De operatie basisinkomen helpt veel problemen in ons land aan te pakken. Onze operatie zal de maatschappij een flinke ‘boost’ geven.
Het fundament van de operatie is dat iedere burger in een land recht op inkomen heeft, een basisinkomen zonder verplichting tot tegenprestatie en zonder beperkingen op andere inkomsten uit arbeid of vermogen.
Een basisinkomen stelt mensen in staat keuzes te maken.
In deze operatie tonen wij aan dat een bescheiden basisinkomen betaalbaar en politiek haalbaar is.

De operatie basisinkomen is een “maatschappij-chirurgische” ingreep die meer zekerheid biedt, solidariteit onder mensen versterkt, bureaucratische sanering betekent en arbeid ruimer definieert dan enkel betaald werken.

Er is veel aan de hand in ons land: veiligheid en zekerheid van burgers staan onder druk vanwege terrorisme, een ingrijpende financiële crisis nu weer afgewisseld door een economische opleving, bureaucratische wirwar van regels die burgers de weg doet kwijtraken in het huidige stelsel van sociale zekerheid, voortdurende structurele en verborgen werkeloosheid, vele zzp-ers, nutteloos solliciteren boven de 50 jaar, afname aantallen vaste arbeidscontracten, digitalisering en automatisering met  omvattende en deels onbekende gevolgen, steeds ouderwordende mensen, immigratieproblematiek, de kwetsbare duurzaamheid van ons milieu, ons hardnekkige consumentisme, de toenemende ongelijkheid in vermogens en inkomens met als gevolg zeer rijke mensen en forse groepen burgers die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen.
Natuurlijk, een onvolledig rijtje, maar breed genoeg om er mee aan de slag te gaan.
Ook onze nieuwe regering zal dat gaan doen en de politieke partijen die zich vandaag weer gereed maken voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar.

De operatie basisinkomen biedt hierbij een helpende hand. Wij claimen dat onze operatie de maatschappij een flinke ‘boost’ zal geven in de aanpak van dat onvolledige rijtje. Het fundament van de operatie is de stelling dat iedere burger in een land recht op inkomen heeft. Het gaat dus niet om steun, bijstand of uitkering, maar om het recht op inkomen, een basisinkomen. De idee van het basisinkomen is ons vertrekpunt. Iedere individuele volwassen burger  verdient van staatswege een basisinkomen zonder verplichting tot tegenprestatie en zonder beperkingen op andere inkomsten uit arbeid of vermogen.

Met de leeftijd van 18 jaar start het basisinkomen. Een basisinkomen stelt mensen in staat keuzes te maken: veel te werken, minder te werken, veel betaald te werken en in luxe leven of juist onbetaald en sober leven, weer te gaan studeren, (studie)reizen te maken, een ‘sabbatical’ op te nemen. Betaald en onbetaald werken, studeren komen op één lijn: de huisman/vrouw krijgt met het basisinkomen zijn/haar huidige onbetaalde arbeid uitbetaald, evenals de mantelverzorger, de vrijwilliger in de voetbalkantine en het buurthuis. Zij kunnen extra inkomen genereren door naast hun onbetaald werken en/of studeren ook betaald werk te zoeken.

In deze operatie tonen wij aan dat een bescheiden basisinkomen betaalbaar en politiek haalbaar is. Het basisinkomen wordt deels uitgekeerd via de belastingconstructie van de algemene heffingskorting, dus een korting op de belasting per individu even hoog als zijn/haar basisinkomen. Heeft iemand geen inkomen dan wordt het geheel (of een deel bij een laag inkomen) door de belastingdienst uitbetaald, zoals nu ook een huisman/vrouw een algemene heffingskorting van 75 euro per maand krijgt van de belastingdienst. Het basisinkomen is daarmee dus belastingvrij. Voor het overige blijft vooralsnog het huidige belastingregime op inkomen en vermogen in takt. Overigens, wij zijn zeker niet tegen verdere wijzigingen in belastingen ten gunste van een hoger basisinkomen en die een duurzamer milieu bevorderen en meer gelijkheid in vermogen. Sterker nog, in de toekomst zullen wij juist pleiten vóór een hoger basisinkomen.

Het andere deel van het basisinkomen is een door de gemeente (die daarvoor van de landelijke overheid geld krijgt) uit te keren woonbijdrage per zelfstandig woonadres. Door de woonbijdrage is het verschil tussen samenwonen of niet, veel minder problematisch dan nu en in andere modellen het geval is. Bovendien worden zo niet alleen mensen gecompenseerd die nu huurtoeslag hebben, maar ook mensen met een eigen huis met recht op hypotheekrenteaftrek, voor een deel.

De invoering van een basisinkomen (nieuwe algemene heffingskorting + woonbijdrage in onze “operatie”), maakt de weg vrij voor een grote bureaucratische schoonmaak. Allerlei uitkeringen, controles daarop, invullen en nakijken van formulieren, fraudegesprekken etc. etc. worden overbodig en kunnen worden geschrapt. Voor diegenen aan de onderkant van de samenleving komt energie vrij zich op een zelfstandig bestaan te richten. Experimenten met deze groepen mensen hebben meermalen laten zien dat het geven van ‘cash’ geld hen meer vooruit hielp dan welke bijstand ook. Met een basisinkomen leggen wij een fundament voor versterking van solidariteit in een samenleving en wordt nutteloze arbeid van ambtenaren om te controleren en uitkeringsfraude te voorkomen, voor zinniger werk ingeruild.

Vanwege het bescheiden basisinkomen zullen er burgers zijn die (tijdelijk) extra financiële hulp nodig hebben. Zij kunnen gebruik maken van bestaande regelingen als de recentelijk ingevoerde gemeenteregeling ‘individuele inkomenstoeslag’, de bijzondere bijstand of de Wet Maatschappelijke Ontwikkeling (WMO). Ook de schuldhulpverlening krijgt een plaats in dit pakket van goed en transparant op elkaar af te stemmen steunmaatregels.

Zoals bekend starten dit jaar nog in diverse gemeenten zgn. ‘regelluwe’ bijstandsexperimenten vanwege de Participatiewet. Deze experimenten, die in de verte aan het basisinkomen raken, doen niets af aan de noodzaak van onze operatie basisinkomen. Wij gaan er vanuit dat de resultaten van die experimenten die noodzaak enkel ondersteunen. De voorbereidingen voor de operatie basisinkomen moet  wat ons betreft daarom gewoon doorgaan.

Amsterdam, augustus 2017

Eric Binsbergen en Harry Ebbink, leden van de landelijke Vereniging Basisinkomen en het Basisteam Basisinkomen Amsterdam (BBA).
Zie voor informatie, achtergrondartikelen, nieuwtjes etc. ook de website van de landelijke Vereniging Basisinkomen en de Facebookpagina “Basisteam Basisinkomen Amsterdam“.

Bijlage: Financiële verantwoording.

Geplaatst door Reyer Brons, 24-9-2017

Het bericht Operatie Basisinkomen verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.