Basisinkomen bevordert overbevolking.
Met basisinkomen nemen jongeren niet meer de moeite om te gaan studeren.
Basisinkomen leidt tot toename van het gebruik van drank en drugs.B
Basisinkomen is slecht voor de emancipatie van de vrouw.

In het kader van het project basisinkomen van het NPI werk ik aan een verzameling bezwaren tegen het basisinkomen. Ik heb er circa 70 verzameld en gerubriceerd in 12 thema’s, zie  Bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan.

Iedereen wordt van harte uitgenodigd deze bezwaren aan te vullen, ook de toelichting daarbij en uiteraard de weerlegging of relativering.

Dit bericht bevat een aanvulling bij het thema Waarden en mensbeeld, zie hier de eerste aflevering.
Bij enkele andere thema’s volgen ook nog aanvullingen.

Korte melding van de bezwaren:

Dit is een onderdeel van een (project om te komen tot een) overzicht van bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan. Zie de hoofdpagina op de NPI-site.

Eerder verschenen op de VBI-site de volgende onderdelen:

• Bezwaren basisinkomen – 0 : Misvattingen (8-2-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 1: Waarden en mensbeeld ​ (5-3-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 2: Maatschappijvisie en ideologie (28-11-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 3: Economie (20-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 4: Arbeidsmarkt (5-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 5: Overheid en bureaucratie (14-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 6: Grenzen en migratie (27-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 7 : Het lost de echt belangrijke problemen niet op (12-4-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 8: Belangen (4-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 9: Procedures en instituties (11-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 10: Amendering en modificering (18-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 11: Uitvoering (30-1-2018)

Overzicht op deze site: https://basisinkomen.nl/bezwaren-basisinkomen-overzicht/

Reyer Brons, 15-2-2018

Het bericht Bezwaren basisinkomen – 1a : Waarden en mensbeeld verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Kan blockchain iets betekenen voor de invoering van basisinkomen? Deze vraag staat centraal in een nieuwe reeks artikelen op de website van de Vereniging Basisinkomen.
Deze keer kort de vraag wat het eigenlijk wel en niet is.

Blockchain is een vrij nieuw begrip dat op allerlei plekken opduikt, ook in discussies rond basisinkomen. Er zijn juichverhalen over de mogelijkheden, maar ook opvattingen dat het om een niet erg relevante hype gaat of dat het zelfs een gevaarlijke ontwikkeling is, zowel in het algemeen als specifiek voor het basisinkomen.
Daar komt bij dat de techniek blockchain vaak op één hoop gegooid wordt met de munteenheid Bitcoin, de meeste bekende toepassing van blockchain. Het bezit van Bitcoins is op dit moment niet alleen maar een genoegen!

Uitleg blockchain

Daarom bij deze een korte poging het begrip te verhelderen en tot realistische proporties terug te brengen, waarbij ik gebruik heb gemaakt van een iets meer uitgebreide tekst op de site Wat is Blockchain?. Wie een beetje googelt, kan op internet veel meer uitleg vinden, zowel tekst als fimpjes.
Zie voor enkele links onderaan dit bericht.

Een blockchain bestaat uit data-transacties, blokken genaamd die aan elkaar gekoppeld zijn en die met behulp van cryptografie worden beveiligd.
Zo’n keten van blokken is enigszins te vergelijken met een database.
Databases liggen ten grondslag aan veel zaken waarop we dagelijks vertrouwen en zijn niets anders dan lijsten waarin alle gegevensmutaties worden bijgehouden. Geld bijvoorbeeld is tegenwoordig hoofdzakelijk te vinden in databases bij banken waarin alle balansen en transacties worden bijgehouden.
Ook veel registers werken op vergelijkbare wijze. Identiteitsgegevens bijvoorbeeld worden bijgehouden in databases. Elk gegeven is een element in een database die wordt bijgehouden door een instantie.
Tegenwoordig worden deze databases op een centrale plaats, afgesloten van de buitenwereld, bijgewerkt. Er is een goede reden dat deze databases op een centrale plek worden afgeschermd. De beveiliging van deze systemen is cruciaal (maar niet altijd onfeilbaar).

De blockchain is juist op dat punt radicaal anders. De blockchain is decentraal en open. Dit wil zeggen dat er niet één instantie of bedrijf eigenaar is, maar dat niemand exclusief eigenaar is. Het is een netwerk waar alle deelnemers samen de eigendom delen. Het is een open netwerk waaraan iedereen die dat wil kan deelnemen.
Net zoals email en internet van niemand is. Iedereen kan kiezen om email of  internet te benutten en deelnemen aan het open en decentrale netwerk, door het te gebruiken.
Het voordeel van deze open inrichting is dat een blockchain niet kan worden gekraakt door hackers. Als we blockchain vergelijken met internet dan maakt het voor data in databases mogelijk wat het internet doet voor informatie. Data kunnen met blockchain veiliger worden verspreid over verschillende databases terwijl de toegang verbetert.

Om eenvoudig uit te leggen wat een blockchain technisch gezien is, kan deze vorm van databeheer het beste worden vergeleken met een spreadsheet, bijvoorbeeld een Excel werkblad. Een Excel sheet die is gedeeld met iedereen ter wereld. Een lijst met gegevens waarbij iedereen die meedoet een exacte kopie van die lijst krijgt en kan zien wat er in staat. Iedereen met de spreadsheet kan vervolgens ook wijzigingen aanbrengen in de database.
Belangrijk is dat aan een blockchain alleen nieuwe blokken toegevoegd kunnen worden met een nieuwe originele “cryptotag”.
In feite is hiermee het enige wat in een blockchain gebeurt het toevoegen van nieuwe blokken, die automatisch met iedereen worden gedeeld. Het is niet mogelijk om een wijziging door te voeren in eerder toegevoegde blokken.

Met een universele database zoals de blockchain, zijn geen derde partijen (zoals banken als het over geld gaat) meer nodig. Een computer en internettoegang tot het netwerk is voldoende. Met open-source software is het vervolgens mogelijk om gebruik te maken van de betrouwbaarheid van de blockchain.
Een deelnemer in het netwerk kan kopieën maken van alle transacties en data die in de database staan. Maar om bijvoorbeeld een Bitcoin te kunnen gebruiken om te betalen moet hij aan kunnen tonen dat hij eigenaar is en de Bitcoin, geheel volgens de regels, eerder te hebben gekregen van iemand anders.

De doorbraak is dat dankzij ‘gedistribueerd vertrouwen’ digitale gegevens openbaar zijn, maar dat de eigendom van activa digitaal betrouwbaar en rechtstrees kan worden overgedragen, zonder derde partij. Het belang hiervan kan nauwelijks worden overschat.

Duidelijk is dat blockchain niet meer en niet minder is dan een instrument, een techniek. Zoals met alle instrumenten kun je die voor allerlei doelen aanwenden, ten goede of ten kwade.
Soms hoor je bezwaren tegen blockchain die terug te voeren zijn op toepassingen en niet op blockchain zelf.
Zo kunnen crypto-munten (zoals de Bitcoin) in praktijk vooral dienen voor speculatie (in plaats van als alternatief betaalmiddel zonder bemiddeling van de banken) of vergt het romantisch aandoende ‘minen’ van nieuwe munten extreem veel rekenkracht.
Dat heeft te maken met de manier waarop het instrument blockchain wordt gebruikt en niet met het instrument als zodanig!

Nuancering

Het voorgaande behoeft nuancering.
Er is discussie of de beschreven techniek echt zo veilig is als hierboven staat geformuleerd. Ook de stelling dat internet van iedereen is,  valt te relativeren. Wellicht volgt later een artikel waarin daar dieper op ingegaan wordt.
De ontwikkeling van blockchain staat ook niet stil. Het was een eerste vorm van wat met een bredere term digital ledger technology heet. Er zijn inmiddels nieuwere technieken die een aantal bezwaren tegen blockchain ondervangen, zoals lange doorlooptijden voordat elke mutatie overal ter wereld is gesynchroniseerd).
In deze reeks zullen we gemakshalve de term blockchain meestal gebruiken ook gebruiken voor alle vormen inclusief de nieuwe doorontwikkelingen, tenzij er een reden is meer expliciet te worden.

Er wordt ook gewerkt aan extra veiligheidsvoorzieningen die de voordelen ten opzichte van oude gecentraliseerde systemen teniet zouden kunnen doen.
Opgemerkt zij ook dat te pas en te onpas instanties op de loop gaan net de term blockchain. Niet altijd is wat zij doen een echte blockchain en soms is het ook helemaal niet nuttig om een blockchain te gebruiken in plaats van een ouderwets database.
Het doel van de artikelenreeks is niet dat allemaal uit de doeken te doen, maar als het nodig of nuttig is in het kader van de relatie tussen basisinkomen en blockchain kan het zeker aan de orde komen.

Blockchain en basisinkomen

Het is denkbaar voor de invoering van basisinkomen wereldwijd te werken met een cryptomunt, de Basic Income Coin (BIC). Of alleen in Nederland een Basis Inkomen Munt (BIM).
Dat kan ingevoerd worden door een breed open initiatief of juist door overheden of centrale banken.
Daarbij komen onmiddellijk heel veel vragen op die in vervolgartikelen aan de orde komen.
Onder de voorstanders van basisinkomen tref je zowel mensen aan die dat door de overheid willen laten regelen, als mensen die de rol van de overheid liefst zo klein mogelijk maken. Dat zal ook het geval zijn bij het nadenken over blockchain als instrument.

Blockchain is niet alleen maar theorie voor het basisinkomen, er bestaan al een aantal initiatieven voor cryptomunten gekoppeld aan basisinkomen, waaronder Manna van  Mannabase (voorheen Grandcoin), waar een uitgebreid White Paper van beschikbaar is (PDF, 32 pag.). Zie ook een artikel van Scott Santens hierover, waarin hij aan het eind nog negen andere initiatieven noemt.
Of dat een bruikbaar initiatief is of juist niet, komt later aan de orde.

Verder wijs ik er op dat er van 5-8 april 2018 in Groningen een Blockchain Hackathon zal zijn (grootste ter wereld), waar naar alle waarschijnlijkheid het idee zal worden uitgewerkt vanuit de “track” machine economy.

Wordt vervolgd!

Reyer Brons, 13 februari 2018
Met dank aan Sylvia van der Heijden voor haar commentaar op een eerdere versie.
Illustratie Pixabay

Enkele links naar informatie over blockchain:
https://www.youtube.com/watch?v=SSo_EIwHSd4 (How does a blockchain work – Simply Explained)
https://www.youtube.com/watch?v=93E_GzvpMA0 (What is Blockchain)
https://www.youtube.com/watch?v=KeFRLRA_XzQ  (Hoe werkt de blockchain? | NOS op 3)
https://www.youtube.com/watch?v=YV04Iuft94o (Blockchain toepassingen bij de overheid)
Europese Commissie start blockchain expertise-centrum
Blockchain in de polder

Het bericht Blockchain: wat is het wel en niet? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Dit is de negentiende aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk uit deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “Oooooohhh, – crash!”

Valentijn,

Wat moet ik hierover nog zeggen? Gisteren had ik een afspraak met de arbeidsbemiddelaar, die in uw Dienst immers ook nog voor mij aan het werk is. Een werkelijk vriendelijk, eerlijk persoon met gevoel voor humor. Geen moeite is hem te veel.

De man was net terug van vakantie, bruin gebrand en blakend van dadendrang. Dus zat ik hoopvol tegenover hem, want tenslotte wil ik weg bij jou, koste wat kost!
Maar zoals het spreekwoord zegt: “Inspanning alleen is niet genoeg!” Hij voerde mijn naam in de computer in, maar er gebeurde niets. Toen vroeg hij me voorzichtig hoe mijn naam gespeld werd. Ik zei tegen hem: “Wonder in de betekenis van een ‘spontane genezing’ en licht zoals ‘het licht zien’, iets wat iemand bij vlagen weleens kan overkomen.” Dapper typte hij verder – niets! “Met of zonder koppelteken?” vroeg hij, een beetje onzeker. Ik zei hem dat het wonder en het licht al lang innig met elkaar verbonden zijn. Dus met. Hij begon weer te typen.

“Mevrouw Wonder-Licht, de computer kent u niet!”

Valentijn, dat gaat te ver, je computer kan mij toch niet eenvoudigweg verloochenen! Of schaamt die zich zo voor de chaos in deze tent, dat die mij – nu ik de wanorde aan het licht heb gebracht – gewoon negeert? Omdat die anders zijn gezicht zou verliezen? Tenslotte worden deze computers tegenwoordig in Azië gebouwd. Nu, het komt, zoals het komen moet, plotseling viel hij helemaal uit. Maximiliane Wonder-Licht, dat was gewoon te veel voor hem.

Of zit jij daar misschien achter? Ik vertrouw je inmiddels van alles toe. Misschien heb je me gewist, omdat je mij ook niet langer verdragen kon? Mijn arbeidsbemiddelaar zat in ieder geval in zak en as. Alles wat ik van hem wilde, zat vast in die kast en die weigerde te werken. Wat moet ik nu doen?

“Help! Ik ben een ster – haal me hier uit!” Ik ben vastbesloten om ervoor te zorgen dat het volgende junglekamp van Dumpfbacken-TV in jouw ARGE-dienst zijn tenten opslaat. De bureaucratische-jungle-variant. In plaats van wormen zuigen, paragrafen kauwen, in plaats van zich voor aap te laten zetten als ezel, onrust stoken! Als winnares – tenslotte ben ik dankzij jouw hulp goed voorbereid op de show – ben ik dan heel snel weg om nooit meer terug te komen en als mevrouw Zomer krijg ik een reclamecontract bij een koffiebedrijf. Dat zou dan eindelijk iets degelijks opleveren: “Inspanning alleen is immers niet genoeg …”.^[1]

Maar nu, nadat ik je mijn wens je te verlaten, zo nadrukkelijk gemeld heb en ik zo jammerlijk mislukt ben, wil ik mijn blik ook een keer op iets positiefs richten. Misschien troost het je een beetje, dat niet alles in je huis slecht gaat.

Ik kwam langs de gigantische plastic containers in de wachtruimtes en zag dat je toch een hart hebt. Voor elk hulpbehoeftig kind een fris gewassen knuffelbeest uit de afvalcontainer voor oude troeteldieren om mee naar huis te nemen.
De wachtruimte wordt een evenementenparadijs voor kinderen. Wat Zweedse meubelzaken kunnen, kan een ARGE-dienst al lang. Tenslotte zijn onze kinderen de klanten van morgen. Vroeg beginnen met klantenbinding is een investering in de toekomst.
De kanselier van onze aardappelrepubliek toert net door de onderwijswoestijnen van ons land om zich op de hoogte te stellen. Voorzichtig is zij eerst eens bij de jongsten begonnen. Dat werkt, zoals haar minister met de vele kinderen – hoe was haar naam ook al weer? – “Vrouw verre van het lijden”, het voorleeft, qua imago gewoon het beste.^[2]

In een geselecteerde kleuterschool stuitte zij toen vervolgens op al die leuke kleintjes met al die snoezige knuffels. Helaas, stond op de troeteldieren, de naam van uw ARGE-dienst niet, zodat het beeld dat haar hier geboden werd, natuurlijk een beetje geflatteerd was.
Als zij zich er dan evenwel doorheen geworsteld heeft tot aan de doodlopende weg van onze educatieve woestijn, zijn de knuffeldieren natuurlijk weg, maar al die kinderen die hun knuffels van jou gekregen hebben, zullen daar voor haar zitten. Geen kans – daar helpt ook het bezoek van de kanselier van een aardappelrepubliek niet tegen.

Tot nu toe zijn het immers geëngageerde docenten van het vmbo geweest, die hun leerlingen op de toekomst voorbereiden, maar ik vind dat dat in de toekomst door echte vaklieden overgenomen moet worden. Je zou je ARGE-dienst hier mooi kunnen promoten.

Wat ik echter het mooiste aan je oudetroeteldierenactie vind, en als alleenstaande moeder put ik natuurlijk uit een schat aan ervaring, heel incidenteel kan een knuffeldier natuurlijk kinderen troosten. Wij ouders zijn inderdaad heel ingespannen bezig, om aan alle eisen, die jij aan ons stelt, te voldoen. Dat geldt speciaal voor die 627.403 alleenstaande moeders. Kinderen opvoeden, het huishouden doen, met weinig geld zien rond te komen, werk zoeken dat je kan combineren met de opvoeding van je kind en dat ook nog vinden, kinderopvang organiseren, onzekerheid en wanhoop verwerken, bij jou aanvragen indienen, het sociaal recht aan je collega’s uitleggen, bezwaarschriften schrijven … Er blijft voor het kind niet veel aandacht meer over en dus kan het sommige van zijn zorgen alleen aan het van jou gekregen troeteldier toevertrouwen. Afgezien daarvan, wat kan het kind allemaal niet overkomen als de ouders vroeger of later zo overvraagd worden, dat ze volledig door het lint gaan …

Dus lieve Valentijn, ik ben ontroerd, hoezeer deze kinderen je aan het hart gaan.

Daarmee groet ik je van harte,
je Maximiliane Wonder-Licht

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 18 februari 2018

^{1. Op YouTube zijn verschillende filmpjes te bekijken van een ‘junglekamp van Dumpfbacken-TV’, zie bijvoorbeeld hier.}

^{2. De schrijfster doelt mogelijk op de Minister voor Familiezaken, Ursula von der Leyen. In 2009 had zij, zij was toen 50, zeven kinderen. Hier een interview met haar.}

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 19. “Oooooohhh, crash!” verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Huishoudens krijgen een steeds kleiner deel van het nationaal inkomen

Blijkens een onderzoek dat de Rabobank op 4 februari 2018 heeft gepubliceerd, is tussen 1977 en 2015 de omvang van onze economie twee keer harder gegroeid dan het inkomen van de huishoudens. Een ongewenste situatie, meent Joop Böhm. Hij vindt: voer een Universeel Basisinkomen in om de inkomensongelijkheid te verkleinen.

“Gezin komt er bekaaid af” kopt De Financiële Telegraaf, boven een artikel waarin wordt uitgelegd, dat het profijt van de economische groei in de afgelopen 40 jaar, in plaats van in de portemonnee van de consumenten, vooral bij bedrijven terecht kwam. De overheid pikte ook nog een graantje mee.

De macht van de bedrijven groter dan die van individuele lidstaten
Martijn Badir, de Rabo-econoom die het onderzoek heeft uitgevoerd, oppert een verhoging van de vennootschapsbelasting om die balans recht te trekken. Terecht merkt hij daarbij op:

Landen in Europa beconcurreren elkaar met zo laag mogelijke tarieven voor bedrijven. Als je de vennootschapsbelasting wil verhogen, moet dat doen in onderlinge samenspraak. Ook hier lijkt echter de macht van de bedrijven groot, en zelfs groter dan die van individuele lidstaten. Een goed voorbeeld is de ontwikkeling van het toptarief van de vennootschapsbelasting: was het toptarief in de jaren tachtig nog bijna 50 procent, momenteel is het nog maar 25 procent. Het huidige kabinet is zelfs voornemens om het toptarief verder te verlagen naar slechts 21 procent.

Weinig economische groei en toename ongelijkheid
Hoogleraar economie Jaap van Duijn neemt in zijn column “Gemiddelden” in De Telegraaf van zaterdag 3 februari de jaren sinds de crisis onder de loep. Hij constateert:

dat er relatief weinig groei is geweest en dat tegelijkertijd de ongelijkheid is toegenomen.

Hij noemt dat een slechte combinatie.

In de gouden kwart eeuw van na de oorlog (1948-1973) was de economische groei hoog, terwijl de inkomensongelijkheid afnam. Nu zien we precies het omgekeerde.

Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht
Op 12 december 2017 bracht het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) een rapport uit waarbij enthousiast werd beklemtoond dat het wel degelijk goed gaat met Nederland. Kim Putters, directeur van het SCP, mocht dat op televisie in het praatprogramma De Wereld Draait Door toelichten.
Maar de presentator van het programma, Matthijs van Nieuwkerk, was niet van plan alles voor zoete koek te slikken en gaf een schot voor de boeg:

Boze witte mannen, groter wordende kloven links en rechts en overal, sociale media als schiettent, bijna burgeroorlog Zwarte Piet, verharding in de politiek en zo kan ik nog wel even doorgaan. Wat is er aan de hand? Is het gezichtsbedrog?

Hij bracht daarmee Kim Putters danig in het nauw. Die redde zich eruit met te stellen dat veel Nederlanders voelen: “Met mij gaat het goed, maar met ons gaat het slecht.”

De oplossing
Dat de situatie zorgelijk is en dient te worden aangepakt staat buiten kijf. Als mogelijke oplossing voor dit probleem wil Martijn Badir onder meer “de herverdelingsfunctie van de overheid gebruiken om de baten van de economische groei gelijkmatiger te laten neerslaan op de bevolking.” Ik [JB] denk dat dat een reële optie is om de misstand te beteugelen, maar het vergt wel een ingrijpende operatie die tegen tal van heilige huisjes zal schoppen.

Het Universeel Basisinkomen
Ik doel op de invoering van een Universeel Basisinkomen (UBI); de periodieke betaling van een fors bedrag om van te kunnen leven aan iedere burger. Dat kan worden beschouwd als een universele negatieve inkomstenbelasting. Daarmee kan men op een simpele manier de ongebreidelde inkomensongelijkheid doen afnemen. De nivellering is relatief. De verschillen in geld blijven gehandhaafd.

Het UBI is vaak beschouwd als utopie. Het is echter in de huidige situatie niet verantwoord de invoering ervan nog langer uit te stellen!

Joop Böhm.
Amersfoort, 7 februari 2018.

Het bericht Met Nederland gaat het goed, met ons gaat het slecht verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen is een utopie of een fantasie.
Basisinkomen is een hype of een cult.
Basisinkomen betekent gratis geld en dat kan niet.
Basisinkomen een nieuw en nog onrijp idee.
Basisinkomen is anders verpakte sociale zekerheid.
Basisinkomen is onbetaalbaar of asociaal.

In het kader van het project basisinkomen van het NPI werk ik aan een verzameling bezwaren tegen het basisinkomen. Ik heb er circa 70 verzameld en gerubriceerd in 12 thema’s, zie  Bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan.

Iedereen wordt van harte uitgenodigd deze bezwaren aan te vullen, ook de toelichting daarbij en uiteraard de weerlegging of relativering.

Nu de elf  thema allemaal aan bod zijn geweest, blijken er ook bezwaren die niet echt in een categorie passen. Daarvoor bij deze het nieuwe thema Misvattingen. Bij enkele andere thema’s volgen nog aanvullingen.
Zie hieronder voor de tekst onder dit thema. Voor bijstellingen in de toekomst zie de tekst op de NPI-site.

Korte melding van de bezwaren:

• Basisinkomen is een utopie of een fantasie
• Basisinkomen is een hype of een cult
• Basisinkomen betekent gratis geld en dat kan niet
• Basisinkomen een nieuw en nog onrijp idee
• Basisinkomen is anders verpakte sociale zekerheid 
• Basisinkomen is onbetaalbaar of asociaal

Uitwerking

Basisinkomen is een utopie of een fantasie

Toelichting
Basisinkomen is een prachtig idee dat past in een ideale wereld zonder slechte mensen en met voldoende middelen om iedereen tevreden te stellen. Een fantastisch idee dat alleen in een utopie kan. Maar utopiën kunnen nu eenmaal niet!

Weerlegging
Een beproefde techniek om een idee af te schieten is het eerst flink groot te maken en daarna te zeggen dat dat natuurlijk nooit zal kunnen werken. Bijvoorbeeld door te stellen dat voor een echt goed basisinkomen in de huidige maatschappij iedereen minimaal € 2.000 netto per maand moet ontvangen, ook kinderen, gevangenen en iedereen die de grens passeert.
De oplossing is het idee tot realistische proporties terug te brengen en eventueel een stapsgewijze invoering te overwegen.

Basisinkomen is een hype of een cult

Toelichting
Basisinkomen is een idee dat nu leeft, maar het gaat wel weer over, bijvoorbeeld als de arbeidsmarkt weer aantrekt of als de overheid voor iedereen een basisbaan ter beschikking stelt.
ook is er slechts een kleine groep gekkies die er in gelooft.

Weerlegging
De belangstelling voor basisinkomen kent inderdaad conjunctuurgolven, maar het idee komt steeds weer terug en groeit sterk in kracht. Vooral ook omdat andere middelen om belangrijke maatschappelijke problemen zoals ongelijkheid, bestaanszekerheid, vernederende bureaucratie en gebrek aan vrijheid tot nu toe weinig succesvol zijn.
Dat het een hype is die dus wel weer overgaat, vindt geen grond in de geschiedenis. Bekende mensen die serieus gedacht hebben over basisinkomen zijn bijvoorbeeld Thomas More, Thomas Jefferson, Tom Paine, Richard Nixon, Milton Friedmann, Saar Berlage, Gerrit Zalm, Martin Luther King en Mark Zuckerberg.
Kortom, het idee is helemaal niet zo nieuw. De belangstelling ervoor ken ups en downs, op dit moment is er inderdaad spraken van een opgaande in in de interesse.
Voorstanders van basisinkomen tref je in uiteen lopende maatschappelijke en politieke stromingen aan, van arm tot rijk en van links tot rechts. Onder de voorstanders bestaan ook grote verschillen van mening over de manier waarop en het tempo waarin basisinkomen ingevoerd moet worden.
Als je de voorstanders al als groep zou kunnen zien, lijkt deze  in niets op een gesloten sekte en ook niet op een cult.

Basisinkomen betekent gratis geld en dat kan niet.

Toelichting
Inkomen krijgen zonder er iets voor hoeven te doen, dat kan niet en dat is niet eerlijk.

Weerlegging 1
Bestaanszekerheid kun je als een mensenrecht beschouwen en dan is een basisinkomen een uitstekend instrument daarvoor. Basisinkomen is dan een aandeel in wat de aarde en de inspanningen van de generaties voor ons opgebouwd hebben. Het gaat niet aan dat slechts te laten toe komen aan enkelen, de aarde is voor ons allen en de opbouw van onze gemeenschap komt door vele handen.
In praktijk handelen we daar ook naar. Anders moeten er heel wat bestaande inkomstenbronnen worden aangepakt: rendement op beleggingen, rente, schenkingen, erfenissen, winst op verkoop van bezittingen, AOW, uitkeringen, etc.
Werken is trouwens een relatief begrip. Heel wat betaalde arbeid heeft bij nader inzien geen of weinig toegevoegde waarde, zoals overbodige bureaucratie, nutteloze diensten, schadelijke producten.
Aan de andere kant is er heel wat arbeid met een hoge toegevoegde waarde waar niets voor wordt betaald, zoals mantelzorg, vrijwilligerswerk, opvoeden van kinderen.

Weerlegging 2
Dat gratis geld niet bestaat is onzin. Banken creëren en vernietigen geld aan de lopende band. De ECB pompt uit het niets maandelijks 80 miljard in de economie.
Waarom zouden we het financieel-economisch ontwerp niet een beetje kunnen aanpassen door de creatie van geld niet ten goede te laten komen aan enkelingen, maar aan iedereen?

Basisinkomen een nieuw en nog onrijp idee 

Toelichting
Basisinkomen een nieuw en nog ondoordacht idee. Er moet nog vel op gestudeerd worden.

Weerlegging
Het idee is nieuw nieuw, we vinden al eerst gedachten hierover bij Thomas More, 5 eeuwen geleden!
Over de voor- en nadelen wordt al decennia een gesproken in diverse landen en ook zij  op meerdere plaatsen in de wereld experimenten uitgevoerd die indicaties geven over de effecten van basisinkomen.
Al in 1985 heeft de WRR een uitgewerkt advies voor een partieel basisinkomen uitgebracht. In Canada Dauphin) is al in de jaren 70 op lokaal niveau een basisinkomen toegepast, en dat bleek redelijk te functioneren. In diverse ontwikkelingslanden is succesvol geëxperimenteerd met een basisinkomen. Zo onrijp is het dus niet.

Basisinkomen is anders verpakte sociale zekerheid 

Toelichting
We hebben al prachtige vangnetten in Nederland. Niemand hoeft van honger om te komen, voor iedereen wordt gezorgd. Waarom zouden we iets veranderen?

Weerlegging
Juist de verpakking is in dit geval belangrijk. De huidige sociale zekerheid kan worden gezien als een grote armoedeval, die het moeilijk maakt om zinvol werk te vinden. Niet alleen betaald werk is daardoor lastig te vinden, zelfs vrijwilligerswerk wordt door de huidige regels belemmerd. Met een basisinkomen zal het veel makkelijker worden om zinvol werk te gaan doen.

Maar basisinkomen is veel meer. Het is geen vangnet zoals de sociale zekerheid probeert te verschaffen, maar een stevige bodem van waaraf je kunt opereren als werknemer, ondernemer of vrijwilliger, zonder het risico dat aan je bestaanszekerheid wordt geknaagd als het even tegen zit. Dat geldt voor iedereen, niet alleen voor degenen die te maken hebben met het huidige stelsel van sociale zekerheid

Basisinkomen is onbetaalbaar of asociaal

Toelichting
Basisinkomen wordt ook gegeven aan degenen die nu niets krijgen. Het met ook zo hoog zijn dat alle bestaande voorzieningen kunnen vervallen zonder dat iemand er op achteruit gaat.
Dart kost heel veel en dat moet allemaal opgebracht worden door de degenen die betaald werk verrichten. De belasting zal dan torenhoog worden.

Weerlegging
In deze redenering zitten minstens drie misverstanden:

• een verstandige combinatie van een bescheiden basisinkomen en aanvullende voorzieningen voor een beperkte groep mensen kan niet
• basisinkomen kan alleen maar gefinancierd worden door de belasting op betaalde arbeid te verhogen. Andere vormen van belastinginning (of zelfs geldschepping) bestaan niet
• basisinkomen kost alleen maar geld. Er staan geen opbrengsten tegenover.

Zodra deze misverstanden onderkend zijn, kunnen we serieus met elkaar in gesprek over een compromis.

Uitleg

Dit is een onderdeel van een (project om te komen tot een) overzicht van bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan. Zie de hoofdpagina op de NPI-site.

Eerder verschenen op de VBI-site de volgende onderdelen:

• Bezwaren basisinkomen – 1: Waarden en mensbeeld ​ (5-3-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 2: Maatschappijvisie en ideologie (28-11-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 3: Economie (20-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 4: Arbeidsmarkt (5-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 5: Overheid en bureaucratie (14-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 6: Grenzen en migratie (27-12-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 7 : Het lost de echt belangrijke problemen niet op (12-4-2017)
• Bezwaren basisinkomen – 8: Belangen (4-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 9: Procedures en instituties (11-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 10: Amendering en modificering (18-1-2018)
• Bezwaren basisinkomen – 11: Uitvoering (30-1-2018)

Overzicht op deze site: https://basisinkomen.nl/bezwaren-basisinkomen-overzicht/

Reyer Brons, 8-2-2018

Het bericht Bezwaren basisinkomen – 0 : Misvattingen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Kan blockchain iets betekenen voor de invoering van basisinkomen? Deze vraag staat centraal in een nieuwe reeks artikelen op de website van de Vereniging Basisinkomen.

Op het economisch wereldforum in Davos speelden volgens een artikel in de NRC (26-1-2018, Radicale tijden vragen om radicale oplossingen in Davos) drie thema’s een hoofdrol, waaronder basisinkomen en blockchain.

Het plan is in een reeksje artikelen te plaatsen op deze website om te verkennen wat blockchain al dan niet kan betekenen voor het basisinkomen. Uiteraard moet een beetje uitgelegd worden wat blockchain eignelijk is, maar de berichten op onze website gaan vooral over de bruikbaarheid ervan voor het basisinkomen.

Terzijde, het derde thema op Davos betrof alternatieven voor het BBP, wat immers een imperfecte maatstaf is voor maatschappelijk welzijn.
Ook dat thema raakt uiteraard het basisinkomen. De gedeeltelijke loskoppeling van inkomen en betaalde arbeid die gepaard gaat met de invoering van basisinkomen maakt de noodzaak van een andere maatstaf. Interessant, maar niet het onderwerp van de komende reeks!

Nog een terzijde: het is ook premier Rutte opgevallen dat basisinkomen veel werd genoemd.
Hij vond er dit van:
„Het viel mij ook op dat het basisinkomen vaak op het programma staat. Maar ik ben ronduit tegen een basisinkomen. Het moet draaien om het bieden van gelijke kansen, en een vangnet. Maar de hoofdafspraak is wel dat iedereen voor zichzelf zorgt.”
Dit vraagt om weerwoord, maar ook niet binnen deze reeks (Zie bijvoorbeeld Afspraakje met Mark Rutte)

In deze reeks zal ook aandacht besteed worden aan bijeenkomsten over dit thema.
Dat is al van te voren gebeurd op 2-1-2018 door Hilde Latour (Robotisering en blockchain, banenverlies of kans om basisinkomen te financieren?), zodat dit bericht over deze artikelen reeks gelijk al het tweede in de serie is.
Hilde meldde dat er van 5-8 april 2018 in Groningen een Blockchain Hackathon zal zijn (grootste ter wereld), waar naar alle waarschijnlijkheid het idee zal worden uitgewerkt vanuit de “track” machine economy.
In februari gaat ons bestuurslid Hilde Latour tijdens de kick-off van deze Hackathon deelnemende teams informeren over het basisinkomen.
Het plan is ook op de ledenvergadering van de Vereniging Basisinkomen rond eind mei dit thema aan de orde te stellen.
Zeer waarschijnlijk gebeurt dat ook in augustus op het BIEN congres in Finland.

Als eerstvolgende thematische bijdrage staat een korte beschouwing gepland over wat blockchain  is, met verwijzingen voor degenen die er meer van willen weten.

Daarna komen in volgende berichten vragen aan de orde zoals:

• wat kun je er al dan niet van verwachten
• is het bruikbaar om (middelen voor) een Bi te genereren,
• is het geschikt om alternatief geld te genereren (BIC, basic income coin)
• zit er een ideologie achter of kun je daaruit kiezen?
• helpt het ons vooruit, of juist van de wal in de sloot?

De artikelen worden deels gevoed door discussie die gevoerd zijn in de zogenaamde Denktank van de VBi, waar belangstellenden aan deel kunnen nemen via deze link.
Als lezers van dit bericht denken een bijdrage aan deze reeks te kunnen leveren, meld dat via het contactformulier aan de redactie.

Reyer Brons, 6 februari 2018

Illustratie creatieve commons  Robots love money too by Tim Deering _ CC BY-NC 2.0

Het bericht Kan blockchain iets betekenen voor de invoering van basisinkomen? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

“Een basisinkomen voor iedereen zou in de toekomst wel eens de oplossing kunnen zijn om jongeren ook in Fryslân toekomst te bieden”, dat vindt Brigitta Scheepsma, lijsttrekker voor GroenLinks in Tytsjerksteradiel. Deze week kwamen van het Fries Sociaal Planburo (FSP) alarmerende berichten over het toekomstperspectief van jongeren in de eigen provincie. Dat perspectief ontbreekt zelfs feitelijk voor jongeren met een MBO-opleiding op niveau 1 en 2, omdat er amper werk voor hen zal zijn, voorspelt het FSP.

De problematiek werd aangekaart in het radio-programma Buro de Vries, waarin Scheepsma een basisinkomen noemde als oplossing op termijn. Otto van der Galiën van Lijst 058 in Leeuwarden, maar ook stagecoördinator bij ROC Friese Poort, was ook somber en wijst het idee van een basisinkomen niet direct van de hand.

Redactie, 5-2-2017

Het bericht Basisynkommen kin Fryske jongeren perspektyf biede verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Dit is de achttiende aflevering van de feuilleton Brieven aan een Paralleluniversum van de Duitse schrijfster Petra Keup. De eerste verscheen op 8 oktober 2017. Sindsdien publiceer ik iedere zondagochtend een hoofdstuk uit deze roman. De brieven zijn geschreven door Maximiliane Wonder-Licht, een ‘klant’, en gericht aan Valentin Graumann, de directeur van een instantie, die ‘Hartz-IV’, zeg maar de Duitse sociale bijstand, uitkeert.

Betreft: “Oh,”
– volledig terneergeslagen

O, jij beste Valentijn,

Alles is weg …, dacht ik, toch accepteer ik je excuses. Ik dank je, dat je je voor mij hebt ingezet, dat je zogezegd uit de hogere sferen van je Dienst bent afgedaald naar de lagere regionen waar het handwerk, het verwerken van de aanvragen, wordt gedaan. Alleen om mij te helpen.

Ja, zo is mijn vrijheid waarachtig voor jou nog duur geworden. In plaats van de oorspronkelijke € 438,52 per maand, kost zij je nu 807,82 euro.
Waag het dus nooit weer om “klant” tegen mij te zeggen, want tenslotte heb ik je een prijsstijging van 46% afgepingeld. Kennelijk ben ik in de wieg gelegd voor een baan in het bedrijfsleven.

Je schrijft mij in je brief, waarin je je excuses aanbiedt, dat het je gekwetst heeft, dat ik je zie als een sloddervos in een chaotische tent. Geloof me, het was niet kwaad bedoeld. In den beginne heerste er, naar men zegt, ook chaos, maar na de oerknal, ontstond de aarde waarop wij beiden nu leven. Beschouw het daarom als een blijk van waardering voor je kwaliteiten.

Ook wil ik niet dat je geraakt wordt. Wordt iemand getroffen, bijvoorbeeld door een kogel uit een pistool, dan is hij dood, wordt hij geraakt door woorden, dan is zijn ijdelheid gekwetst. Beide brengen niemand verder. Nee, Valentijn, ik wil juist dat je geraakt wordt. Daarom schrijf ik je deze brieven zo zonder mededogen. Want pas nadat iemand echt getroffen is, huilt zijn hart en is hij bereid iets te veranderen. Dat is zogezegd een universele wet, dat geldt dus ook voor ambtenaren. Door deze regel kon ooit een Saulus tot een Paulus worden.^[1]

Valentijn, omdat het toeval zich bij het indienen van mijn aanvraag als enige betrouwbare vriend heeft bewezen, heeft het mij een “bom” voor jou in handen gespeeld. Daarmee vergeleken zijn alle terroristen van deze wereld koorknapen.

Nu weent mijn hart en ik heb de grootste compassie met je. Valentijn, wij tweeën zitten nu in hetzelfde schuitje, omdat we niet behoren tot de generatie, die ik dadelijk aan je zal voorstellen en dat is op de één of andere manier niet grappig.

Sta mij toe uit deze literaire “bom” te citeren:

Want de Generatie Dom vormt op het werk een gevaar voor zichzelf en voor anderen. Bij het zien van de tsunami aan hersenlozen, die op ons afkomt, krijgen de mensen, die ons eigenlijk een baan zouden moeten geven, bij voorbaat koudwatervrees: in een recente studie waarschuwt het Institut der deutschen Wirtschaft voor ‘het gebrek aan vorming en de algemene zwakte van het menselijk kapitaal’, dat Duitsland voor ernstige problemen zal stellen.^[2] [3]

In dit onderzoek komt dan ook het potentieel van een aardappelrepubliek, het gebrek aan scholing en de hete adem van het bedrijfsleven samen.

Uit: “Handbuch Total Factor Governance”

De waardigheid van de mens is … menselijk kapitaal en dan ook nog zwak en dom? Nou ja, concernmanagers brengen het er niet beter af, tenminste wat betreft stompzinnigheid en een tekort aan menselijkheid. Daarmee is ook hun waardigheid verloren, alleen beseffen zij het niet, omdat ze dollartekens in de ogen hebben. Stel je eens voor, dat ik tegen je zou zeggen: “Hé Valentijn, jij zwak menselijk kapitaal!” Wat denk je, zou je kans maken een aanklacht wegens smaad te winnen? Praat je zo over mensen als je hen respecteert?

Het geglobaliseerde bedrijfsleven waardeert zijn werknemers niet en dat leidt tot flinke problemen en ARGE Jobcenters.

Valentijn, nu weet ik hoe moeilijk het voor je moet zijn je dagelijks brood te verdienen. Dat jij je daarnaast dan ook nog bekommert om zo’n ‘veeleisende klant’ zoals ik, siert je mateloos. Neem daarom dit boek Generatie Dom. Hoe stom zijn wij eigenlijk? aan als een geschenk van mij.

Of je het nu als een eenvoudige omkoping van directeur Valentijn Graumann wil zien, zodat deze mij in de toekomst ook nog ter wille zal zijn, of als donatie voor de huisbibliotheek van je ARGE-dienst, of misschien als een geschenk voor de mens, die Valentijn Graumann elders is – het is jouw keuze. Lees het boek en je zult het met mij eens zijn:

Jij en ik hebben maar één kans – laten we hem goed gebruiken!

Zij groet je met een droevig hart,
Maximiliane Wonder-Licht

Een overzicht van alle gepubliceerde hoofdstukken is hier te vinden.
Vertaling: Florie Barnhoorn

Wordt vervolgd op zondag 11 februari 2018

^{1. Paulus was één van de vroege leiders van de christelijke kerk. In het Nieuwe Testament van de Bijbel, in het boek Handelingen (9: 1-31), wordt het verhaal over de bekering van Saulus-Paulus verteld. Wanneer Paulus op weg is naar Damascus om de christenen die daarheen gevlucht zijn gevangen te nemen en te doden, verschijnt Jezus in een visioen aan hem, waarop Paulus tot inkeer komt en zich bekeert tot het christendom. Velen menen dat Paulus voor zijn bekering Saulus heette.}

^{2. Generation Doof. Wie blöd sind wir eigentlich? [Generatie Dom. Hoe stom zijn wij eigenlijk?] is een boek geschreven door Stefan Bonner en Anne Weiss. Op ironiserende wijze nemen de schrijvers hun leeftijdgenoten onder de loep. Zij behoren tot een generatie die zichzelf niet serieus neemt, maar door anderen wel altijd kritisch bekeken wordt (in 2008 verschenen bij Verlagsgruppe Lübbe GmbH & Co. KG, Bergisch Gladbach.) Het citaat is te vinden op bladzijde 104.}

^{3. Institut der deutschen Wirtschaft (IW; Instituut voor het Duitse Bedrijfsleven te Keulen).}

Het bericht Brieven aan een Paralleluniversum 18. “Oh, volledig terneergeslagen!” verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Het kenmerkende verschil tussen basisbaan en basisinkomen is de vrijheid en niet de dwang van de overheid, die het werken van mensen begeleid. Mensen willen vanuit zichzelf werken. Niet alleen de markt en haar vazallen maken uit of mensen werken, dat maken ze zelf uit.

Laatst reageerde wethouder Vliegenthart van Werk, Participatie en Inkomen heel ad rem, toen ik me voorstelde met de opmerking dat ik me de laatste tijd veel met basisinkomen bezighield, dat hij meer zag in de basisbaan.
Dat is natuurlijk een sympathiek idee. Iedereen wil werken, dus moet er voor iedereen een basisbaan zijn. Als voorstanders van basisinkomen als onrealistisch worden gezien, wat te denken van een voorstander van een basisbaan.

Vier jaar had de wethouder de tijd om zijn denkbeelden van basisbanen, garantiebanen of Melkertbanen te realiseren. Ik denk dat hij daarbij tegen problemen opgelopen is. Het eerste probleem is dat men niet wil betalen, men wil niet dat mensen werken omdat dat geld kost. Daarom zet de gemeente ook in op vrijwilligerswerk.
Vrijwilligerswerk vindt de gemeente zo belangrijk dat ze er mensen voor laat ontslaan door subsidies te verminderen. Weer meer werk voor een vrijwilliger, weer geld gespaard voor de belastingbetaler (waarschijnlijk), weer iemand zonder werk (geen belastingopbrengst meer) en klinkklare verdringing. Verdringing is een werkende eruit en een verplichte vrijwilliger erin. Keurig volgens de Participatiewet, productie van werklozen.
Een ander element is dat voor basisbanen ook de dwang blijft bestaan. Dwang is ook banen. Banen voor klantmanagers, beoordelaars, controleurs, beleidsontwikkelaars, kosten baten analisten, beleidsbeoordelaars, etc. etc.
Ze hebben net een Congres gehouden na een onderzoek voor de wethouder, in De Nieuwe Liefde. Bijstand met zachte dwang, een nieuw business model, zou ik zeggen. Wij van WC-eend adviseren …

Er zijn drie onbeheersbare kostenposten aan de basisbaan, eerst de relevante werkplekken, vervolgens de controle op de uitvoering en invulling, en tenslotte de loonkosten die minimaal het minimumloon bedragen. De onuitgesproken wens is natuurlijk dat de economie aantrekt en die basisbaan zal laten omwisselen voor een echte baan.

Basisinkomen is een betekenisvol basisbedrag, in geld, dat regelmatig komt, om vrij te besteden, voor iedereen in een gebied, en dat aan het individu wordt gegeven. Het is niet alleen voor de armen, niet voor een selecte groep, en niet voorwaardelijk. Dit is heel iets anders.
Om te beginnen, er is geen controle nodig. Alle mensen die geregistreerd staan krijgen het.
De hele opsomming van mensen wier baan het is mensen aan het werk te houden met werk zoeken, kunnen nu iets anders (iets nuttigs?) gaan doen.
Uitgangspunt is dat mensen willen werken, iets nuttigs doen voor zichzelf, hun naasten of hun omgeving.
Sommigen zullen zich ontwikkelen tot buurtvrijwilligers, anderen hebben vaardigheden die hen tot ondernemer maken. Werkgevers hebben altijd nog de mogelijkheid mensen naar hun onderneming te halen die zin hebben om voor een ander te werken en bij te dragen aan de meerwaardeproductie van een organisatie die groter is dan zij zelf. Er zijn natuurlijk ook mensen die eindelijk piano of viool gaan leren spelen.

Het kenmerkende verschil tussen basisbaan en basisinkomen is de vrijheid en niet de dwang van de overheid, die het werken van mensen begeleid. Mensen willen vanuit zichzelf werken. Niet alleen de markt en haar vazallen maken uit of mensen werken, dat maken ze zelf uit.Als de economie aantrekt, bijvoorbeeld door de toegenomen consumptie als gevolg van het basisinkomen voor iedereen, door toegenomen ondernemingsgeest en inventiviteit van de mensen die zich veilig weten doordat ze op een basisinkomen kunnen rekenen, zullen ook bij een basisinkomen steeds meer mensen voor betaalde arbeid kiezen. Maar de keus zal gemaakt worden op hun voorwaarden, naar hun mogelijkheden. Dat hoort bij een vrije markt.

Dat zou kunnen betekenen dat voor werk betaald moet worden wat het waard is, en niet wat het volgens de elite geldende tarief is, dat hoort bij een vrije markteconomie. Duidelijk zal worden wat werk moet kosten om te voldoen aan wat er voor opgeofferd moet worden.

Johan Horeman, 31 januari 2018
illustratie pixabay

Zie ook:

• verslag van het Congres over de Zachte Hand van Erik Binsbergen
• opinieartikel in het dagblad Trouw van de hoogleraar Monique Kremer die het onderzoek daarvoor heeft uitgevoerd met als kop: “Geef mensen in bijstand serieuze steun en banen.”
• artikel ‘Liever basisbaan dan basisinkomen’ in Binnenlands Bestuur

Het bericht Basisbaan of basisinkomen, welke droom is realistisch? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Waarom hebben Nederlanders als gemeenschap zo’n moeite hebben met het invoeren van basisinkomen?
Het OBi heeft met waarden te maken waar ons limbische brein over gaat!
Ons limbische brein doet niet aan mitsen, maren, tenzij‘s. Het doet aan ja of nee, aan of uit, aanwezig of afwezig. Redelijk? Onredelijk!

Wij als mensen gaan prat op ons verstand. Uit ons verstand is de wetenschap ontsproten. Daar zijn we zo mogelijk nog trotser op. Zo trots dat we zijn gaan denken dat wetenschap al onze menselijke problemen op gaat lossen. Al onze onzekerheid en kwetsbaarheid trachten we te beschermen of is het verbergen achter meer meten, meer weten. Toch gaat dat uiteindelijk mensen geen redding bieden. Iets wat alleen te zeggen is als je als mens bereid bent om je gehele leven in ogenschouw te nemen. Wanneer je bereid bent om je eigen overtuigingen ter discussie te stellen. De moeilijkheid daarmee is, daar bestaat geen wetenschap voor, daar bestaat geen enkelvoudige oplossing. Daar bestaat alleen de oneindige hoeveelheid mogelijkheden die elk mens heeft in zijn of haar leven. Daar zit de keuze wel of geen OBi (Onvoorwaardelijk Basisinkomen) invoeren.

Mensen hebben een instrumenteel redelijk deel in hun denken. Ook wel de linker hersenhelft genoemd. Karakteristiek van dat denken is dat het dol is op cijfertjes, weetjes, vergelijkingen, vergelijken, meten, puzzelen, lijnen, volgorde, orde in het algemeen.
Mensen hebben ook een associatief deel van hun denken. Ook wel de rechter hersenhelft genoemd. Dat deel van ons denken wat rond fladdert als een vlinder. Het is het deel van ons denken dat eigenlijk gewoon alle indrukken opneemt en dat heerlijk vindt. Het deel wat de speculaas die je ruikt bij je huidige kopje koffie waarvan dat deel van je brein al besloten had dat dit wat slappe koffie is naar jouw smaak je een beeld voorschotelt van je oma die dood is en waar we toch samen wel een mooie begrafenis voor hebben gehad waarin alleen de bloemen tegenvielen voor dat geld notabene zoals tante Sjaan — wat een smaak in kleding en parfum, wat een walm gaf ze af, veel te veel opgedaan natuurlijk, heeft dat mens toch — ook al opmerkte maar ja, die is wel erg op de penning dat ze altijd bewaarde in haar geliefde koekdoos, zo’n mooie blikken met van dat reliëf in het blik gemaakt en dan geschilderd maar die was al versleten na al die jaren.
Dat deel van je denken dus.

Naast dit instrumenteel redelijke en associatieve denken hebben we nog meer denken. Dat is denken wat wij over het algemeen afdoen als intuïtie, onderbuikgevoel of hoe het ook genoemd wordt. Het is waardeloos en ook weer niet. Echte ondernemers, onderzoekers, avonturiers gaan altijd op dat denken af. Althans, dat zeggen ze of wordt gezegd.
We weten eigenlijk slecht wat we met dat denken aan moeten. Technisch hebben we daar natuurlijk namen voor bedacht. Ons instrumenteel redelijke denken en associatieve denken is ons celebrale denken. De hoogste denkfunctie die we hebben kunnen ontdekken bij onszelf. Hoog is goed zijn wij van onszelf gaan geloven. Vandaar dat wij het meeste waarde aan het celebrale denken hechten. Ons zoogdier brein en reptielen brein zijn echter twee breinen die duidelijk aanwijsbaar zijn. Het zijn echter ‘lagere’ breinen. Minder waard dus. Vanzelfsprekend. Het samenstel van het zoogdier denken en het reptielen denken is ons limbische denken.
In meer recente jaren hebben we meer aandacht voor dit denken en deze breinen. Vooral omdat psychologische oorlogsvoering en reclame het meeste profijt hebben van het beïnvloeden van dat denken. Het denken wat zonder woorden is. Het denken en de breinen die voor de vitale lichaamsfuncties en het functioneren daarvan essentieel is. Het denken wat geen mitsen en maren kent. Je haalt adem of niet. Je hart klopt of niet. Je bent heel of niet. Je integriteit bestaat of niet. Respect is aanwezig of het ontbreekt. Geen ja maar, mits, tenzij, met uitzondering van. Aan of uit. Binair in feite. We kopen dat wasmiddel, die auto, die jurk, die schoenen, dat huis, … of niet. Alle wasmiddelen zijn in essentie uitruilbaar. Net als auto’s, jurken, cosmetica, schoenen, enzovoort.
Met dat je het leest ga je al steigeren. Want dat is wat je geleerd is, wat jouw celebrale brein is ingeprent. Jouw auto, schoenen, enzovoort heb je bij je volle verstand gekocht. Het zijn uitingen van jouw rationele gedrag en van jouw smaak. Toch?!

Wat heeft dit hele verhaal over onze breinen en niveaus van breinen nu te maken met het OBi? Alles of niets. Wat het is, is afhankelijk hoe je wilt kijken. Voor mij, nu in dit artikel, heeft het verhaal over onze breinen alles met het OBi te maken. Het geeft namelijk wat mij betreft een inzicht in de reden waarom Nederlanders als gemeenschap zo’n moeite hebben met het invoeren van het OBi. Het is iets wat mij als voorstander van het OBi bezig houdt.
Waarom? Gewoon nieuwsgierigheid, fascinatie voor het menselijk besluiten. Ook omdat wat mij betreft het OBi morgen mag worden ingevoerd. Waarom? Mijn enige, echte antwoord daarop is: “Daarom!”
Deze redeneerwijze ken je vast nog wel. Je bent ook nog bekend met de machtsvariant van deze redeneerwijze: “Omdat ik het zeg!” Meestal door je ouders gebruikt in je jonge jaren. In je volwassen jaren neemt het vele andere vormen aan waarbij gedaan wordt of het jouw keuze is om te buigen of je integriteit te handhaven. Meestal laten we over onze integriteit lopen aangezien ons dat vanaf kinds af aan zo ingepeperd is. Recht zitten, armen over elkaar, stil zijn, doen wat je gezegd wordt. Met beloningen als je een hele dag dat volhield. Wat mij betreft is dit precies de kern van het probleem van alle discussies aangaande het OBi. Ze hebben de schijn van redelijkheid, wetenschappelijkheid, gedegen analyse en gewogen conclusies. Hoewel allemaal met de beste intenties en op basis van veel werk gedaan, uiteindelijk allemaal franje.
Het OBi heeft namelijk met waarden te maken waar het limbische brein over gaat. De meest vooraanstaande waarden zijn vrijheid, gelijkheid en broederschap. In het verlengde daarvan liggen integriteit, openheid, helderheid, echtheid, verbondenheid, compassie. Allemaal binaire waarden. Ze bestaan wel, of ze ontbreken. Hoe we het ook wenden of keren, ons limbisch systeem heeft gewoon gelijk. Gelijk wanneer het ‘zegt’ dat over het algemeen genomen alle genoemde waarden ontbreken in onze huidige Nederlandse maatschappij. Een volledig onredelijk besluit. Net zo onredelijk als onontkoombaar. Want niemands limbische brein doet aan mitsen, maren, tenzij‘s. Het doet aan ja of nee, aan of uit, aanwezig of afwezig. Redelijk? Onredelijk.

Geert-Jan van der Wolff, 1 februari 2018

Het bericht Waarom de invoering van het Basisinkomen een onredelijk besluit is. verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.