Basisinkomen is een geboorterecht, dat in de grondwet vastgelegd zou moeten worden. Als iedereen gelijk geboren wordt,  delen we ook gelijk in de bronnen van de natuur.

Dat stelde Ad Planken, toenmalig voorzitter van de VBi, in juni 2013 op een discussieforum van de FNV (zie Stelling FNV: Basisinkomen moet ingevoerd). Zijn tegenstander in dat forum dacht er anders over getuige uitspaken als Voor niks gaat de zon op; Moet je je voorstellen dat Rutte dat bovenop zijn salaris krijgt. Ik vind dat onrechtvaardig en Iedereen moet economisch zelfstandig zijn.

Die discussie is duidelijk nog niet ten einde. Recent verschenen een aantal stukken die de mening van Ad Planken ondersteunen.

Op deze website verscheen een bijdrage van Anne Berkheij Een basisinkomen: geen greep in de zak van een ander met een vervolg. Hoofdboodschap:
Een basisinkomen verdeelt de natuurlijke bronnen en ‘vrije’ technologieën. Dit gaat niet ten koste van arbeid gedaan door anderen. Iedereen wordt dus beloond voor zijn of haar eigen arbeid zonder dat hiervan afgenomen wordt van wat van anderen is.
Hij laat dat zien aan de hand van twee elkaar opvolgende groepen van twee bewoners van een eiland waar olie wordt gedolven.
Het woord geboorterecht neemt Anne niet in de mond, maar de boodschap is dezelfde!

Recent verscheen een helder en kort bericht op de website van de Basisinkomen Partij met als titel Basisinkomen als geboorterecht.
Het bericht start fraai:
Al bij je geboorte stond het basisinkomen voor je klaar. Moeder Aarde had het al voor je klaar staan. Met alles wat zij te bieden had en nog steeds heeft, van grondstoffen tot voeding….
Alles wat de Aarde biedt is van en voor iedereen. Iedereen heeft er gelijk recht op.
Zoals het een activistische partij betaamt wordt het strijdvaardig afgesloten:
Alles wat je achteraf aan rechten kreeg, zijn niets anders dan gunsten. Gunsten van hen die eerder alles al voor zichzelf geclaimd hebben. Geclaimd en daadwerkelijk genomen. Nu wordt het tijd – is het de tijd – om alles terug te claimen, sterker nog, alles terug te nemen. Het basisinkomen is daar een mooi begin van.

Heel andere kost over hetzelfde thema is een lange tekst van Jason Hickel: Basic income isn’t just a nice idea. It’s a birthright, vertaald en bewerkt door Christina Lambrecht: Het Basisinkomen is een geboorterecht!
De tekst start met het Handvest van het Bos, dat in 1217 in Engeland werd uitgegeven.
Dit korte maar krachtige document waarborgde de rechten van commoners op gemeenschappelijke grond, die zij zouden kunnen gebruiken voor landbouw, weiding, water en hout.
Het gaf officieel erkenning aan een recht dat overal door mensen al sinds lang was aangevoeld, namelijk dat niemand mocht worden onthouden van de middelen die nodig zijn om te bestaan.
Maar dit recht – het verblijfsrecht – werd brutaal aangevallen in de 15e eeuw, toen rijke adelijken voor hun eigen winst met het omheinen van gemeenschappelijk terreinen begonnen.
Met enkele stappen komt dan aan de orde welke consequenties de huidige automatisering heeft voor de bestaanszekerheid van mensen, vooral in de ontwikkelingslanden.

Hij komt dan bij het basisinkomen en constateert vervolgens dat critici daarvan altijd weer blijven hameren op het feit dat het basisinkomen onbetaalbaar is. Maar zodra we het zien als gekoppeld aan de commons, wordt dat probleem behandelbaar. In de Amerikaanse staat Alaska worden natuurlijke rijkdommen als een commons beschouwd, die collectief door de mensen worden bezeten, zodat elke inwoner een jaarlijks dividend ontvangt van de olie-inkomsten van de staat. Het Alaska model is populair en effectief, en academici hebben erop gewezen dat dezelfde aanpak kan worden toegepast op andere natuurlijke hulpbronnen, zoals bossen en visserij. Het zou zelfs op de lucht kunnen worden toegepast, met een koolstofbelasting waarvan de opbrengsten als dividend voor iedereen zouden worden verdeeld. Deze aanpak beschermt de commons bovendien tegen overmatig gebruik , waardoor onze planeet wat ruimte krijgt om te regenereren.

Na een korte beschouwing over politieke (on)wil en risico’s eindigt hij met:

We weten reeds uit bestaande experimenten dat een basisinkomen indrukwekkende resultaten kan opleveren, waardoor extreme armoede en ongelijkheid worden verminderd, de lokale economieën worden gestimuleerd en mensen worden bevrijd van de verplichting om in slavenachtige arbeidsvoorwaarden te werken, gewoon om te blijven leven. Als het ruimer wordt geïmplementeerd, kan het helpen om “bullshit jobs” te elimineren en onnodige productie te schrappen, waardoor de planeet ook weer wat op adem kan komen.
We zouden natuurlijk nog steeds werken, maar ons werk zou waarschijnlijk nuttiger en zinvoller zijn, terwijl slechte maar noodzakelijke banen, zoals het schoonmaken van de straten, meer zouden betalen om gewillige arbeiders aan te trekken, waardoor dit soort werk ook zou opgewaardeerd worden.
Maar misschien het allerbelangrijkst, een basisinkomen kan ons beperkte denken, dat nu zo diep in onze cultuur schijnt ingeworteld te zijn, weer openstellen en ons bevrijden van de eisen van de concurrentie en ons toelaten  om meer open en royale mensen te worden.
Als het universeel wordt uitgebreid over de grenzen heen, kan het helpen om een gevoel van solidariteit te creëren – dat zijn we allemaal “in dit” samen, en hebben we allemaal een gelijk recht op de planeet.
Het kan de angsten die ons Brexit en Trump gebracht hebben helpen vermindern en de wind uit de fascistische zeilen halen.
We zullen het nooit weten totdat we het proberen. We moeten het nu proberen, of kiezen we voor nog meer ellende in de  21ste eeuw?

Reyer Brons (redactie), 29 juni 2017

Het bericht Basisinkomen als geboorterecht verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Basisinkomen is een geboorterecht, dat in de grondwet vastgelegd zou moeten worden. Als iedereen gelijk geboren wordt,  delen we ook gelijk in de bronnen van de natuur.

Dat stelde Ad Planken, toenmalig voorzitter van de VBi, in juni 2013 op een discussieforum van de FNV (zie Stelling FNV: Basisinkomen moet ingevoerd). Zijn tegenstander in dat forum dacht er anders over getuige uitspaken als Voor niks gaat de zon op; Moet je je voorstellen dat Rutte dat bovenop zijn salaris krijgt. Ik vind dat onrechtvaardig en Iedereen moet economisch zelfstandig zijn.

Die discussie is duidelijk nog niet ten einde. Recent verschenen een aantal stukken die de mening van Ad Planken ondersteunen.

Op deze website verscheen een bijdrage van Anne Berkheij Een basisinkomen: geen greep in de zak van een ander met een vervolg. Hoofdboodschap:
Een basisinkomen verdeelt de natuurlijke bronnen en ‘vrije’ technologieën. Dit gaat niet ten koste van arbeid gedaan door anderen. Iedereen wordt dus beloond voor zijn of haar eigen arbeid zonder dat hiervan afgenomen wordt van wat van anderen is.
Hij laat dat zien aan de hand van twee elkaar opvolgende groepen van twee bewoners van een eiland waar olie wordt gedolven.
Het woord geboorterecht neemt Anne niet in de mond, maar de boodschap is dezelfde!

Recent verscheen een helder en kort bericht op de website van de Basisinkomen Partij met als titel Basisinkomen als geboorterecht.
Het bericht start fraai:
Al bij je geboorte stond het basisinkomen voor je klaar. Moeder Aarde had het al voor je klaar staan. Met alles wat zij te bieden had en nog steeds heeft, van grondstoffen tot voeding….
Alles wat de Aarde biedt is van en voor iedereen. Iedereen heeft er gelijk recht op.
Zoals het een activistische partij betaamt wordt het strijdvaardig afgesloten:
Alles wat je achteraf aan rechten kreeg, zijn niets anders dan gunsten. Gunsten van hen die eerder alles al voor zichzelf geclaimd hebben. Geclaimd en daadwerkelijk genomen. Nu wordt het tijd – is het de tijd – om alles terug te claimen, sterker nog, alles terug te nemen. Het basisinkomen is daar een mooi begin van.

Heel andere kost over hetzelfde thema is een lange tekst van Jason Hickel: Basic income isn’t just a nice idea. It’s a birthright, vertaald en bewerkt door Christina Lambrecht: Het Basisinkomen is een geboorterecht!
De tekst start met Handvest van het Bos, dat in 1217 in Engeland werd uitgegeven.
Dit korte maar krachtige document waarborgde de rechten van commoners op gemeenschappelijke grond, die zij zouden kunnen gebruiken voor landbouw, weiding, water en hout.
Het gaf officieel erkenning aan een recht dat overal door mensen al sinds lang was aangevoeld, namelijk dat niemand mocht worden onthouden van de middelen die nodig zijn om te bestaan.
Maar dit recht – het verblijfsrecht – werd brutaal aangevallen in de 15e eeuw, toen rijke adelijken voor hun eigen winst met het omheinen van gemeenschappelijk terreinen begonnen.
Met enkele stappen komt dan aan de orde welke consequenties de huidige automatisering heeft voor de bestaanszekerheid van mensen, vooral in de ontwikkelingslanden.

Hij komt dan bij het basisinkomen en constateert vervolgens dat critici daarvan altijd weer blijven hameren op het feit dat het basisinkomen onbetaalbaar is. Maar zodra we het zien als gekoppeld aan de commons, wordt dat probleem behandelbaar. In de Amerikaanse staat Alaska worden natuurlijke rijkdommen als een commons beschouwd, die collectief door de mensen worden bezeten, zodat elke inwoner een jaarlijks dividend ontvangt van de olie-inkomsten van de staat. Het Alaska model is populair en effectief, en academici hebben erop gewezen dat dezelfde aanpak kan worden toegepast op andere natuurlijke hulpbronnen, zoals bossen en visserij. Het zou zelfs op de lucht kunnen worden toegepast, met een koolstofbelasting waarvan de opbrengsten als dividend voor iedereen zouden worden verdeeld. Deze aanpak beschermt de commons bovendien tegen overmatig gebruik , waardoor onze planeet wat ruimte krijgt om te regenereren.

Na een korte beschouwing over politieke (on)wil en risico’s eindigt hij met:

We weten reeds uit bestaande experimenten dat een basisinkomen indrukwekkende resultaten kan opleveren, waardoor extreme armoede en ongelijkheid worden verminderd, de lokale economieën worden gestimuleerd en mensen worden bevrijd van de verplichting om in slavenachtige arbeidsvoorwaarden te werken, gewoon om te blijven leven. Als het ruimer wordt geïmplementeerd, kan het helpen om “bullshit jobs” te elimineren en onnodige productie te schrappen, waardoor de planeet ook weer wat op adem kan komen.
We zouden natuurlijk nog steeds werken, maar ons werk zou waarschijnlijk nuttiger en zinvoller zijn, terwijl slechte maar noodzakelijke banen, zoals het schoonmaken van de straten, meer zouden betalen om gewillige arbeiders aan te trekken, waardoor dit soort werk ook zou opgewaardeerd worden.
Maar misschien het allerbelangrijkst, een basisinkomen kan ons beperkte denken, dat nu zo diep in onze cultuur schijnt ingeworteld te zijn, weer openstellen en ons bevrijden van de eisen van de concurrentie en ons toelaten  om meer open en royale mensen te worden.
Als het universeel wordt uitgebreid over de grenzen heen, kan het helpen om een gevoel van solidariteit te creëren – dat zijn we allemaal “in dit” samen, en hebben we allemaal een gelijk recht op de planeet.
Het kan de angsten die ons Brexit en Trump gebracht hebben helpen vermindern en de wind uit de fascistische zeilen halen.
We zullen het nooit weten totdat we het proberen. We moeten het nu proberen, of kiezen we voor nog meer ellende in de  21ste eeuw?

Reyer Brons (redactie), 29 juni 2017

Het bericht Basisinkomen als geboorterecht verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Joop Böhm wil de besteedbare inkomens verbeteren door een UBI in te voeren, oftewel een Uitzonderlijke Belasting Ingreep, meer specifiek een Universeel Basisinkomen. Met rekenvoorbeelden.

Op 14 juni 2017 schreef Syp Wynia in Elsevier een opiniestuk met de titel: “Hogere lonen? Verlaag liever belasting op werk.” Hij merkt daarin op dat De Nederlandse Bank (DNB) al enkele jaren opvallende aandacht heeft voor de lonen en de koopkracht en dat DNB 4 jaar geleden al constateerde “dat de besteedbare inkomens van de Nederlanders al sinds de eeuwwisseling achterbleven bij de economische groei.”

Na een alleszins lezenswaardige uitleg komt hij tot de slotsom: “Het over de hele linie verbeteren van de besteedbare inkomens kan overigens prima, maar dan door de belastingen te verlagen. Daar is ook alle reden toe. De lastendruk op arbeid is al onmatig hoog en de kabinetten-Rutte hebben die lasten nog verder verhoogd, om met de opbrengst het gat in de schatkist te dichten. Nu de begrotingstekorten zijn omgeslagen in begrotingsoverschotten, is het de hoogste tijd die toch al zeer onfortuinlijke extra belasting op werk ijlings in te trekken.”

De vermaarde columnist heeft gelijk en ongelijk. Hij heeft gelijk wanneer hij het heeft over “het over de hele linie verbeteren van de besteedbare inkomens”, doch ongelijk wanneer hij daarbij slechts de zogenaamde werkenden op het oog heeft, degenen die betaald krijgen voor hun werk. We worden geacht te leven in een democratie. Daarin leven mensen die betaald werk verrichten, maar er zijn er ook die voor hun werk geen geldelijke vergoeding ontvangen. In mijn visie moeten we er daarom van uitgaan dat iedere burger compensatie krijgt voor het onzalige beleid dat velen van hen het water tot de lippen heeft doen stijgen. En dat kan prima!

Er zou een “Uitzonderlijke Belasting Ingreep” kunnen worden toegepast die ieders inkomsten (ook wanneer die 0 zijn!) negatief belast. Dat resulteert dan in een maandelijkse betaling van een gelijk bedrag aan iedere volwassen burger. Naast dit UBI kan de normale inkomstenbelasting worden gesteld op simpelweg 40%. Dat geeft meer gelijkheid bij eventuele belastingaftrek en bespaart de belastingdienst veel werk. Daarbij komt nog dat de vermaledijde toelagen dan kunnen worden afgeschaft. Maar dan moet het UBI-bedrag natuurlijk wel hoog genoeg zijn!

Om tegemoet te komen aan politieke partijen die het niet juist vinden wanneer grootverdieners ook van een UBI profiteren kan bovendien een extra belasting worden ingevoerd. Men zou bijvoorbeeld inkomsten boven een bepaald grens-inkomen (bijvoorbeeld modaal) extra met 30% kunnen belasten. Tot modaal zou men dan dus 40% over de inkomsten afdragen, daarboven wordt het 70%. Als het bruto inkomen dan tot €60.000 euro boven modaal is gestegen, zal het voordeel van een UBI ad €18.000 geheel teniet zijn gedaan.^[1]

Misschien werpt u tegen: Maar moet zo’n UBI nu zo op stel en sprong? Ja zeker, betoog ik dan. We moeten de unieke kans, die de huidige economische jubelstemming biedt, met beide handen aangrijpen:

• Het huidige toeslagenstelsel,^[2] waardoor iemand met 130% van het minimumloon wel bijna €1.700 per jaar minder(!) verdient dan een minimumloner, is niet te handhaven;
• Het huidige stelsel van sociale verzekeringswetten moet nodig op de schop;
• ZZP’ers krijgen met een UBI eindelijk een bodemvoorziening die hen voor armoede behoedt;
• Burgers uit minder welvarende kringen krijgen gelijkere kansen;
• Men krijgt de vrijheid om werk te zoeken dat men ambieert;
• Studenten beschikken over meer studiegeld en behoeven niet hun carrière met een studieschuld te beginnen;
• Mensen met financiële problemen krijgen gelegenheid hun leven op de rails te zetten en eventuele schulden af te lossen;
• Gestraften die de gevangenis verlaten hebben onmiddellijk weer geld beschikbaar waardoor de kans op recidive kleiner is;
• Misdaad uit geldnood zal trouwens veel minder vaak voorkomen waardoor politie en rechterlijke macht weer in rustiger vaarwater komen;
• Armoede bestaat dan niet langer en ook de effecten ervan op de samenleving behoren dan tot het verleden!

 
Beschouw dit lijstje niet als limitatief. De voordelen van een UBI zijn moeilijk te overschatten. Daarom stel ik voor dat de informateur bij de lijsttrekkers niet vraagt wie met elkaar een coalitie wil aangaan, maar wie bereid is daadkracht te tonen om tezamen met anderen een UBI op poten te zetten. Die stap is onomstotelijk de kern waar het beleid om zou moeten draaien. Het invoeren van een UBI is voor de overheid een zaak van fatsoen, van beschaving en het zou heel onverstandig zijn geen gebruik te maken van de gelegenheid die zich nu voordoet!

Amersfoort, 15 juni 2017
Joop Böhm.

Foto: Pixabay

^{1. Enkele rekenvoorbeelden:}

• Bij modaal (€37.000) betaalt men 40% (€14.800) en

  houdt dan over: €22.200 + €18.000 UBI = €40.200 = 108,64%

• Bij 1,5 x modaal (€55.500) betaalt men extra boven modaal 70% van €18.500 (€12.950) en

  houdt dan over: €22.200 + €5.550 + €18.000 UBI = €45.750 = 82,43%

• Bij 2 x modaal (€74.000) betaalt men (€14.800 + 2 x €12.950) en

  houdt dan over: €22.200 + €11.100 + €18.000 UBI = €51.300 = 69,32%

• Bij 3 x modaal (€111.000) betaalt men (€14.800 + €51.800) en

  houdt dan over: €22.200 + €22.200 + €18.000 UBI = €62.400 = 56,21%

Bij driemaal modaal houdt men dus nog 56,21% over van de €111.000 die men in dat jaar verdiende! Men betaalde dus slechts 43,79% belasting (alles meegerekend).↩

^{2. Zie dit artikel van Jan-Willem Navis en Albert Jan Swart in De Telegraaf van dinsdag 13 juni 2017.↩}

Het bericht Belasting verlagen tot onder nul! verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Joop Böhm wil de besteedbare inkomens verbeteren door een UBI in te voeren, oftewel een Uitzonderlijke Belasting Ingreep, meer specifiek een Universeel Basisinkomen. Met rekenvoorbeelden.
Op 14 juni 2017 schreef Syp Wynia in Elsevier een opiniestuk met de titel: “Hogere lonen? Verlaag liever belasting op werk.” Hij merkt daarin op dat De Nederlandse Bank (DNB) al enkele jaren opvallende aandacht heeft voor de lonen en de koopkracht en dat DNB 4 jaar geleden al constateerde “dat de besteedbare inkomens van de Nederlanders al sinds de eeuwwisseling achterbleven bij de economische groei.”

Na een alleszins lezenswaardige uitleg komt hij tot de slotsom: “Het over de hele linie verbeteren van de besteedbare inkomens kan overigens prima, maar dan door de belastingen te verlagen. Daar is ook alle reden toe. De lastendruk op arbeid is al onmatig hoog en de kabinetten-Rutte hebben die lasten nog verder verhoogd, om met de opbrengst het gat in de schatkist te dichten. Nu de begrotingstekorten zijn omgeslagen in begrotingsoverschotten, is het de hoogste tijd die toch al zeer onfortuinlijke extra belasting op werk ijlings in te trekken.”

De vermaarde columnist heeft gelijk en ongelijk. Hij heeft gelijk wanneer hij het heeft over “het over de hele linie verbeteren van de besteedbare inkomens”, doch ongelijk wanneer hij daarbij slechts de zogenaamde werkenden op het oog heeft, degenen die betaald krijgen voor hun werk. We worden geacht te leven in een democratie. Daarin leven mensen die betaald werk verrichten, maar er zijn er ook die voor hun werk geen geldelijke vergoeding ontvangen. In mijn visie moeten we er daarom van uitgaan dat iedere burger compensatie krijgt voor het onzalige beleid dat velen van hen het water tot de lippen heeft doen stijgen. En dat kan prima!

Er zou een “Uitzonderlijke Belasting Ingreep” kunnen worden toegepast die ieders inkomsten (ook wanneer die 0 zijn!) negatief belast. Dat resulteert dan in een maandelijkse betaling van een gelijk bedrag aan iedere volwassen burger. Naast dit UBI kan de normale inkomstenbelasting worden gesteld op simpelweg 40%. Dat geeft meer gelijkheid bij eventuele belastingaftrek en bespaart de belastingdienst veel werk. Daarbij komt nog dat de vermaledijde toelagen dan kunnen worden afgeschaft. Maar dan moet het UBI-bedrag natuurlijk wel hoog genoeg zijn!

Om tegemoet te komen aan politieke partijen die het niet juist vinden wanneer grootverdieners ook van een UBI profiteren kan bovendien een extra belasting worden ingevoerd. Men zou bijvoorbeeld inkomsten boven een bepaald grens-inkomen (bijvoorbeeld modaal) extra met 30% kunnen belasten. Tot modaal zou men dan dus 40% over de inkomsten afdragen, daarboven wordt het 70%. Als het bruto inkomen dan tot €60.000 euro boven modaal is gestegen, zal het voordeel van een UBI ad €18.000 geheel teniet zijn gedaan.^[1]

Misschien werpt u tegen: Maar moet zo’n UBI nu zo op stel en sprong? Ja zeker, betoog ik dan. We moeten de unieke kans, die de huidige economische jubelstemming biedt, met beide handen aangrijpen:

• Het huidige toeslagenstelsel, waardoor iemand met 130% van het minimumloon wel bijna €1.700 per jaar minder(!) verdient dan een minimumloner, is niet te handhaven;
• Het huidige stelsel van sociale verzekeringswetten moet nodig op de schop;
• ZZP’ers krijgen met een UBI eindelijk een bodemvoorziening die hen voor armoede behoedt;
• Burgers uit minder welvarende kringen krijgen gelijkere kansen;
• Men krijgt de vrijheid om werk te zoeken dat men ambieert;
• Studenten beschikken over meer studiegeld en behoeven niet hun carrière met een studieschuld te beginnen;
• Mensen met financiële problemen krijgen gelegenheid hun leven op de rails te zetten en eventuele schulden af te lossen;
• Gestraften die de gevangenis verlaten hebben onmiddellijk weer geld beschikbaar waardoor de kans op recidive kleiner is;
• Misdaad uit geldnood zal trouwens veel minder vaak voorkomen waardoor politie en rechterlijke macht weer in rustiger vaarwater komen;
• Armoede bestaat dan niet langer en ook de effecten ervan op de samenleving behoren dan tot het verleden!

 
Beschouw dit lijstje niet als limitatief. De voordelen van een UBI zijn moeilijk te overschatten. Daarom stel ik voor dat de informateur bij de lijsttrekkers niet vraagt wie met elkaar een coalitie wil aangaan, maar wie bereid is daadkracht te tonen om tezamen met anderen een UBI op poten te zetten. Die stap is onomstotelijk de kern waar het beleid om zou moeten draaien. Het invoeren van een UBI is voor de overheid een zaak van fatsoen, van beschaving en het zou heel onverstandig zijn geen gebruik te maken van de gelegenheid die zich nu voordoet!

Amersfoort, 15 juni 2017
Joop Böhm.

Foto: Pixabay

^{1. Enkele rekenvoorbeelden:}

• Bij modaal (€37.000) betaalt men 40% (€14.800) en

  houdt dan over: €22.200 + €18.000 UBI = €40.200 = 108,64%

• Bij 1,5 x modaal (€55.500) betaalt men extra boven modaal 70% van €18.500 (€12.950) en

  houdt dan over: €22.200 + €5.550 + €18.000 UBI = €45.750 = 82,34%

• Bij 2 x modaal (€74.000) betaalt men (€14.800 + 2 x €12.950) en

  houdt dan over: €22.200 + €11.100 + €18.000 UBI = €51.300 = 69,32%

• Bij 3 x modaal (€111.000) betaalt men (€14.800 + €51.800) en

  houdt dan over: €22.200 + €22.200 + €18.000 UBI = €62.400 = 56,21%

Bij driemaal modaal houdt men dus nog 56,21% over van de €111.000 die men in dat jaar verdiende! Men betaalde dus slechts 43,79% belasting (alles meegerekend).↩

Het bericht Belasting verlagen tot onder nul! verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Het Belgisch instituut Itinera heeft onder het mom van onafhankelijk onderzoek op zeer creatieve wijze vooroordelen tegen het basisinkomen verzameld en gepubliceerd in een dik rapport.
Tiitel: Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie
Roland Duchâtelet maakt er gehakt van.

1. Het basisinkomen in België is wél betaalbaar

Daarbij blijft de overheid net als nu de kosten van geneesmiddelen en andere zorgen op zich nemen, naast het basisinkomen.

In een eerste fase wordt het ‘cash-gedeelte’ van de uitkeringen van de sociale zekerheid, de ziekteverzekering en het OCMW – vandaag 73 miljard euro – vervangen door een
onvoorwaardelijk basisinkomen voor de hele bevolking plus een voorwaardelijk bijkomend inkomen voor gehandicapten, mensen die nu een hoger pensioen hebben enz.
Het onvoorwaardelijk basisinkomen is samengesteld als volgt: tot de leeftijd van 17 jaar 0ntvangt men 200 euro per maand; van 18 tot 25 jaar ontvangt men 550 euro; van 26 tot 65 jaar ontvangt men 750 euro en vanaf 65 jaar ontvangt men 1.300 euro per maand. Als men dit
vermenigvuldigt met het aantal per leeftijdsgroep komt dat op 94,5 miljard euro per jaar. De kost van het aanvullende ‘voorwaardelijk bijkomend inkomen’ wordt geschat op 14,5 miljard euro. Het “uitkerings”- gedeelte van de vernieuwde sociale zekerheid kost in totaal dus 109
miljard euro.

Op het ogenblik dat het basisinkomen wordt ingevoerd, verandert het inkomen uit arbeid van de werkenden helemaal niet. Bijvoorbeeld, iemand die nu 1.750 euro netto verdient, zal dan een loonbriefje krijgen waarop staat: basisinkomen 750 euro, inkomen uit werk: 1.000 euro. De werkenden krijgen in eerste instantie hun basisinkomen van de werkgever. Dat is ook zo voor zelfstandigen, die in die zin ‘zichzelf’ een basisinkomen betalen. Zo verandert er niets voor de werkenden, niets voor de werkgever en niets voor de overheid. De werkgevers betalen op die manier 41 miljard euro (4.560.000 werkenden x 12 maand x 750 euro = 41 miljard euro) aan basisinkomens van de totale kost van 109 miljard euro die eerder werd berekend.

Zo blijft er nog 68 miljard euro (109 – 41) te financieren, maar dat is minder dan de 73 miljard euro die de overheid nu reeds uitgeeft aan uitkeringen. Er is dus geen financieel probleem om een basisinkomen in te voeren. Er is zelfs ruimte om het basisinkomen voor kleine zelfstandigen te laten betalen door de overheid (in plaats van door henzelf). Dat kan
men zien als een individuele subsidie voor ondernemerschap.

In een tweede fase brengt de overheid-werkgever het uitbetalen van het basisinkomen aan haar werknemers onder in het budget ‘basinkomen’: de budgetten voor de tewerkstelling van overheidspersoneel verminderen daardoor met hetzelfde bedrag. Het is dus een ‘cosmetische
ingreep’: een verandering van budgetpost. Daar zit ook het onderwijs met zijn 400.000 werknemers in.
Deze methodiek kan men uitbreiden naar de zorg, waar er 500.000 actieven zijn en de subsidies ongeveer 4.000 euro per maand per werkende bedragen. Net zo voor de cultuursector, waar 60.000 mensen werken die gemiddeld voor 2.000 euro per maand per persoon gesubsidieerd worden.
In beide gevallen ligt de subsidie per werknemer hoger dan het basisinkomen van 750 euro, zodat men hier ook een deel van de subsidies kan verschuiven naar het budget ‘basisinkomen’.
De dynamiek die daardoor ontstaat is dat de overheid individuele mensen subsidieert (met een
basisinkomen), en in mindere mate dan nu organisaties subsidieert.

2. Wat is er gebeurd in het hoofd van de onderzoekers van Itinera?

Zij hebben van bovenstaande berekening geen gebruikt gemaakt, alhoewel ze in het boek van Nele Lijnen staat, dat zij als referentie citeren. Boek niet echt gelezen? Het wordt pas onrustwekkend als men vaststelt dat andere betaalbare voorstellen die ze wel in hun tekst
opnemen, ook worden geweerd, vermoedelijk omdat ze betaalbaar zijn en daarom niet in hun kraam passen. Om in een wijd verspreid persbericht België mede te delen dat het basisinkomen onbetaalbaar is, gebruiken ze twee eigen voorstellen (!) en dat van de piratenpartij (!!). Een veelzeggende cartoon (hieronder) in de aanhef van het persbericht
maakt duidelijk dat de verdedigers van het basisinkomen zo niet oplichters minstens idioten zijn. Niet iedereen weet dat de tech ondernemers van Silicon Valley er voor zijn, net zoals de
belangrijkste economisten in ons land: Geert Noels, Peter De Keyzer, Pascal Paepen, Véronique Goossens (Kanaal Z), Koen Schoors (UGent) om er enkele te noemen.
Prominenten zoals Bart Lodewijckx (unizo), Karel Van Eetvelt, Françoise Chombar (Melexis), Grete Remen (NVA), Jan Vercamst (ACLVB) en Noël Slangen steunen het ook.

Voorstanders zien in het basisinkomen de oplossing om onze welvaart te behouden nu robots en machines steeds meer het werk van mensen overnemen, geheel in de zin van de doelstelling van Itinera destijds: nadenken hoe we de toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen kunnen veiligstellen in de veranderende wereld.

De onderzoekers denken dat er steeds nieuwe jobs de oude vervangen. “Wanneer routinetaken gemakkelijker gebeuren, kan het takenpakket simpelweg veranderen. Geen jobdestructie, maar jobmutatie. Zo verdween bij de introductie van de bankautomaat in de jaren ’70 de
bankbediende niet”, schrijven ze. “Eerder in de geschiedenis had Karl Marx het einde voorspeld van de wevers aan de hand van het mechanisch weefgetouw. Het tegengestelde gebeurde” Dat is dus het wetenschappelijke niveau van deze Itinera-analyse. Als voorbeeld van nieuwe jobs citeren zij “de app-designer, de dronepiloot, de social media-expert & de
SEO-writer (dat zijn mensen die zorgen dat je website hoger komt in de google search, ik heb het ook even moeten opzoeken). Daar komen allicht enkele honderden jobs uit, maar nooit evenveel als de duizenden die verdwijnen in de retail, bijvoorbeeld.

Nog een mooie: “Een basisinkomen dat voor bepaalde jobs de loonkost dermate zou verhogen dat een robot economisch rendabel wordt” terwijl ze elders schrijven dat het basisinkomen een groot cadeau is voor de bedrijven: “een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde cadeaupolitiek voor bedrijven”. Ze hebben niet door dat ze zichzelf
tegenspreken.

En: “De vrijheid van het basisinkomen wordt betaald met de onvrij-heid van iedereen die bijdraagt aan de financiering ervan. “Productieve burgers worden dan ‘geëxploiteerd’ door vrijwillig onproductieve burgers”. De auteurs ontgaat dat de sociale zekerheid vandaag evenzeer door de “sterkere schouders” wordt betaald. Zij stellen met deze uitlating de wenselijkheid van de sociale zekerheid überhaupt in vraag, zonder het evenwel zelf te
beseffen.

Verdere citaten:
“Geen van de voorgaande voorstellen zou echter de nodige financiële middelen kunnen vinden, zonder aanzienlijke negatieve effecten op de economie en maatschappij”;
“Elk basisinkomen-voorstel, zelfs de sobere versies met lagere bedragen, kent een aanzienlijke financieringsbehoefte”;
“Het basisinkomen, en het inherente gebrek aan sociaal beleid op maat, introduceert een emmer met ronduit gigantische gaten”; “dat met een
basisinkomen het arbeidsaanbod in deze sector vermindert, zal eerder leiden tot ronduit desastreuse gevolgen”.

3. Bij de communicatie naar de pers laten de auteurs evenzeer hun hart spreken:

De titel is “Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie”, de
communicatie via Belga “Universeel basisinkomen is onhaalbaar, onbetaalbaar en
onwenselijk” De illustratie:

Enkele stukken tekst in de communicatie:

“een asociale manier om sociaal beleid te voeren”,
“Zelfs voor het laagste universeel basisinkomen betekent dat een meerkost van anderhalf keer
de vergrijzingkost”, aldus Ghiotto.
“Een heldere kijk op aangevoerde motiveringen van, en de beweerde evidentie voor, het universeel basisinkomen volstaat om het te diskwalificeren”.
“Een basisinkomen verkondigt hoop, maar teert op angst”;
“Cherry  picking van cijfers en anekdotes”
“verklaart ook waarom zoveel tech-goeroes het basisinkomen verkondigen. Hun lange termijn Silicon Valley business model draait dan op private baten (hun eigen omzet) en publieke kosten (het basisinkomen).”;
“Een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde
cadeaupolitiek voor bedrijven”;
“gebakken lucht”;
”De administratieve besparing is een (zelf)bedrog, de politiek economische realiteit zal het ideaal doen verglijden naar bureaucratie en complexiteit”;
“Georganiseerde (inkomens)ongelijkheid”:
“Een genderblinde werking van de vrije markt, maar het hoeft niet gezegd worden welke partner – nog meer dan vandaag – zal instaan voor deze zorg”;
“Een echt universeel basisinkomen is budgettair onbetaalbaar en sociaal onaanvaardbaar. Wat blijft er dan nog over? Wishful Thinking. Een Brave New World scenario”;
“De hele samenleving moet overstag voor een beperkte vooruitgang voor enkelen, en een voorspelbaar verlies voor velen”.

4. Conclusie

De “analyse” is een pamflet waarin de auteurs hun gevoelens van afkeer ventileren. Ze vinden met tegenzin toch iets positiefs: “Het is natuurlijk niet moeilijk om uitkeringsfraude te elimineren door iedereen een onvoorwaardelijk recht op uitkering te geven…” Het basisinkomen maakt inderdaad een einde aan de sociale fraude (die een groeiende kanker is
voor de sociale cohesie in onze maatschappij).

De reden voor de afkeer wordt duidelijk waar ze schrijven “Een basisinkomen verbreekt het sociaal contract waar de samenleving op is gebouwd”. De auteurs beseffen niet dat, indien men de geschiedenis van de menselijke beschaving herleidt tot 24 uur, het hedendaags
concept “arbeid” (waar heel hun denken is op gebaseerd) slechts sinds 24 minuten bestaat en binnen 5 minuten zal verdwijnen. Ook vele andere mensen en beleidsmakers beseffen dat niet.
De mensen die het basisinkomen verdedigen beseffen dat wel en willen de sociale zekerheid redden. Deze is om historische redenen gekoppeld aan arbeid en moet omwille van de robotisering ontkoppeld worden.

De auteurs bestrijden het basisinkomen met suggestieve cartoons, ongefundeerde veronderstellingen, platte beledigingen en leugens. Ik ben niet overtuigd dat alle stakeholders van Itinera dat willen.

Roland Duchâtelet, juni 2017, geplaatst door Reyer Brons
Een verkorte versie is 21-6-2017 geplaatst in op De Stem

Het bericht Duchâtelet schrijft vernietigende reactie op “analyse” van Itinera over basisinkomen. verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Het Belgisch instituut Itinera heeft onder het mom van onafhankelijk onderzoek op zeer creatieve wijze vooroordelen tegen het basisinkomen verzameld en gepubliceerd in een dik rapport.
Tiitel: Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie
Roland Duchâtelet maakt er gehakt van.

1. Het basisinkomen in België is wél betaalbaar

Daarbij blijft de overheid net als nu de kosten van geneesmiddelen en andere zorgen op zich nemen, naast het basisinkomen.

In een eerste fase wordt het ‘cash-gedeelte’ van de uitkeringen van de sociale zekerheid, de ziekteverzekering en het OCMW – vandaag 73 miljard euro – vervangen door een
onvoorwaardelijk basisinkomen voor de hele bevolking plus een voorwaardelijk bijkomend inkomen voor gehandicapten, mensen die nu een hoger pensioen hebben enz.
Het onvoorwaardelijk basisinkomen is samengesteld als volgt: tot de leeftijd van 17 jaar 0ntvangt men 200 euro per maand; van 18 tot 25 jaar ontvangt men 550 euro; van 26 tot 65 jaar ontvangt men 750 euro en vanaf 65 jaar ontvangt men 1.300 euro per maand. Als men dit
vermenigvuldigt met het aantal per leeftijdsgroep komt dat op 94,5 miljard euro per jaar. De kost van het aanvullende ‘voorwaardelijk bijkomend inkomen’ wordt geschat op 14,5 miljard euro. Het “uitkerings”- gedeelte van de vernieuwde sociale zekerheid kost in totaal dus 109
miljard euro.

Op het ogenblik dat het basisinkomen wordt ingevoerd, verandert het inkomen uit arbeid van de werkenden helemaal niet. Bijvoorbeeld, iemand die nu 1.750 euro netto verdient, zal dan een loonbriefje krijgen waarop staat: basisinkomen 750 euro, inkomen uit werk: 1.000 euro. De werkenden krijgen in eerste instantie hun basisinkomen van de werkgever. Dat is ook zo voor zelfstandigen, die in die zin ‘zichzelf’ een basisinkomen betalen. Zo verandert er niets voor de werkenden, niets voor de werkgever en niets voor de overheid. De werkgevers betalen op die manier 41 miljard euro (4.560.000 werkenden x 12 maand x 750 euro = 41 miljard euro) aan basisinkomens van de totale kost van 109 miljard euro die eerder werd berekend.

Zo blijft er nog 68 miljard euro (109 – 41) te financieren, maar dat is minder dan de 73 miljard euro die de overheid nu reeds uitgeeft aan uitkeringen. Er is dus geen financieel probleem om een basisinkomen in te voeren. Er is zelfs ruimte om het basisinkomen voor kleine zelfstandigen te laten betalen door de overheid (in plaats van door henzelf). Dat kan
men zien als een individuele subsidie voor ondernemerschap.

In een tweede fase brengt de overheid-werkgever het uitbetalen van het basisinkomen aan haar werknemers onder in het budget ‘basinkomen’: de budgetten voor de tewerkstelling van overheidspersoneel verminderen daardoor met hetzelfde bedrag. Het is dus een ‘cosmetische
ingreep’: een verandering van budgetpost. Daar zit ook het onderwijs met zijn 400.000 werknemers in.
Deze methodiek kan men uitbreiden naar de zorg, waar er 500.000 actieven zijn en de subsidies ongeveer 4.000 euro per maand per werkende bedragen. Net zo voor de cultuursector, waar 60.000 mensen werken die gemiddeld voor 2.000 euro per maand per persoon gesubsidieerd worden.
In beide gevallen ligt de subsidie per werknemer hoger dan het basisinkomen van 750 euro, zodat men hier ook een deel van de subsidies kan verschuiven naar het budget ‘basisinkomen’.
De dynamiek die daardoor ontstaat is dat de overheid individuele mensen subsidieert (met een
basisinkomen), en in mindere mate dan nu organisaties subsidieert.

2. Wat is er gebeurd in het hoofd van de onderzoekers van Itinera?

Zij hebben van bovenstaande berekening geen gebruikt gemaakt, alhoewel ze in het boek van Nele Lijnen staat, dat zij als referentie citeren. Boek niet echt gelezen? Het wordt pas onrustwekkend als men vaststelt dat andere betaalbare voorstellen die ze wel in hun tekst
opnemen, ook worden geweerd, vermoedelijk omdat ze betaalbaar zijn en daarom niet in hun kraam passen. Om in een wijd verspreid persbericht België mede te delen dat het basisinkomen onbetaalbaar is, gebruiken ze twee eigen voorstellen (!) en dat van de piratenpartij (!!). Een veelzeggende cartoon (hieronder) in de aanhef van het persbericht
maakt duidelijk dat de verdedigers van het basisinkomen zo niet oplichters minstens idioten zijn. Niet iedereen weet dat de tech ondernemers van Silicon Valley er voor zijn, net zoals de
belangrijkste economisten in ons land: Geert Noels, Peter De Keyzer, Pascal Paepen, Véronique Goossens (Kanaal Z), Koen Schoors (UGent) om er enkele te noemen.
Prominenten zoals Bart Lodewijckx (unizo), Karel Van Eetvelt, Françoise Chombar (Melexis), Grete Remen (NVA), Jan Vercamst (ACLVB) en Noël Slangen steunen het ook.

Voorstanders zien in het basisinkomen de oplossing om onze welvaart te behouden nu robots en machines steeds meer het werk van mensen overnemen, geheel in de zin van de doelstelling van Itinera destijds: nadenken hoe we de toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen kunnen veiligstellen in de veranderende wereld.

De onderzoekers denken dat er steeds nieuwe jobs de oude vervangen. “Wanneer routinetaken gemakkelijker gebeuren, kan het takenpakket simpelweg veranderen. Geen jobdestructie, maar jobmutatie. Zo verdween bij de introductie van de bankautomaat in de jaren ’70 de
bankbediende niet”, schrijven ze. “Eerder in de geschiedenis had Karl Marx het einde voorspeld van de wevers aan de hand van het mechanisch weefgetouw. Het tegengestelde gebeurde” Dat is dus het wetenschappelijke niveau van deze Itinera-analyse. Als voorbeeld van nieuwe jobs citeren zij “de app-designer, de dronepiloot, de social media-expert & de
SEO-writer (dat zijn mensen die zorgen dat je website hoger komt in de google search, ik heb het ook even moeten opzoeken). Daar komen allicht enkele honderden jobs uit, maar nooit evenveel als de duizenden die verdwijnen in de retail, bijvoorbeeld.

Nog een mooie: “Een basisinkomen dat voor bepaalde jobs de loonkost dermate zou verhogen dat een robot economisch rendabel wordt” terwijl ze elders schrijven dat het basisinkomen een groot cadeau is voor de bedrijven: “een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde cadeaupolitiek voor bedrijven”. Ze hebben niet door dat ze zichzelf
tegenspreken.

En: “De vrijheid van het basisinkomen wordt betaald met de onvrij-heid van iedereen die bijdraagt aan de financiering ervan. “Productieve burgers worden dan ‘geëxploiteerd’ door vrijwillig onproductieve burgers”. De auteurs ontgaat dat de sociale zekerheid vandaag evenzeer door de “sterkere schouders” wordt betaald. Zij stellen met deze uitlating de wenselijkheid van de sociale zekerheid überhaupt in vraag, zonder het evenwel zelf te
beseffen.

Verdere citaten:
“Geen van de voorgaande voorstellen zou echter de nodige financiële middelen kunnen vinden, zonder aanzienlijke negatieve effecten op de economie en maatschappij”;
“Elk basisinkomen-voorstel, zelfs de sobere versies met lagere bedragen, kent een aanzienlijke financieringsbehoefte”;
“Het basisinkomen, en het inherente gebrek aan sociaal beleid op maat, introduceert een emmer met ronduit gigantische gaten”; “dat met een
basisinkomen het arbeidsaanbod in deze sector vermindert, zal eerder leiden tot ronduit desastreuse gevolgen”.

3. Bij de communicatie naar de pers laten de auteurs evenzeer hun hart spreken:

De titel is “Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie”, de
communicatie via Belga “Universeel basisinkomen is onhaalbaar, onbetaalbaar en
onwenselijk” De illustratie:

Enkele stukken tekst in de communicatie:

“een asociale manier om sociaal beleid te voeren”,
“Zelfs voor het laagste universeel basisinkomen betekent dat een meerkost van anderhalf keer
de vergrijzingkost”, aldus Ghiotto.
“Een heldere kijk op aangevoerde motiveringen van, en de beweerde evidentie voor, het universeel basisinkomen volstaat om het te diskwalificeren”.
“Een basisinkomen verkondigt hoop, maar teert op angst”;
“Cherry  picking van cijfers en anekdotes”
“verklaart ook waarom zoveel tech-goeroes het basisinkomen verkondigen. Hun lange termijn Silicon Valley business model draait dan op private baten (hun eigen omzet) en publieke kosten (het basisinkomen).”;
“Een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde
cadeaupolitiek voor bedrijven”;
“gebakken lucht”;
”De administratieve besparing is een (zelf)bedrog, de politiek economische realiteit zal het ideaal doen verglijden naar bureaucratie en complexiteit”;
“Georganiseerde (inkomens)ongelijkheid”:
“Een genderblinde werking van de vrije markt, maar het hoeft niet gezegd worden welke partner – nog meer dan vandaag – zal instaan voor deze zorg”;
“Een echt universeel basisinkomen is budgettair onbetaalbaar en sociaal onaanvaardbaar. Wat blijft er dan nog over? Wishful Thinking. Een Brave New World scenario”;
“De hele samenleving moet overstag voor een beperkte vooruitgang voor enkelen, en een voorspelbaar verlies voor velen”.

4. Conclusie

De “analyse” is een pamflet waarin de auteurs hun gevoelens van afkeer ventileren. Ze vinden met tegenzin toch iets positiefs: “Het is natuurlijk niet moeilijk om uitkeringsfraude te elimineren door iedereen een onvoorwaardelijk recht op uitkering te geven…” Het basisinkomen maakt inderdaad een einde aan de sociale fraude (die een groeiende kanker is
voor de sociale cohesie in onze maatschappij).

De reden voor de afkeer wordt duidelijk waar ze schrijven “Een basisinkomen verbreekt het sociaal contract waar de samenleving op is gebouwd”. De auteurs beseffen niet dat, indien men de geschiedenis van de menselijke beschaving herleidt tot 24 uur, het hedendaags
concept “arbeid” (waar heel hun denken is op gebaseerd) slechts sinds 24 minuten bestaat en binnen 5 minuten zal verdwijnen. Ook vele andere mensen en beleidsmakers beseffen dat niet.
De mensen die het basisinkomen verdedigen beseffen dat wel en willen de sociale zekerheid redden. Deze is om historische redenen gekoppeld aan arbeid en moet omwille van de robotisering ontkoppeld worden.

De auteurs bestrijden het basisinkomen met suggestieve cartoons, ongefundeerde veronderstellingen, platte beledigingen en leugens. Ik ben niet overtuigd dat alle stakeholders van Itinera dat willen.

Roland Duchâtelet, juni 2017, geplaatst door Reyer Brons
Een verkorte versie is 21-6-2017 geplaatst in op De Stem

Het bericht Duchâtelet schrijft vernietigende reactie op “analyse” van Itinera over basisinkomen. verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

Het Belgisch instituut Itinera heeft onder het mom van onafhankelijk onderzoek op zeer creatieve wijze vooroordelen tegen het basisinkomen verzameld en gepubliceerd in een dik rapport.
Tiitel: Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie
Roland Duchâtelet maakt er gehakt van.

1. Het basisinkomen in België is wél betaalbaar

Daarbij blijft de overheid net als nu de kosten van geneesmiddelen en andere zorgen op zich nemen, naast het basisinkomen.

In een eerste fase wordt het ‘cash-gedeelte’ van de uitkeringen van de sociale zekerheid, de ziekteverzekering en het OCMW – vandaag 73 miljard euro – vervangen door een
onvoorwaardelijk basisinkomen voor de hele bevolking plus een voorwaardelijk bijkomend inkomen voor gehandicapten, mensen die nu een hoger pensioen hebben enz.
Het onvoorwaardelijk basisinkomen is samengesteld als volgt: tot de leeftijd van 17 jaar 0ntvangt men 200 euro per maand; van 18 tot 25 jaar ontvangt men 550 euro; van 26 tot 65 jaar ontvangt men 750 euro en vanaf 65 jaar ontvangt men 1.300 euro per maand. Als men dit
vermenigvuldigt met het aantal per leeftijdsgroep komt dat op 94,5 miljard euro per jaar. De kost van het aanvullende ‘voorwaardelijk bijkomend inkomen’ wordt geschat op 14,5 miljard euro. Het “uitkerings”- gedeelte van de vernieuwde sociale zekerheid kost in totaal dus 109
miljard euro.

Op het ogenblik dat het basisinkomen wordt ingevoerd, verandert het inkomen uit arbeid van de werkenden helemaal niet. Bijvoorbeeld, iemand die nu 1.750 euro netto verdient, zal dan een loonbriefje krijgen waarop staat: basisinkomen 750 euro, inkomen uit werk: 1.000 euro. De werkenden krijgen in eerste instantie hun basisinkomen van de werkgever. Dat is ook zo voor zelfstandigen, die in die zin ‘zichzelf’ een basisinkomen betalen. Zo verandert er niets voor de werkenden, niets voor de werkgever en niets voor de overheid. De werkgevers betalen op die manier 41 miljard euro (4.560.000 werkenden x 12 maand x 750 euro = 41 miljard euro) aan basisinkomens van de totale kost van 109 miljard euro die eerder werd berekend.

Zo blijft er nog 68 miljard euro (109 – 41) te financieren, maar dat is minder dan de 73 miljard euro die de overheid nu reeds uitgeeft aan uitkeringen. Er is dus geen financieel probleem om een basisinkomen in te voeren. Er is zelfs ruimte om het basisinkomen voor kleine zelfstandigen te laten betalen door de overheid (in plaats van door henzelf). Dat kan
men zien als een individuele subsidie voor ondernemerschap.

In een tweede fase brengt de overheid-werkgever het uitbetalen van het basisinkomen aan haar werknemers onder in het budget ‘basinkomen’: de budgetten voor de tewerkstelling van overheidspersoneel verminderen daardoor met hetzelfde bedrag. Het is dus een ‘cosmetische
ingreep’: een verandering van budgetpost. Daar zit ook het onderwijs met zijn 400.000 werknemers in.
Deze methodiek kan men uitbreiden naar de zorg, waar er 500.000 actieven zijn en de subsidies ongeveer 4.000 euro per maand per werkende bedragen. Net zo voor de cultuursector, waar 60.000 mensen werken die gemiddeld voor 2.000 euro per maand per persoon gesubsidieerd worden.
In beide gevallen ligt de subsidie per werknemer hoger dan het basisinkomen van 750 euro, zodat men hier ook een deel van de subsidies kan verschuiven naar het budget ‘basisinkomen’.
De dynamiek die daardoor ontstaat is dat de overheid individuele mensen subsidieert (met een
basisinkomen), en in mindere mate dan nu organisaties subsidieert.

2. Wat is er gebeurd in het hoofd van de onderzoekers van Itinera?

Zij hebben van bovenstaande berekening geen gebruikt gemaakt, alhoewel ze in het boek van Nele Lijnen staat, dat zij als referentie citeren. Boek niet echt gelezen? Het wordt pas onrustwekkend als men vaststelt dat andere betaalbare voorstellen die ze wel in hun tekst
opnemen, ook worden geweerd, vermoedelijk omdat ze betaalbaar zijn en daarom niet in hun kraam passen. Om in een wijd verspreid persbericht België mede te delen dat het basisinkomen onbetaalbaar is, gebruiken ze twee eigen voorstellen (!) en dat van de piratenpartij (!!). Een veelzeggende cartoon (hieronder) in de aanhef van het persbericht
maakt duidelijk dat de verdedigers van het basisinkomen zo niet oplichters minstens idioten zijn. Niet iedereen weet dat de tech ondernemers van Silicon Valley er voor zijn, net zoals de
belangrijkste economisten in ons land: Geert Noels, Peter De Keyzer, Pascal Paepen, Véronique Goossens (Kanaal Z), Koen Schoors (UGent) om er enkele te noemen.
Prominenten zoals Bart Lodewijckx (unizo), Karel Van Eetvelt, Françoise Chombar (Melexis), Grete Remen (NVA), Jan Vercamst (ACLVB) en Noël Slangen steunen het ook.

Voorstanders zien in het basisinkomen de oplossing om onze welvaart te behouden nu robots en machines steeds meer het werk van mensen overnemen, geheel in de zin van de doelstelling van Itinera destijds: nadenken hoe we de toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen kunnen veiligstellen in de veranderende wereld.

De onderzoekers denken dat er steeds nieuwe jobs de oude vervangen. “Wanneer routinetaken gemakkelijker gebeuren, kan het takenpakket simpelweg veranderen. Geen jobdestructie, maar jobmutatie. Zo verdween bij de introductie van de bankautomaat in de jaren ’70 de
bankbediende niet”, schrijven ze. “Eerder in de geschiedenis had Karl Marx het einde voorspeld van de wevers aan de hand van het mechanisch weefgetouw. Het tegengestelde gebeurde” Dat is dus het wetenschappelijke niveau van deze Itinera-analyse. Als voorbeeld van nieuwe jobs citeren zij “de app-designer, de dronepiloot, de social media-expert & de
SEO-writer (dat zijn mensen die zorgen dat je website hoger komt in de google search, ik heb het ook even moeten opzoeken). Daar komen allicht enkele honderden jobs uit, maar nooit evenveel als de duizenden die verdwijnen in de retail, bijvoorbeeld.

Nog een mooie: “Een basisinkomen dat voor bepaalde jobs de loonkost dermate zou verhogen dat een robot economisch rendabel wordt” terwijl ze elders schrijven dat het basisinkomen een groot cadeau is voor de bedrijven: “een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde cadeaupolitiek voor bedrijven”. Ze hebben niet door dat ze zichzelf
tegenspreken.

En: “De vrijheid van het basisinkomen wordt betaald met de onvrij-heid van iedereen die bijdraagt aan de financiering ervan. “Productieve burgers worden dan ‘geëxploiteerd’ door vrijwillig onproductieve burgers”. De auteurs ontgaat dat de sociale zekerheid vandaag evenzeer door de “sterkere schouders” wordt betaald. Zij stellen met deze uitlating de wenselijkheid van de sociale zekerheid überhaupt in vraag, zonder het evenwel zelf te
beseffen.

Verdere citaten:
“Geen van de voorgaande voorstellen zou echter de nodige financiële middelen kunnen vinden, zonder aanzienlijke negatieve effecten op de economie en maatschappij”;
“Elk basisinkomen-voorstel, zelfs de sobere versies met lagere bedragen, kent een aanzienlijke financieringsbehoefte”;
“Het basisinkomen, en het inherente gebrek aan sociaal beleid op maat, introduceert een emmer met ronduit gigantische gaten”; “dat met een
basisinkomen het arbeidsaanbod in deze sector vermindert, zal eerder leiden tot ronduit desastreuse gevolgen”.

3. Bij de communicatie naar de pers laten de auteurs evenzeer hun hart spreken:

De titel is “Nieuw onderzoek: universeel basisinkomen is gevaarlijke utopie”, de
communicatie via Belga “Universeel basisinkomen is onhaalbaar, onbetaalbaar en
onwenselijk” De illustratie:

Enkele stukken tekst in de communicatie:

“een asociale manier om sociaal beleid te voeren”,
“Zelfs voor het laagste universeel basisinkomen betekent dat een meerkost van anderhalf keer
de vergrijzingkost”, aldus Ghiotto.
“Een heldere kijk op aangevoerde motiveringen van, en de beweerde evidentie voor, het universeel basisinkomen volstaat om het te diskwalificeren”.
“Een basisinkomen verkondigt hoop, maar teert op angst”;
“Cherry  picking van cijfers en anekdotes”
“verklaart ook waarom zoveel tech-goeroes het basisinkomen verkondigen. Hun lange termijn Silicon Valley business model draait dan op private baten (hun eigen omzet) en publieke kosten (het basisinkomen).”;
“Een verdoken algemene loonsubsidie als geïnstitutionaliseerde
cadeaupolitiek voor bedrijven”;
“gebakken lucht”;
”De administratieve besparing is een (zelf)bedrog, de politiek economische realiteit zal het ideaal doen verglijden naar bureaucratie en complexiteit”;
“Georganiseerde (inkomens)ongelijkheid”:
“Een genderblinde werking van de vrije markt, maar het hoeft niet gezegd worden welke partner – nog meer dan vandaag – zal instaan voor deze zorg”;
“Een echt universeel basisinkomen is budgettair onbetaalbaar en sociaal onaanvaardbaar. Wat blijft er dan nog over? Wishful Thinking. Een Brave New World scenario”;
“De hele samenleving moet overstag voor een beperkte vooruitgang voor enkelen, en een voorspelbaar verlies voor velen”.

4. Conclusie

De “analyse” is een pamflet waarin de auteurs hun gevoelens van afkeer ventileren. Ze vinden met tegenzin toch iets positiefs: “Het is natuurlijk niet moeilijk om uitkeringsfraude te elimineren door iedereen een onvoorwaardelijk recht op uitkering te geven…” Het basisinkomen maakt inderdaad een einde aan de sociale fraude (die een groeiende kanker is
voor de sociale cohesie in onze maatschappij).

De reden voor de afkeer wordt duidelijk waar ze schrijven “Een basisinkomen verbreekt het sociaal contract waar de samenleving op is gebouwd”. De auteurs beseffen niet dat, indien men de geschiedenis van de menselijke beschaving herleidt tot 24 uur, het hedendaags
concept “arbeid” (waar heel hun denken is op gebaseerd) slechts sinds 24 minuten bestaat en binnen 5 minuten zal verdwijnen. Ook vele andere mensen en beleidsmakers beseffen dat niet.
De mensen die het basisinkomen verdedigen beseffen dat wel en willen de sociale zekerheid redden. Deze is om historische redenen gekoppeld aan arbeid en moet omwille van de robotisering ontkoppeld worden.

De auteurs bestrijden het basisinkomen met suggestieve cartoons, ongefundeerde veronderstellingen, platte beledigingen en leugens. Ik ben niet overtuigd dat alle stakeholders van Itinera dat willen.

Roland Duchâtelet, juni 2017, geplaatst door Reyer Brons
Een verkorte versie is 21-6-2017 geplaatst in op De Stem

Het bericht Duchâtelet schrijft vernietigende reactie op “analyse” van Itinera over basisinkomen. verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

In een livegesprek met Radar gaf Alexander de Roo, de voorzitter van de Vereniging Basisinkomen, antwoord op kijkersvragen. Loont werken nog wel? Blijven alle toeslagen wel intact? En: waar komt het geld voor zo’n basisinkomen dan vandaan?

Lees hier de tekst op de website van Radar.

Daar staan ook links naar de eerdere uitzenidingen van Radar, naar de petitie en naar de het programma van 13 juni 2017 met de vragen en de antwoorden van Alexander de Roo.

Het bericht Basisinkomen: loont werken nog wel? Krijg je dan ook toeslagen? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.

In een livegesprek met Radar gaf Alexander de Roo, de voorzitter van de Vereniging Basisinkomen, antwoord op kijkersvragen. Loont werken nog wel? Blijven alle toeslagen wel intact? En: waar komt het geld voor zo’n basisinkomen dan vandaan?

Lees hier de tekst op de website van Radar.

Daar staan ook links naar de eerdere uitzenidingen van Radar, naar de petitie en naar de het programma van 13 juni 2017 met de vragen en de antwoorden van Alexander de Roo.

Het bericht Basisinkomen: loont werken nog wel? Krijg je dan ook toeslagen? verscheen eerst op Vereniging Basisinkomen.