Initiatiefnota Klein: sociale zekerheid met onvoorwaardelijk basisinkomen

Logo50PlusKlein PMS369+PMS307Den Haag, 26 januari 2016 – De arbeidsmarkt is zo veranderd, daar passen nieuwe concepten bij. Sluit dus niet langer de ogen voor het basisinkomen, betoogt Norbert Kleinvan de Vrijzinnige Partij.

Er komen steeds meer lokale regionale initiatieven voor vormen van een basisinkomen, maar dat is niet meer dan een regelarme bijstand. Het wordt tijd dat de landelijke politiek serieus naar het onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen gaat kijken”, zo stelt Klein.

Om deze reden heeft Norbert Klein vandaag een initiatietnota “Zeker Flexibel” naar de Tweede Kamer gestuurd om het basisinkomen op de agenda te zetten. Een basisinkomen is een vast (maand-)inkomen, dat de overheid aan iedere burger verstrekt of garandeert zonder daar voorwaarden bij te stellen. Norbert Klein gaat graag de open discussie aan met de Tweede Kamer en het kabinet hoe dit het beste vormgegeven kan worden.

Norbert Klein: “De economische crisis, de vele bezuinigingen die hierop volgden en de steeds verdergaande automatisering en robotisering zijn van grote invloed geweest op de arbeidsmarkt. Daarop zullen we met een antwoord moeten komen. Het basisinkomen biedt daarvoor een oplossingsrichting. Het grote voordeel van een basisinkomen is ook dat mensen hiermee meer mogelijkheden krijgen om zichzelf te ontplooien in de richting die zij zelf kiezen, een zeer belangrijk uitgangspunt voor vrijzinnige politiek.”

“Zeker Flexibel: over anders denken over werk en sociale zekerheid met een onvoorwaardelijk basisinkomen”

Hieronder een gedeelte, lees meer in de pdf Initiatiefnota-basisinkomen

5. Doelstelling: Basisinkomen

Om ervoor te zorgen dat iedereen kan meeprofiteren van de productiviteitsgroei en om tegemoet te komen aan de vraag vanuit de mensen naar meer flexibiliteit, zijn ingrijpende maatregelen nodig. Vereenvoudiging, evenwichtigheid, zekerheid en keuzevrijheid zijn daarbij de sleutelbegrippen. De mens kan alleen vrij zijn met een basiszekerheid voor een menswaardig bestaan. Dat is de fundament voor onze sociale grondrechten. Om te komen tot noodzakelijke vernieuwing van onze verzorgingsstaat moeten bestaande ingewikkelde sociale zekerheidsregelingen op de schop. Het basisinkomen is daarbij een oplossingsrichting. Een basisinkomen is een vast (maand-)inkomen, dat de overheid aan iedere burger verstrekt of garandeert zonder daaraan voorwaarden te stellen. Het heet ‘basisinkomen’, omdat het basaal genoeg is om van rond te komen. Wie een hoger inkomen wil, wordt gestimuleerd andere bronnen te verwerven, bijvoorbeeld door te gaan werken. Het principe van het basisinkomen sluit ook aan bij de sociale grondrecht dat in artikel 20 van de Nederlandse Grondwet is opgenomen.
De voordelen van een basisinkomen zijn ook op het gebied van de uitvoering een verbetering:
Minder bureaucratie, minder regels, minder controle en minder kosten.
Het sleutelwoord bij het basisinkomen is vrijheid. Het systeem zoals dat nu is, is gebaseerd op
onvrijheid, wantrouwen en controle. Deze initiatiefnota is een eerste stap naar deze transitie.

6. Voor wie is het basisinkomen?

Een basisinkomen is een vast (maand-)inkomen, dat de overheid aan iedereen in Nederland van 18 jaar of ouder verstrekt of garandeert. Voor kinderen zal de kinderbijslag, oftewel een kinderbasisinkomen, blijven bestaan.
Een uitgangspunt, voor het in aanmerking komen van een basisinkomen, is dat iemand meer dan 10 jaar woonachtig in Nederland moet zijn. Op deze manier wordt een eventuele aanzuigende werking voor migranten vanuit het buitenland voorkomen.

7. Financiële consequenties: is een basisinkomen betaalbaar?

Of een basisinkomen betaalbaar is, is nooit echt goed onderzocht en doorgerekend. Het CPB heeft het in 2006 wel eens geprobeerd.3 In dit onderzoek is uitgegaan van een basisinkomen van 550 euro per maand, voor iedereen vanaf 18 jaar (dit is de helft van het bestaansminimum in 2006). De netto kosten kwamen uit op 45 miljard euro. Om dit te bekostigen zou een belastingtarief van  53,5% nodig zijn. Dit hoge tarief zou volgens het CPB tot gevolg hebben dat de werkgelegenheid 4% zou dalen. De conclusie was daarom dat het niet efficiënt is om op deze manier het geld her te verdelen.

Een compleet beeld geeft het CPB in dit onderzoek echter niet. Vele maatschappelijke baten, positieve effecten, zijn in de rekensom namelijk niet meegenomen:

  • Positief effect op overheidsfinanciën. Wanneer mensen voor het overgrote deel ook betaald blijven werken, zoals verwacht, kost een basisinkomen niets: mensen betalen hun basisinkomen immers weer via de belastingen terug. Het is dus niet zo dat iedereen als gevolg van het basisinkomen er opeens netto een smak geld bij krijgt.
  • Positief effect ten aanzien van bureaucratisering.
    • Als een aantal sociale zekerheidsregelingen vervangen worden door een basisinkomen zal een groot deel van de uitvoeringskosten van de huidige sociale zekerheid kunnen verdwijnen. De huidige uitvoeringslaten van de SVB en het UWV zijn nu jaarlijks ongeveer 500 miljoen euro.
    • Allerlei kosten die de overheid maakt ter bevordering van banen vervallen. Denk hierbij aan banenplannen, sollicitatietrainingen etcetera; allemaal zaken die gefinancierd worden door de overheid.
  • Positief effect op de arbeidsdeelname. Werken wordt weer lonend. Bijverdiensten worden niet gekort zoals dat nu wel wordt gedaan in de Wet Werk en Bijstand.
  • Positief effect op ondernemerschap. Het zelf ondernemen wordt gestimuleerd, omdat er namelijk altijd een basisinkomen is om op terug te vallen. Risico nemen is daarmee aantrekkelijker, omdat de consequenties te overzien zijn als het onverhoopt mis gaat. Het basisinkomen kan dan gezien worden als een trampoline om hogerop te komen.
  • Positief effect op de woning markt. In de huidige sociale zekerheidsstaat wordt men financieel gestraft als men gaat samenwonen. Als dit niet meer het geval is, heeft dit wellicht ook effecten op de woningmarkt. Met het basisinkomen komen er woningen vrij, omdat het aantrekkelijker is om te gaan samenwonen. Nu woont men vaak gescheiden vanwege de voorwaarden voor een uitkering.
  • Positief effect op de gezondheid van mensen. In het experiment Mincome van de Canadese overheid in samenwerking met de regionale overheid werd in de stad Dauphin aan de inwoners een basisinkomen verstrekt tussen 1974 en 1979. Hieruit bleek onder andere dat mensen langer naar school gingen en gezonder waren.
    Concreet betekende het minder ziekenhuisbezoek, minder alcoholmisbruik, minder huiselijk geweld en minder druk op de GGZ. Mensen waren gezonder, omdat zij minder angst en stress in het leven ervaarden. Ook blijkt uit recent onderzoek van Princeton en Harvard blijkt als mensen minder financiële stress ervaren, zij meerdere IQ punten slimmer kunnen worden4. Puur omdat zij hun energie niet meer hoeven te gebruiken voor basale problemen.
  • Positief effect op participatie. Mensen kunnen meer kiezen voor vrijwilligerswerk, mantelzorg, opvoeden van kinderen, etcetera. Dit is werk dat een grote meerwaarde heeft voor de samenleving.
  • Positief effect op veiligheid. Doordat er altijd een terugvaloptie is in de vorm van een basisinkomen, hebben mensen minder redenen om te vervallen in criminaliteit of radicalisering.

Als deze positieve effecten worden meegenomen in een nieuw gedegen onderzoek naar
invoering van het basisinkomen, ontstaat het perspectief dat de balans positief zal doorslaan.
De overige financiële consequenties zijn op dit moment nog niet bekend.

Meer in de pdf Initiatiefnota-basisinkomen

https://www.fractieklein.nl/voor-iedereen-een-basisinkomen/

Norbert Klein is als onafhankelijk kamerlid actief voor deé Vrijzinnige Partij van Nederland. Deze staat voor een vrijzinnige politiek gericht op een vrije, evenwichtige en rechtvaardige samenleving. De  Vrijzinnige Partij heeft het ideaal dat iedereen die staat voor vrijheid van meningsuiting en zingeving dit ook politiek inhoud geeft. De partij is opgericht in november 2014. De Vijzinnige Partij is geregistreerd bij de Kiesraad en is door de Belastingdienst aangemerkt als ANBI.  https://www.vrijzinnigepartij.nl/

LogoVrijzinnigePartij_PMS369+PMS307

Het bericht Initiatiefnota Klein: sociale zekerheid met onvoorwaardelijk basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Geplaatst in basisinkomen, obi.