Studiedag bij 50Plus november 2017

studiedag-50plus
De voorzitter van de Vereniging Basisinkomen, Alexander de Roo, was vrijdag 10 november uitgenodigd door de Studiegroep Basisinkomen van 50Plus om een presentatie te geven over het basisinkomen.

Aanwezig waren onder andere Kamerlid Corrie van Brenk – van Barneveld (zij is vakbondsbestuurder geweest en was tot 2014 lid van de PvdA), Rob de Brouwer, voorzitter van de Studiegroep Basisinkomen, de partijvoorzitter Jan Zoetelief (een overtuigde voorstander van het basisinkomen), enkele fractiemedewerkers van 50Plus en leden van de studiegroep.

Er waren vijf gasten. Een dame van VNO-NCW en het MKB, die erg kritisch bleek, maar op eigen titel sprak. Iemand van het FNV, die ook erg sceptisch bleek, maar wel zei dat het FNV een paar jaar de tijd neemt om over het basisinkomen te discussiëren. Alexander kon haar verwijzen naar haar Engelse collega’s van de vakbond, die wel voor de invoering van een basisinkomen zijn. Egbert de Jongen, onderzoeker bij het CPB. Hij was twee jaar geleden te gast op een Algemene Vergadering van de vereniging en onlangs bij de bijeenkomst van het NPI in Nieuwspoort. Hij bleek weinig te weten van alle experimenten met het basisinkomen in Nederland en daarbuiten. Ook aanwezig was Harro Boven van de Jonge Democraten.

Egbert benadrukte dat het CPB alleen in opdracht van politieke partijen berekeningen uitvoert. Volgens Harro zou 50Plus opdracht moeten geven om het idee van de Vereniging Basisinkomen om iedereen 600 euro te geven, kinderen 300 € en een woontoeslag van 600 € door te rekenen. Dit basisinkomen zou niet gefinancierd moeten worden door de inkomstenbelasting te verhogen – dan krijg je gegarandeerd een slechte uitkomst in de CPB-modellen – maar door de vermogensheffing te verhogen. Met name door de grondslag van de heffing te verbreden, het huizenbezit eronder te laten vallen, de hypotheekrente af te schaffen en een aantal milieubelastingen te verhogen. De leden van de studiegroep reageerden enthousiast. Corrie Brenk, die het idee helemaal zag zitten, gaat het bespreken in de fractie van 50Plus.

Al met al vonden de leden van 50Plus de ideeën over het basisinkomen heel interessant en stonden zij er behoorlijk positief tegenover. Een zeer geslaagde bijeenkomst!

Een toevallige ontmoeting met prominent partijlid van D66, Lousewies van der Laan, een oud-collega van Alexander in het Europese Parlement, had ook nog een staartje. Zij en Harro van Boven, beiden voorstander van een basisinkomen, gaan bekijken hoe ze D66  ‘om’ kunnen krijgen.

Hieronder de samenvatting van Alexander’s presentatie:

Sheet 1. Studiedag Basisinkomen bij 50Plus, 10 november 2017

  • de sociale zekerheid is in 1944 uitgedacht. Men baseerde zich op de (mannelijke) kostverdiener, die na een opleiding vrijwel zijn hele werkzame leven bij één baas zou gaan werken. Mensen, die WW of AOW ontvingen waren uitzonderingen. Deze situatie is voltooid verleden tijd;
  • het sleutelwoord van onze tijd is individualisering: er zijn 2 miljoen flexwerkers; 1 miljoen ZZP’ers; 0,5 miljoen mensen in de WW; 0,5 miljoen krijgen bijstand; 5 miljoen met een vast contract en 3,5 miljoen AOW’ers + 0,4 miljoen werkende armen. Conclusie: het oude systeem werkt niet meer;
  • steeds meer mensen van minimum tot modaal zitten vast. (Meer) betaald werken loont niet. Een beginnende juf (éénverdiener, twee kinderen, huurhuis) met € 2315 bruto en € 100 loonstijging gaat er netto € 25 op achteruit … Een éénverdiener die van € 20.000 naar € 31.000 bruto gaat, houdt slechts € 500 netto over. 96 % valt weg … De oorzaak ligt bij de steeds meer inkomensafhankelijke regelingen: huurtoeslag (1975), zorgtoeslag (2006), kindgebonden budget (2009), heffingskorting/arbeidskorting (2014).

 

Sheet 2. Het basisinkomen is het sociale systeem voor de 21e eeuw: Vrijheid & Solidariteit

  • individueel, onvoorwaardelijk, regelmatig, vast bedrag om bescheiden van te leven;
  • geeft vrijheid om je eigen leven in te richten (scholing, vrijwilligerswerk, mantelzorg, betaald werk, wel of niet samenwonen);
  • de optie om slecht betaald werk te weigeren;
  • aantrekkelijk voor politiek rechts: eenvoudiger systeem, minder ambtenaren nodig;
  • aantrekkelijk voor politiek links: armoede wordt uitgebannen;
  • steun stijgt voor het idee: 20% in 1993, 40% in 2016 en nu 51% (Maurice de Hond);
  • groeiende belangstelling bij internationale instellingen: UNICEF, IMF, UNDP;
  • experimenten in Namibië (2x), India (2010-2012), Canada (3x), Finland, Nederland, Kenia, Schotland, VS, Alaska Dividend, Macau Dividend.

 

Sheet 3. Twee hoofdbezwaren tegen het basisinkomen:

  1. Mensen stoppen met werken
    • het experiment in Canada (MinCome, 1974-1979) liet zien dat 10% van de onderzoekspopulatie minder betaald werk ging doen: werkende jongeren studeerden langer en vrouwen met jonge kinderen gingen moederen;
    • in opdracht van de Vrijzinnige Partij berekende het CPB dat 5% van de mensen minder betaald werk zou gaan doen, indien zij een basisinkomen van € 800 zouden ontvangen (plus € 300 voor alleenstaanden). De CPB-modellen rekenen kleine baantjes niet mee, ook kunnen ze niet uitrekenen wat de maatschappij minder zou hoeven betalen aan gezondheidszorgkosten en aan minder ambtenaren;
    • de keerzijde: een lager arbeidsaanbod lokt hogere lonen uit … en dat is precies wat we nodig hebben!
  2. Het is onbetaalbaar
    • bij een basisinkomen van € 1.000 is ca 50 miljard aan extra inkomsten nodig: iedereen betaalt 50% aan inkomstenbelasting en de mensen met een topinkomen 60% (in dit scenario gaat een minimumloner er € 200 per maand op vooruit; een belangrijk punt voor het FNV);
    • een basisinkomen van € 1.250 voor een alleenstaande en € 1.900 voor samenwonenden (basisinkomen € 650, woontoeslag € 600, kinderen € 300) kost 40 miljard; kan via de inkomsten- of indirecte belastingen gefinancierd worden;
    • iedereen 50% inkomstenbelasting laten betalen (en topverdieners 60%) en alle toeslagen en aftrekposten afschaffen is veel eerlijker dan het huidige systeem;
    • je kan het allemaal narekenen met de nieuwe Rekentool van de Vereniging Basisinkomen, ga naar http://178.18.89.251:8085.

 

Sheet 4.

studiedag-50plus
studiedag-50plus

Overgenomen uit de Nieuwsbrief van 50Plus:

Rondetafelgesprek Basisinkomen
Een werkgroep van 50PLUS heeft zich de laatste maanden gebogen over de voors en tegens van het onvoorwaardelijk basisinkomen. De werkgroep – die naast uit Tweede Kamerleden ook bestaat uit leden van 50PLUS – heeft zich tijdens een eerste rondetafelgesprek onder meer laten informeren door deskundigen. Voor vrijdag 24 november staat een tweede rondetafelgesprek op het programma, waarbij iedereen aan de hand van de voorlopige bevindingen kan meepraten. Hebt u bijzondere interesse in het thema Basisinkomen, meld u dan aan voor dit rondetafelgesprek dat gehouden wordt in het gebouw van de Tweede Kamer in Den Haag. Aanvang 10.00 uur. Voor aanmelden: stuur voor 17 november een mailtje naar 50PLUS@tweedekamer.nl (o.v.v. Rondetafelgesprek Basisinkomen).

Den Haag, 10 november 2017

Het bericht Studiedag bij 50Plus november 2017 verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Geplaatst in basisinkomen, obi.