Het is nauwelijks voorstelbaar, maar de Wereldbank gaat regeringen aanbevelen om het basisinkomen in te voeren. In een concept rapport wordt uitgebreid stilgestaan bij het basisinkomen. De Wereldbank beveelt aan om de extra kosten voor het basisinkomen te financieren via verhoging van de BTW en door CO2 belasting in te voeren of te verhogen.

World Bank Group President Jim Yong Kim at Washington College of Law

Komend najaar verschijnt het rapport World Development Report 2019: The Changing Nature of Work. Zie hier een link naar het al publiek gemaakte concept-rapport.
In het concept rapport met een omvang van 160 pagina’s, wordt uitgebreid stilgestaan bij het basisinkomen.

De argumentatie voor basisinkomen is niet dat automatisering en robotisering voor structurele massa werkloosheid zullen zorgen. Daar gaat zij lang en uitgebreid op in om dat idee te ontkrachten. Het zijn en blijven neoliberale economen. Maar wel omdat de huidige economie functioneert met  meer flexwerk en onzekere arbeidsverhoudingen.
In ontwikkelingslanden heeft het Bismarckse sociale systeem gebaseerd op bijdragen van werknemers en werkgevers nooit goed gefunctioneerd, omdat de informele sector altijd dominant is gebleven. Wereldwijd heeft meer dan de helft van de betaald actieven wereldwijd geen arbeidscontract.
Een  ander argument is dat mensen wel recht hebben op bijstand, maar dat vaak niet claimen. Ze citeren cijfers dat in de EU slechts 60 % van degenen, die hier  recht op hebben dit ook claimen. Een basisinkomen helpt hier natuurlijk.
Opvallend is dat de Wereldbank zich nauwelijks zorgen lijkt te maken over minder aanbod van mensen om betaald werk te zoeken. Ze citeren onderzoek dat het Alaska dividend slechts tot 1 % minder aanbod van arbeid leidt.

De experimenten in Finland, Canada en ons eigen land ( Utrecht) worden genoemd. Ook het feit dat in Mongolië ( 2010-2012)  en Iran ( 2011) twee respectievelijk één jaar een basisinkomen hebben gehad wordt vermeld. Maar deze regeringen betaalden dit basisinkomen uit de opbrengst van natuurlijke bronnen ( mineralen en olie). Omdat de prijs daarvan op de wereldmarkt heftig fluctueert is dat niet de beste methode om het basisinkomen te financieren.
De Wereldbank beveelt aan om de extra kosten voor het basisinkomen te financieren via verhoging van de BTW en door CO2 belasting in te voeren of te verhogen. Het gaat alleen om de extra kosten, want door een deel van de huidige sociale zekerheid en afschaffen van belastingvoordelen voor werkenden kan het basisinkomen al grotendeels worden gefinancierd.

Nadrukkelijk zet de Wereldbank ook op de agenda dat multinationals fatsoenlijk belasting moeten betalen, in plaats van hun winsten  weg te sluizen naar Bermuda eilanden, etc. Hierdoor kan de belastingopbrengst met 10 % stijgen.

Het is een links-liberaal rapport geworden. Ik kan het onze eigen Minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees ( D66) van harte aanbevelen. Hopelijk herinnert hij zich zijn eigen woorden, uitgesproken op het D66 verkiezingscongres ter verdediging van het aangenomen amendement: “Misschien is basisinkomen wel het sociale systeem voor de 21e eeuw. Nodig zijn onderzoeken en experimenten en een discussie in het nieuwe kabinet.”  Hé, dat komt goed uit, hij zit zelf in dat nieuwe Kabinet Rutte III.

Alexander de Roo, april 2018

Het bericht Doorbraak: Wereldbank beveelt basisinkomen aan verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.