Deltaplan van Sadet Karabulut of een Basisinkomen?

rotte-tomaatIn Tribune – Nieuwsblad van de SP – no.6, jaargang 52, mei 2016 bestaat Sadet Karabulut[0] het haar strijd tegen oprukkende armoede en voor meer echte banen te presenteren.
Deze strijd wordt o.a. opgehangen aan het feit dat steeds meer mensen door de toenemende armoede en schuldproblemen niet in staat zijn hun eigen risico te betalen. Eerst wil zij de armoede zichtbaar maken door de wijken in te gaan op zoek naar de verhalen achter de armoede.

Zij wijst op aanslag op het budget van de minima door – nogmaals – het hoge eigen risico, de alsmaar stijgende huren, de kostendelersnorm, het AOW-gat, de categoriale bijstand, de alleenstaande-ouderenkorting, die allen “een groeiende groep in de ellende storten”.
Als tegenmaatregelen oppert zij o.a. verhoging van het sociaal minimum, een dikke streep door de mantelzorgkorting en een sterke verbetering van de schuldhulpverlening. Ook een versoepeling van bepaalde regels, zoals bijvoorbeeld het wat mogen bijverdienen door bijstandsmoeders. (“Maar slechts in beperkte mate” wordt daar direct aan toegevoegd.) Werken moet volgens haar lonend worden.

Armoede leidt tot sociale onrust en uitbuiting

Er is haast bij, want “zelfs onder werkenden lopen de schulden zo hoog op dat zij te arm zijn om rond te komen. De zorgverzekering, de huur, gas, licht en water, het wordt steeds lastiger om alle basisuitgaven te betalen”. “Armoede leidt tot sociale onrust en uitbuiting”. “Werkgelegenheid en een eerlijke verdeling van de welvaart zijn belangrijker dan ooit”.
“Laat Asscher nu hij zijn doelen niet haalt met zijn banenplan, investeren in vaste banen met minimaal een jaarcontract. Zoals bijvoorbeeld werk in de publieke sector, (musea, scholen, bibliotheken), klussen die van waarde zijn voor de samenleving”.
Verder ziet zij heil in het terugdraaien van de AOW-leeftijd of de mogelijkheid eerder te stoppen met werk en dat werk over te laten nemen door jongeren.

Bijna het verhaal dat een beginnend voorstander van een basisinkomen, zoals de Vereniging Basisinkomen, BIEN [5] en UBIE [6] dat voorstaan, zou kunnen houden: een gegarandeerd bedrag per tijdseenheid (bijvoorbeeld per maand); onvoorwaardelijk (dit wil zeggen: zonder verplichte tegenprestatie, sollicitatieplicht, toetsen op inkomsten, vermogen, samenstelling van huishoudens); voor iedereen, individueel en hoog genoeg om volwaardig aan de samenleving deel te kunnen nemen.[7]

Inderdaad: laten we bijvoorbeeld de AOW-leeftijd terugdraaien naar 18 jaar, zodat iedereen die ouder is zo’n basisinkomen ter hoogte van de AOW gaat ontvangen.

Inderdaad: er is haast bij. Armoede leidt tot sociale uitsluiting met alle gevolgen zoals minder mogelijkheden tot een goede verzorging van huis en haard, minder mogelijkheden tot volgen van een goede ontwikkeling, een verslechterende gezondheidstoestand, toenemende schaamte, isolement, afgunst, woede en criminaliteit tot gevolg. Individueel en sociaal leed en een gevaar voor de samenleving als geheel.

Inderdaad: Werkgelegenheid is even belangrijk als altijd. Wat voor werkgelegenheid echter? De werkgelegenheid die regenten je opleggen of de werkgelegenheid die je zelf kunt scheppen doordat je elke maand geld ter beschikking hebt om die mogelijk te maken? Een gelegenheid om je eigen impuls te volgen, of dit nu tot een creatieve activiteit leidt of tot een periode van bezinning al of niet door de inkomsten uit een parttime baan erbij ondersteund. Of mantelzorg, opvoeden, studeren. Noem maar op.

Inderdaad: Een eerlijke verdeling van de welvaart is belangrijker dan ooit nu zelfs machines/robots de banen en daarmee de mogelijkheid een inkomen te verwerven wegkapen. Dit wil zeggen nu bedrijven hun productieprocessen met behulp van machines zo optimaliseren, dat zij daar steeds minder mensen voor nodig hebben en zelf tegelijkertijd steeds meer verdienen. Daarnaast vraagt het langzamerhand archaïsch wordende recht van de sterkste aandacht voor het feit dat alle bodem – en andere natuurschatten aan ons allen toebehoren en de opbrengsten door het gebruik ervan evenredig met alle wereldburgers gedeeld zou moeten worden. Dit zelfde geldt voor de welvaart die mede door de inspanning van de voorouders van ons allemaal tot stand is gekomen.

Armoede hoeft niet meer in kaart te worden gebracht. Abonneer je op het nieuws van bijvoorbeeld “De Lange Mars”[1]  “Doorbraak”[2] en houd verder je oren en ogen open. Lees er de armoedesignalementen van het SCP en CBS [3] op na. Alles wat hier boven staat wordt daarin uitgespeld. We weten het allemaal. We weten ook dat we ons voor de gek houden met een eventueel herstel van de banenmarkt.

werklozen-wwJa, in de waan van de dag[4] proberen we elkaar zand in de ogen te strooien met kleine procentjes waarmee een en ander dan weer omhoog gaat dan weer omlaag of iets anders weer omlaag.

Op dezelfde dag kan je het bericht lezen dat de er “minder langdurig werklozen” zijn, terwijl de “daling onder 45-plussers veel minder sterk” is en dat de “werkgelegenheid iets afneemt”. Waardoor de daling van de werkeloosheid afneemt is niet duidelijk. Passeren meer ouderen de AOW leeftijdsgrens?

Waarop wachten, Sadet?
Bang dat de duur bevochten sociale zekerheid te grabbel wordt gegooid met net invoeren van een basisinkomen, zoals wij dat bedoelen?

Dat zal toch alleen gebeuren als alle uitkeringen overboord worden gegooid? Wat onze bedoeling overigens niet is. Wij zien in dat er uitkeringen moeten blijven – hoe je ze ook noemt – voor mensen met chronische ziekten of andere bijzondere noden, die zij in hun eentje ook niet met een basisinkomen kunnen dragen. Tot er voldoende echt voor mensen met alleen een basisinkomen betaalbare huurwoningen zijn zullen mensen die gedwongen “boven hun stand leven” huursubsidie moeten kunnen blijven krijgen.
Ben je bang dat het niet betaalbaar zal zijn?
Heb je voor het SP-voorstel om het sociale minimum te verhogen niet ook veel extra geld nodig?
Is het niet mogelijk door een fundamentele herziening van het belastingstelsel tot de financiering van een basisinkomen zoals wij het bedoelen te komen?

Wat zouden we er al niet mee en door mogelijk kunnen maken?

  1. Een effectieve bestrijding van de armoede
  2. Soelaas voor de sociale problemen waar we mee kampen
  3. Een fundamentele herziening van de lappendeken die het sociale zekerheidssysteem met haar ondoorzichtelijke regelgeving nu is
  4. Een fundamentele herziening van het belastingstelsel met een betere herverdeling van winst en welvaart
  5. Een tegenwicht tegen de tweedeling die er nu door het leenstelsel in het onderwijs dreigt te ontstaan waar in hetzelfde nummer van Tribune op wordt gewezen als waarin jouw artikel staat
  6. Werkgelegenheid voor iedereen op de manier die de mensen zelf kiezen of het nu loondienst betreft of niet, parttime of fulltime
  7. Meer ruimte voor vrijwilligerswerk van welke soort dan ook.

 

Dus waar is het wachten op?
Beginnen met de realisering van een basisinkomen zoals wij dit bedoelen kan nu!

Het bericht Deltaplan van Sadet Karabulut of een Basisinkomen? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Geplaatst in basisinkomen, obi.