd. Een politieke partij die dat aan zou durven, kan daarna rekenen op een forse verkiezingsnederlaag. Dat zal des te meer opgaan bij een voor iedereen geldend basisinkomen. Er is ook geen of weinig speelruimte om te schuiven met de beginleeftijd, zoals nu bij de AOW aan de orde is.
Hoe meer bestaande regelgeving kan worden opgeruimd na invoering van een basisinkomen hoe beter, want het bestaande systeem brengt vele ongewenste neveneffecten met zich mee die voor werkenden, werklozen en werkgevers negatief uitpakken en daarmee de samenleving als geheel nodeloos belast. Maak het basisinkomen hoog genoeg om dergelijke neveneffecten (nagenoeg) geheel te kunnen uitbannen. Latere bezuinigingen zouden daarmee op gespannen voet staan en zullen dan ook weinig kans maken.

Dit is een onderdeel van een (project om te komen tot een) overzicht van bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan. Zie de hoofdpagina op de NPI-site.

Eerder verschenen op de VBI-site de volgende onderdelen:

• Bezwaren basisinkomen – 0 : Misvattingen (8-2-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 1: Waarden en mensbeeld ​ (5-3-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 1a: Waarden en mensbeeld ​ (15-2-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 2: Maatschappijvisie en ideologie (28-11-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 3: Economie (20-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 4: Arbeidsmarkt (5-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 5: Overheid en bureaucratie (14-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 6: Grenzen en migratie (27-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 7 : Het lost de echt belangrijke problemen niet op (12-4-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 8: Belangen (4-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 9: Procedures en instituties (11-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 10: Amendering en modificering (18-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 11: Uitvoering (30-1-2018)

Overzicht op deze site: https://basisinkomen.nl/bezwaren-basisinkomen-overzicht/

Reyer Brons, 23-2-2018

Het bericht Bezwaren basisinkomen – 2a : Maatschappijvisie en ideologie verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Groeiende steun voor het basisinkomen in Nederland en de ontwikkeling van cash transfer programma’s in het Zuiden hebben geleid tot de oprichting van een nieuwe NGO, 100Weeks. De jonge organisatie verbindt beide ontwikkelingen in haar projecten in Afrika. Moet de Vereniging Basisinkomen de activiteiten van 100Weeks volgen om van haar ervaringen te leren?

Na jaren waarin de belangstelling voor ontwikkelingssamenwerking steeds verder leek weg te zakken, hebben twee ondernemende Nederlanders het aangedurfd een nieuwe organisatie op dit terrein op te richten: 100Weeks. “De organisatie groeit als kool”, zegt Gitte Büch, één van de oprichters. De vraag is: waarom en waarom nu? Daar zijn volgens mij twee ontwikkelingen voor aan te wijzen, namelijk de groeiende steun voor het onvoorwaardelijk basisinkomen in Nederland en de introductie van cash transfer programma’s in ontwikkelingslanden. Hieronder wil ik de veranderende opvattingen ten opzichte van deze verschijnselen met voorbeelden illustreren, waarbij ik mij afvraag of de Vereniging Basisinkomen een rol kan – of misschien wel moet – spelen bij de internationale projecten van 100Weeks.

Groeiende steun voor het basisinkomen in Nederland

“Mijn postbus loopt vol met berichten over evenementen met het basisinkomen!” riep onlangs iemand op de Denktank Basisinkomen enthousiast. Een snelle blik op verschillende uitgaven van de Daily Basic Income Paper van de afgelopen weken leert dat

• D66 op 20 februari een openbaar debat over het basisinkomen organiseert in Meppel. De partij wil een proef met een basisinkomen in Meppel.
• Omrop Fryslan onlangs in het programma Buro de Vries, de problematiek van Friese jongeren met een lage opleiding aankaartte. Het Fries Sociaal Planbureau voorspelt in een recent rapport, dat er nauwelijks werk voor hen zal zijn. Brigitta Scheepsma, lijsttrekker voor GroenLinks in Tytsjerksteradiel, opperde dat een basisinkomen wel eens de oplossing zou kunnen zijn om jongeren in Fryslân een toekomst te bieden.
• Basisteam Assen van de Vereniging Basisinkomen organiseert op 20 februari een avond over het thema “Basisinkomen, is het wenselijk? Is het mogelijk?”
• GroenLinks een proef met basisinkomen voor mensen in de bijstand in de Hof van Twente wil. De partij heeft in samenwerking met de SP en de PvdA op 25 januari een bijeenkomst voor de inwoners van de Hof van Twente belegd.
• De Telegraaf meldt dat Nijmegen een tweede inschrijfronde voor experimenten met de bijstandsuitkering start. Nadat de inschrijving voor de proef vorig najaar was gesloten, waren er nog zoveel bijstandsgerechtigden over, die ook mee wilden doen, dat het college van B en W het eerlijk vindt om ook hen een kans te geven.
• Een basisinkomen voor popmuzikanten is zo’n slecht idee nog niet, vond een panel 19 januari tijdens Eurosonic Noorderslag in de Oosterpoort. Ruim de helft van de Nederlandse popmuzikanten verdiende in 2015 zo’n 9000 euro bruto aan hun muziek. Minder dan 30% van de popmusici kan volledig van muziek leven.
• Naast Groningen/Ten Boer, Wageningen, Tilburg, Deventer en Nijmegen, experimenteren de gemeenten Apeldoorn, Oss en Epe ook met het regelluw verstrekken van uitkeringen. De drie willen hun dienstverlening aan inwoners verbeteren. Op het online platform Sociaalweb nodigen zij andere gemeenten uit om met hen mee te doen.
• Basisinkomen Rivierenland houdt 4 maart een Nationaal Congres Basisinkomen in Culemborg onder het motto “De kracht van de boodschap ligt in de herhaling!” Daarna hoopt men een experiment te starten.

Cash transfer programma’s in ontwikkelingslanden

Een tweede peiler zijn de succesvolle experimenten, zoals die recentelijk zijn uitgevoerd in Namibië en India, terwijl er twee nog gaande zijn (Kenia en Oeganda).

• In Namibië werd in 2008 en 2009 een experiment uitgevoerd door de Basic Income Guarantee Coalition, een NGO. Eén dorp werd geselecteerd en alle inwoners onder de 60 – ongeveer 1.000 mensen – kregen gedurende twee jaar ongeveer US $ 15 per maand.
• Verscheidene jaren later, in 2011 en 2012, werd in India een experiment met een echt basisinkomen uitgevoerd door de Indian Self-Employed Women’s Association (SEWA) en UNICEF. Acht dorpen werden willekeurig geselecteerd voor deelname en de uitkomsten vergeleken met 12 controledorpen. In totaal kregen ongeveer 5.000 mensen gedurende 18 maanden een basisinkomen. Net als in Namibië vonden de onderzoekers een reeks positieve resultaten: de armoedecijfers gingen omlaag, de gezondheid verbeterde, mensen begonnen een bedrijfje en er kwam meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
• In Kenia vindt een nog groter en langduriger experiment plaats, uitgevoerd door een NGO, Give Directly. Wetenschappers onderzoeken de gevolgen van onvoorwaardelijke betalingen in 40 dorpen met meer dan 26.000 deelnemers. Zij ontvangen gedurende langere tijd cash geld (12 jaar) of voor een korte periode (2 jaar).
• In Oeganda is kortgeleden een experiment gestart door de Belgische NGO Eight; in een dorp ontvangen 50 huishoudens bestaande uit één volwassene en twee kinderen € 8 per week.
• De Wereldbank en andere internationale ontwikkelingsorganisaties beschouwen cash transfers als cruciaal onderdeel van hun sociale beschermingsprogramma’s. Deze instellingen bestuderen momenteel de effecten van onvoorwaardelijke geldoverdrachten.

Temporary cash for permanent change

Knap combineert 100Weeks het enthousiasme van een breed publiek voor het basisinkomen met het herwonnen elan op het gebied van internationale ontwikkelingssamenwerking. Temporary cash for permanent change is het motto waaronder 100Weeks haar initiatief presenteert op de website www.100weeks.nl.

De doelstelling is ambitieus: de organisatie wil groepen van zo’n 20 vrouwen in 100 weken uit extreme armoede helpen. De werkwijze is simpel: vrouwen ontvangen 100 weken lang iedere maandagochtend een sms met een code op hun mobiele telefoon die zij bij een ‘mobile money’ kiosk kunnen omzetten in contant geld (8 euro, ± een gemiddeld inkomen daar ). De mobiele telefoon krijgen de vrouwen van 100Weeks.

Via de website kunnen mensen in Nederland direct geld geven aan vrouwen in ontwikkelingslanden. Zodra 20.000 euro is ingezameld kan er weer een nieuwe groep starten. Momenteel is 100Weeks in Rwanda en Ghana actief en wordt in Jordanië een pilot uitgevoerd onder vluchtelingen. Plannen om een project in Uganda op te zetten liggen klaar.

Inmiddels helpt de organisatie 240 gezinnen een beter bestaan op te bouwen. Telkens weer ziet zij het volgende patroon optreden:

1. De basis op orde
In de beginfase wordt het geld voornamelijk besteed aan de basisbehoeften: gezinnen kunnen in plaats van één maaltijd per dag twee maaltijden eten; kinderen gaan naar school; schulden worden betaald; er is geld voor medicijnen, kleding, schoenen; kortom de dagelijkse stress om te overleven valt weg.

2. Investeren in bezit
Na een paar maanden kunnen de vrouwen plannen maken, sparen en hun geld investeren. Ze kopen grotere voorraden van betere kwaliteit om op de markt te verkopen, kopen vee en een stukje land, zetten kleine bedrijfjes op, bouwen een extra kamer voor verhuur, of schaffen een naaimachine aan. Lokale coaches geven training in boekhouden en helpen hen te sparen en te plannen.

3. Lucht om te denken
Doordat de stress om te overleven plaatsmaakt voor geloof in een beter leven krijgen ze lucht om te denken. Zelfvertrouwen en creativiteit bloeien. De vrouwen starten met spaar- en coachingsgroepen, wisselen onderling kennis en ervaringen uit. Onderdeel zijn van een groep geeft hen zelfvertrouwen. Ze staan er niet alleen voor. Dit leidt tot mooie ideeën.

4. Investeren in de toekomst
Na 100 weken zijn ze mentaal en fysiek sterker, hebben ze bedrijfsmiddelen en meer inkomsten uit eigen activiteiten. Kinderen kunnen naar school. De gezinnen krijgen toegang tot financiële diensten, zoals leningen en verzekeringen. Ze staan financieel op eigen benen.

Overeenkomsten en verschillen

Het geldbedrag dat 100Weeks verstrekt kan geen basisinkomen genoemd worden, want het voldoet niet aan de vier criteria van BIEN(Basic Income Earth Network): universeel, individueel, onvoorwaardelijk en hoog genoeg om in de basisbehoeften te voorzien en te kunnen participeren in de samenleving. Het is hoogstens een wat BIEN noemt ‘gedeeltelijk basisinkomen’, een bescheiden betaling, een gift, die alleen uitgekeerd wordt aan arme vrouwen en na verloop van tijd stopt.

Desondanks hebben deze cash transfers enkele karakteristieken gemeen met een ‘echt’ basisinkomen, zo worden er geen voorwaarden gesteld aan de besteding van het bedrag. Ook stoppen de betalingen niet, zodra de vrouwen zelf inkomsten gaan verwerven en bezittingen aanschaffen.

Hoewel de omstandigheden in de landen waar 100Weeks haar cash geld projecten uitvoert hemelsbreed verschillen van die in ons land, zijn er zeker wel overeenkomsten aan te wijzen en (gemeenschappelijke) kwesties die om opheldering vragen. Uit de losse pols doe ik hier een voorzet:

• Bij het basisinkomen en de projecten van 100Weeks draait het om inkomenszekerheid; mensen moeten in hun basisbehoeften kunnen voorzien; uiteindelijke doel is om het heft in eigen handen te nemen, ruimte voor zelfontplooiing, een verbetering van de kwaliteit van leven.
• De eenvoud van het systeem; een basisinkomen in Nederland moet de bureaucratische jungle aan regels overbodig maken; in ontwikkelingslanden beslissen vrouwen zelf hoe ze hun geld besteden. Er is geen organisatie die hen voorschrijft wat zij met het geld moeten doen.
• De betaalbaarheid lijkt bij beide een probleem; in Nederland voor veel mensen een reden om het basisinkomen af te wijzen (“te duur”); bij 100Weeks wordt de financiering opgebracht door (Nederlandse) donateurs: is dit in de toekomst houdbaar; projecten van 100Weeks stoppen na 100 weken: zijn de dan ex-deelnemers klaar voor de toekomst; hoe gaat het na afloop van het project met de gezinnen?
• Hoe zit het met de infrastructuur aan noodzakelijke voorzieningen in een land: in ontwikkelingslanden: zijn er rechtsregels, bijvoorbeeld om eigendom veilig te stellen; wegen; zijn er voldoende scholen, leraren, leermiddelen om de toevloed van leerlingen op te vangen; is er een adequaat gezondheidszorgsysteem; is er voldoende voedsel voorhanden; kortom, wat zal het effect zijn van de introductie van een basisinkomen op bestaande structuren? In Nederland: wat gaan mensen doen als zij een basisinkomen hebben? Waar gaan zij zich mee bezighouden? Moeten daar voorzieningen voor komen, bijvoorbeeld om ontmoetingsplekken te arrangeren (we gaan niet de ‘eenzaamheidsepidemie’ vergroten), projecten op te zetten, gezamenlijke activiteiten te ondernemen? Moeten er (extra) maatregelen genomen worden om ongewenst gedrag in goede banen te leiden?
• Selectie van deelnemers; in Nederland alleen mensen die een bijstandsuitkering krijgen; ‘werkende armen’, mensen die met hard werken maar financieel nauwelijks boven bijstandsniveau uitkomen: zij ontvangen niets. Is dat eerlijk; bij 100Weeks bestaat de doelgroep uit vrouwen waaruit ‘de allerarmsten’ geselecteerd worden door de plaatselijke partner. Gaat dit selectieproces goed? Welke criteria hanteert deze NGO.
• Evaluatie van het project: Om de twee maanden belt 100Weeks de vrouwen om te meten wat de impact is van het geld op hun leven. Is dit voldoende?
• Hoe is de relatie met lokale/regionale/nationale autoriteiten: is er sprake van samenwerking of van tegenwerking?

Conclusie

Hoewel de experimenten van 100Weeks plaatsvinden in een geheel andere context dan die wij in Nederland kennen, zou het voor de Vereniging Basisinkomen zeker interessant zijn om deze projecten te volgen en van de ervaringen te leren!

Het biedt de mogelijkheid om in de dagelijkse praktijk informatie te verzamelen over gedrag en welzijn na de introductie van een vorm van basisinkomen in een gemeenschap. Wat zijn de gevolgen van de betalingen voor een individu, voor het huishouden waar zij deel van uit maakt, voor haar omgeving?

Het stimuleert ook het besef dat de noodzaak van en de roep om de invoering van een universeel basisinkomen niet alleen een Nederlandse aangelegenheid is, maar deel uit maakt van een beweging die wereldwijd weerklank vindt.

Florie Barnhoorn
20 februari 2018

Het bericht 100Weeks – Temporary cash for permanent change verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Door  nieuwe technologie kunnen we  de wereld veel efficiënter organiseren. Wij kunnen zelf beslissen wat en hoe we bouwen. De toekomst ligt dus in onze eigen handen. Laten we  ontwerpen in het algemeen belang. 
Bijna vanzelfsprekend komt dan ook het onvoorwaardelijk basisinkomen om de hoek kijken. 

Van 5-8 april vindt in Groningen de tweede editie van de grootste blockchain hackathon ter wereld plaats. Er zijn 8 thema’s (“tracks”) waar teams zich op  kunnen inschrijven. Een van de tracks is de “machine economy”.

Zoals al eerder aangekondigd op de site van Vereniging Basisinkomen, zal Hilde Latour (bestuurslid internationale betrekkingen van Vereniging Basisinkomen) teams die hun idee willen koppelen aan het basisinkomen binnen deze track coachen. Op 8 februari jl. was de kick-off bijeenkomst van de track machine economy (in Amsterdam). Een zeer inspirerende bijeenkomst met twaalf sprekers, waar het inzetten van nieuwe technologie ten behoeve van een betere wereld de rode draad was. Zoals de host van deze track, Jan Peter Doomernik, aankondigde: “this is the track for crazy shit”.

De kern van zijn boodschap is dat we door de nieuwe technologie nu in staat zijn om de wereld veel efficiënter te organiseren en als wij degenen zijn die de machines en ook de interacties tussen de machines bouwen, dan kunnen wij zelf beslissen wat en hoe we bouwen. De toekomst ligt dus in onze eigen handen. De expliciete opdracht van de track machine economy is om te denken en te ontwerpen in het algemeen belang.

Bijna vanzelfsprekend komt dan ook het onvoorwaardelijk basisinkomen om de hoek kijken en in een pitch van 5 minuten heeft Hilde Latour de aanwezige teams en het overige publiek een beeld gegeven van hoe dat er dan uit zou kunnen zien. Tijdens de hackathon in Groningen zal zij voor de teams beschikbaar zijn om alle informatie te geven die zij nodig hebben over het onderwerp basisinkomen.

20 februari 2018
Meer berichten over blockchain en basisinkomen via deze link.

Het bericht Kick-off blockchain hackathon, pleidooi voor basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Joop Böhm wilde een gesprek aangaan met een hoogleraar Actief Burgerschap – die onlangs in Trouw liet optekenen, dat we maar moesten stoppen met onze dromen over een basisinkomen – maar hij belandde al snel op een dood spoor. Hieronder zijn relaas.

Op 25 januari j.l. las ik een artikel in Trouw waarin Bijzonder hoogleraar Monique Kremer mij tegen de haren instreek met de opmerking: “Laten we ophouden te fantaseren over een basisinkomen voor iedereen, wat onbetaalbaar en onwenselijk is, maar inzetten op basisbegeleiding en basisbanen.” Zo’n uitspraak, gedaan door een hoogleraar, vind ik bijzonder. Zij zal toch ook, net als ik, weten dat er talloze wetenschappers zijn die van het tegendeel overtuigd zijn?

Natuurlijk staat het iedereen vrij zijn of haar mening te geven, maar ik vreesde dat de lezers van Trouw onvoorwaardelijk geloof zouden hechten aan haar uitspraak. Dat geldt ook voor politici die zouden kunnen denken dat zij er hun beleid op kunnen baseren. Zo’n boude bewering is dus gevaarlijk.

“Mag ik u vragen waar u uw inzichten op hebt gebaseerd?” soebatte ik om nadere uitleg, “Ook de lezers van Trouw hebben er naar mijn mening recht op te weten waar u uw wijsheid op stoelt.”

Haar hartelijke reactie kwam al na enkele uren. Ik zal me beperken tot de hoofdzaken. “De materie lijkt me te complex om met een paar zinnen af te doen”, geeft ze te kennen in een e-mail van 25 januari j.l. Ze volgt de interessante discussies al jaren en is bekend met de experimenten die er op verschillende plekken in de wereld zijn geweest. Dan vervolgt ze met:

“Vooralsnog is mij niet helder waar het universeel basisinkomen een antwoord op is. Omdat er in de toekomst geen werk meer is? Dat is zelden goed onderbouwd (zie ook onze WRR publicatie De robot de baas). Omdat het de vervelende wetten en regels en bureaucratie in de bijstand doet wegnemen? Dat kan mijns inziens ook op andere manieren opgelost worden. Omdat het de armoede doet afnemen? Dan moet het een zeer hoog bedrag worden als u weet dat een alleenstaande moeder meer dan 2000 Euro ontvangt om haar hoofd boven water te houden. Sterker nog: een universeel basisinkomen (dus ook voor mij) zal tot meer ongelijkheid leiden. Ik ben er dus niet van overtuigd waar het universeel basisinkomen een antwoord op moet geven en of het dan echt goed uitpakt.”

Daarna volgt een alinea waarin ze experimenten met de bijstand en ‘earned income credits’ of belastingmaatregelen bepleit, maar ze voegt er zelf al aan toe: “Dat heeft niets te maken met een universeel basisinkomen voor iedereen.”

Als reactie op haar mailtje stuurde ik enthousiast nog diezelfde dag een e-mail terug met de volgende strekking:

Sedert februari 2009 zet ik me in voor het promoten van het Universeel Basisinkomen (UBI). Tot die tijd had ik me niet beziggehouden met politiek en ging ik er vanuit dat ik dat aan de vakmensen kon overlaten. Toen echter kwam ik tot het besef dat de politiek een volslagen verkeerde keuze maakte: Men brengt mensen in financiële nood (dat maakt werkwillig) en probeert ze dan met een peperdure inefficiënte bureaucratische lappendeken aan sociale wetten uit de misère te redden. Dat moet anders, bedacht ik mij.

Met een UBI, hoog genoeg voor een onbekommerd bestaan, voorkomt men dat mensen in de problemen komen! Voorkomen is beter dan genezen. Dat is véél effectiever! En het bespaart mensen onnodig leed. En het voorkomt de armoedeval. En het maakt de financieel zwakkere partner (meestal een vrouw) minder afhankelijk. En het geeft mensen de vrijheid en de gelegenheid werk te zoeken dat hen interesseert en dat hen werkplezier geeft, ook al zou het  wellicht wat minder opleveren aan geldelijk gewin.

Maar er zijn nog veel meer redenen aan te dragen die pleiten voor invoering van een UBI. Al 500 jaar geleden wist Thomas More dat je mensen geld zou moeten geven om te voorkomen dat ze het zullen pakken. Door als democratische overheid ervoor te zorgen dat mensen over een UBI beschikken kan men criminaliteit voorkomen. Daardoor krijgt de politie meer tijd om ervoor te zorgen dat misdaad niet langer loont en de rechterlijke macht krijgt meer tijd om het rustiger aan te doen. Een 24-uurige werkweek is dan niet langer een utopie.

Belangrijk is ook dat de volksgezondheid erop vooruit gaat. Nu leven arme mensen blijkens het Sociaal Cultureel Planbureau zeven jaar korter dan hun welvarender landgenoten (zie bijvoorbeeld ook hier). Dat verschil kan dan beduidend kleiner worden. Maar één van de belangrijkste redenen om het in te voeren vind ik toch dat de schrijnende ongelijkheid ermee kan worden gecorrigeerd. Wat ik daarmee bedoel kunt u lezen in het stukje dat ik er op 21 november 2017 over heb geschreven: Universeel basisinkomen corrigeert ongelijkheid.

Ik zou zo nog wel even door kunnen gaan, maar ik wil niet onnodig veel tijd van u vragen.

Hopelijk ben ik erin geslaagd u van het belang van een UBI te doordringen. En wat de betaalbaarheid betreft. Guy Standing vindt dat dat een kwestie is van het stellen van prioriteiten en ik zeg hem dat na. Bovendien levert een UBI extra koopkracht op waarmee het de economie stimuleert. En – dat zou ik haast nog vergeten – doordat het armoede voorkomt en decimeert kan de overheid besparen op de kosten van armoedebestrijding, schuldhulpverlening en schuldsanering.

Kortom: Kijken we naar alle revenuen die het oplevert dan is het voor mij zonneklaar dat we ons niet de vraag moeten stellen of het UBI moet worden ingevoerd, maar wanneer!

Met deze tekst had ik gehoopt een discussie op gang te brengen met Monique Kremer, Bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap. Maar wat er kwam? Taal noch teken. Jammer, “but it’s all in the game”.

Joop Böhm.
Amersfoort, 11 februari 2018.

Het bericht Actief burgerschap versus het universeel basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Dit is de twintigste aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk uit deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “O, nee! – een liefdesbrief!”

Mijn geliefde Valentijn,

Wat denk je, nu, nadat alle rottigheid, alle hindernissen tussen ons weggevallen zijn, de opheldering van alle vaagheden in onze relatie in zicht is? Ik kan niet anders, dan jou als mijn, hoewel eerst nog verzonnen, geliefde te beschouwen. Ik doe dit maar gewoon zo, zoals jij met je getallen, die jij ook graag vanuit het verleden op de één of andere fictieve toekomst projecteert.

Nu zit je vast achter je grote bureau, achter je enorme blauwe scherm, dat zich dapper afslooft, om jou in je kantoor van een koele, onpersoonlijke sfeer te verzekeren. Maar kunst speelt niet alles klaar! Oh, nee, geliefde Valentijn, ik voel je opwinding. “Dat gaat te ver, dat is een grensoverschrijding, dat kan je met een directeur toch niet doen!”

Ja, mijn liefste, in onze relatie gaat het al vanaf het begin om grensoverschrijdingen, alleen wilde jij dat tot nu toe eenvoudig niet toegeven. Wat als uw vrouw deze brief zou vinden. Oh, mijn boven alles geliefde Valentijn, wat zou dat een complicaties geven. Maar zo gaat dat als mensen elkaar zo dicht naderen. Er zijn steeds weer mensen die problemen hebben met zo veel nabijheid. Maar uiteindelijk heb jij je met alle macht in mijn leven gedrongen. Want wilde je niet alles van mij weten, alles van mij hebben?

Je hebt zelfs contact gezocht met mijn ex-minnaar en de vader van mijn kind, die ik jarenlang niet gezien heb. Onder normale omstandigheden, zou je denken dat je jaloers was. Vervolgens moest ik je al mijn bankgeheimen verklappen, je hebt je zelfs in de rechtszaken met mijn huisbaas gemengd. Ik moest je al mijn neveninkomsten voorleggen. Voor zoveel openheid generen de vertegenwoordigers van onze aardappelrepubliek zich zelfs. Wat moet ik daar als gewone burger op zeggen, als die het al niet verdragen. Tenslotte heeft zo’n volksvertegenwoordiger toch een voorbeeldfunctie en als die het niet kan, wie dan wel.

Toen het om mijn gezondheidstoestand ging, nam je geen genoegen met de verklaring van mijn dokter waarin hij een voedselintolerantie bevestigde. Nee, tot in detail wilde je bewijzen van mijn binnenleven. Maar dat zal altijd een onopgehelderd punt in onze relatie blijven, want een slang naar binnen slikken, die mijn darmen belicht en filmt, dat heb ik dan toch geweigerd. Zo diep wilde ik mijn binnenste niet voor je openleggen, ook al heeft het me een aanzienlijke korting op mijn uitkering opgeleverd.

Ja, onze relatie bestaat vooral uit grensoverschrijdingen. Maar ik geef mij nu aan je over en neem dat, wat je me wilt geven. Maar als je elkaar zo dicht genaderd bent zoals wij, dan doet het een relatie goed, voor een korte periode wat afstand te nemen. Valentijn, ik wil graag twee weken vakantie nemen. Ik snak naar een eiland en het eilandgevoel. Denk alsjeblieft niet dat ik je wil bedriegen, je geheime geldbronnen verzwegen heb. Deze reis is een jaar geleden al geboekt en betaald. Toen had ik mijn eigen geld nog en was ik nog niet afhankelijk van jou, we kenden elkaar zelfs nog niet.

Denk ook niet dat ik een plezierreisje naar Brazilië wil maken. Ik heb de reis echt niet bij de oprichter van je Dienst geboekt. Ik ga tenslotte geen man betalen, alleen omdat ik wat lol met hem hebben wil. Bij mannen uit de politiek, het bedrijfsleven en de vakbeweging is dat natuurlijk iets anders, die zijn vaak vet, oud, lelijk en emotioneel opgedroogde paddenstoelen. Dus absoluut niet opwindend, om niet te zeggen buitengewoon saai. Deze mannen vallen op jonge, aantrekkelijke dingen. Om hen te helpen, als ooit iets omhoog moet komen, is best veel aandrang en steun nodig en dat de heren gratis Viagrapillen kunnen gebruiken, daarvoor hoef je niet Beate Uhse te heten.^[1]

Titelblad van een uitgave uit 1549

Mijn liefste, ik blijf helemaal alleen op het eiland, gewoon omdat ik afstand wil nemen van alle dwazen op deze wereld. Ik verraad niet, naar welk eiland ik reis. Ten eerste omdat ik niet wil dat je jaloers wordt, omdat je immers achter je bureau en het onaangedane, koele beeldscherm moet blijven zitten, en ten tweede omdat ik beslist alleen wil zijn. Dus zoek mij niet op. Neem van mij aan, dat het niet uitmaakt waar je heen zou reizen, in alle windrichtingen strekken zich minstens 1500 kilometer machtige golven tussen ons uit.

Ik zal alleen Het Narrenschip meenemen^[2]. Als je wist, uit welke eeuw het dateert, zou je het met mij eens zijn dat dwaasheid de betrouwbaarste bedrijfstak is en de dwaas de meest crisisbestendige arbeidsplaats ter wereld heeft.
Troost je dus als je deze regels leest, ik bereid mij op een dwaze toekomst voor.

Je jou innig liefhebbende,
Maximiliane

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 25 februari 2018

^{1. In 1930 begon Beate Uhse-Rotermund de eerste seksshop ter wereld. Het bedrijf is uitgegroeid tot een bekende winkelketen voor lingerie, mode en seksspeeltjes met vestigingen in zeven Europese landen. Het bedrijf is ook online actief.}

^{2. Het Narrenschip is een satirische allegorie in Duitse strofen. Het werd in 1494 in Bazel gepubliceerd door de humanist en theoloog Sebastian Brant.}

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 20. “O, nee! een liefdesbrief!” verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.